Mùa xuân Arab bùng nổ vượt sự kiểm soát của phương Tây

Giáo sư Tariq Ramadan (TR), người chuyên trách nghiên cứu về Hồi giáo đương đại tại Đại học Oxford trả lời phỏng vấn của Russia Today (Nước Nga ngày nay) về những vấn đề trên.

RT: Tình hình ở Bắc Phi và Trung Đông đang vô cùng phức tạp. Có một xu hướng không thể chối cãi là sự nổi lên của các phong trào Hồi giáo. Liệu có ai tiên đoán trước được kết quả này?

TR: Những người dân đổ xuống đường ở Tunisia và Ai Cập chỉ với mục tiêu duy nhất là thoát khỏi chế độ độc tài. Họ muốn được tôn trọng nhân phẩm và công lý cũng như hạn chế tham nhũng. Đó là điều vượt ra ngoài sự ảnh hưởng của ý thức hệ, ai cũng đoán được

RT: Ông sử dụng thuật ngữ "Arab thức giấc" thay vì "Mùa xuân Arab". Ông có thể tiên đoán kết quả cuối cùng của phong trào này?

TR: Có. Bất cứ ai đang nghiên cứu tình hình khu vực và xem xét những điều đang xảy ra đều thấy rằng, Hồi giáo giữ vai trò rất quan trọng trong các quốc gia Arab. Nếu phải tập hợp để có một quá trình chuyển giao dân chủ thực sự, minh bạch và rõ ràng, những người Hồi giáo phải có vị trí hết sức quan trọng. Tuy nhiên, để người Hồi giáo trở thành lực lượng lãnh đạo đất nước thì lại là điều không được phương Tây mong đợi. Một phần nguyên nhân là học chỉ đại diện cho khoảng 30% dân số thế giới.

Điều đó cũng không có nghĩa rằng, những điều chúng ta sắp nhìn thấy trong tương lai gần là điều chúng ta đang mong đợi. Có thể chính quyền dân sự sẽ nắm quyền chèo lái đất nước nhưng cũng cần tính tới việc quân đội đóng vai trò rất lớn đằng sau mọi sự kiện.

RT: Những sự kiện đang diễn ra ở thế giới Arab hoàn toàn không có sự tài trợ của phương Tây?

TR: Thật ngây thơ khi cho rằng người dân đổ ra đường, thay đổi tất cả mọi thứ mà hoàn toàn không bị ảnh hưởng hoặc bị giật dây từ bên ngoài. Lực lượng nổi dậy có các blogger và những người bất đồng chính kiến trên internet được đào tạo bài bản. Chắc chắn là phương Tây thúc đẩy họ bởi phương Tây có mục tiêu rõ ràng là thay đổi chế độ độc tài. Đó là điều không thể chối cãi.

Tuy nhiên, những điều đã xảy ra, từng nằm dưới sự kiểm soát của phương Tây giờ đây trở thành con ngựa bất kham. Phong trào không còn mang ý nghĩa chính trị mà mang nặng lợi ích kinh tế, bởi người Mỹ, người châu Âu cần thay đổi chế độ để giữ vững thị trường của họ.

Cụ thể, những cái tên mới nổi như Ấn Độ, Nam Phi, các nước châu Mỹ Latinh, Thổ Nhĩ Kỳ cùng với 2 "ông lớn" Nga và Trung Quốc đang từng ngày đe dọa thế độc quyền của phương Tây ở Trung Đông và Bắc Phi.

HỒNG DUY