Miền đông Ukraine lên tinh thần đối mặt với “hạn chót” của Kiev

Nếu hạn chót đến mà những người biểu tình không rời khỏi vị trí của mình, chính quyền lâm thời Ukraine sẽ huy động lực lượng tiến hành hoạt động “chống khủng bố” rộng lớn trên khắp miền đông nước này.  

Hãng tin Reuters đưa tin cho biết, vào thời hạn do Kiev đặt ra, tại thành phố điểm nóng của Slaviansk – nơi nhóm vũ trang chiếm giữ hai tòa nhà chính phủ, không có dấu hiệu nào cho thấy những người này đã tuân thủ tối hậu thư của chính phủ.

Người biểu tình thân Nga ở Luhansk lập hàng rào chắn trước cửa tòa nhà hành chính tỉnh hôm 14/4/2014.

Tức giận trước việc 1 nhân viên an ninh bị thiệt mạng và 2 người khác bị thương ở Slaviansk, quyền Tổng thống Oleksander Turchinov đã đưa ra cảnh cáo hôm Chủ nhật (13/4) rằng sẽ tiến hành một hoạt động an ninh toàn diện, bao gồm cả quân đội, sẽ được tiến hành trừ khi người biểu tình đáp ứng yêu cầu của họ.

Ông Turchinov và các nhà lãnh đạo khác đã đổ lỗi cho Nga đã “tạo ra cảm hứng và tổ chức một loạt những cuộc nổi loạn ở Slaviansk và các thị trấn các nói tiếng Nga ở miền đông Ukraine”. Crimea – khu vực trước đây thuộc về Ukraine – sau một cuộc nổi dậy và trưng cầu dân ý đã tiến hành sáp nhập vào Nga. "Chúng tôi sẽ không cho phép Nga lặp lại kịch bản Crimea ở các vùng phía đông của Ukraine", ông Turchinov khẳng định.

Cuộc khủng hoảng đã đẩy mối quan hệ giữa Nga và phương Tây vào mức tồi tệ nhất kể từ sau Chiến tranh Lạnh trong năm 1991, làm tăng nguy cơ tạo ra “một cuộc chiến khí đốt” có thể làm gián đoạn nguồn cung cấp năng lượng trên khắp châu Âu.

Việc chính quyền Kiev sử dụng vũ lực có thể gây ra một cuộc đối đầu mới với Nga. Bộ Ngoại giao Nga gọi chiến dịch quân sự này đã tạo ra “nguy cơ bất ổn” và nói rằng phương Tây nên kiềm chế đồng minh trong chính phủ Ukraine.

Đêm Chủ nhật, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã tổ chức một phiên họp khẩn cấp. Trong buổi họp, Mỹ cảnh báo sẽ tăng mức trừng phạp lên Nga nếu tình hình ở miền đông Ukraine vẫn tiếp tục leo thang.

Tại Slaviansk, vào 9 giờ sáng giờ địa phương hôm thứ Hai (14/4), cờ Nga vẫn bay trên tòa nhà trụ sở cảnh sát, nhóm vũ trang đeo mặt nạ vẫn lập rào chắn trước cửa ra vào văn phòng này.

Ngay cả khi hạn chót đang qua đi, một chiếc xe tải vẫn xuất hiện và bổ sung nhiều lốp xe hơn cho hàng rào chắn của nhóm vũ trang. Căng thẳng vẫn thể hiện rõ trong khu vực, dù rằng người dân vẫn giữ hoạt động kinh doanh bình thường. Trẻ em và học sinh, sinh viên được phép nghỉ học ở nhà.

Phản ứng của quốc tế

Lính vũ trang lạ mặt tại tỉnh Slaviansk, miền đông Ukraine.

Tại New York, Đại sứ Liên Hợp Quốc Anh cho biết Nga đã tập trung hàng chục ngàn binh sỹ gần biên giới Ukraine, ngoài số quân 25.000 người đã chuyển vào Crimea trước đó. Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc, Samantha Power, cho biết trên ABC rằng sự kiện mới nhất ở Ukraine “có những dấu hiệu tham gia của Matxcơva".

"Tổng thống (Mỹ) đã nói rõ ràng rằng, tùy thuộc vào hành vi của Nga, có thể chúng ta sẽ bàn thêm về các biện pháp trừng phạt ngành năng lượng, ngân hàng, khai thác mỏ, và nhiều lĩnh vực khác", bà nói thêm.

Ngoại trưởng các nước Liên minh châu Âu đã đến Strasbourg vào thứ Hai để thảo luận về Ukraine. EU và Hoa Kỳ đã áp đặt các lệnh trừng phạt hạn chế về Matxcơva sau khi sáp nhập Crimea.

NATO mô tả sự xuất hiện các nhóm vũ trang lạ mặt ở miền đông Ukraine giống với lực lượng vũ trang lạ mặt trước đây ở Crimea, đều mặc đồng phục quân đội Nga và không có phù hiệu nhận biệt. NATO xem đây là một “sự gia tăng trầm trọng” các nguy cơ giống với ở Crimea.

Ukraine nhiều lần cáo buộc các cuộc nổi loạn mới đây được “lấy cảm hứng và chịu sự điều hành của điện Kremlin”. Tuy nhiên, việc loại bỏ các nhóm chiến binh vũ trang này có nguy cơ phản tác dụng và đưa khủng hoảng vào một giai đoạn nguy hiểm mới khi Matxcơva cho biết sẽ quyết tâm bảo vệ người nói tiếng Nga trong khu vực nếu họ bị tấn công.

Kiev cáo buộc điện Kremlin đang cố gắng làm suy yếu tính hợp pháp của cuộc bầu cử tổng thống vào ngày 25/5 tới đây. Với Ukraine cuộc bầu cử có ý nghĩa lớn để đưa đất nước này trở lại cuộc sống bình thường sau nhiều tháng bất ổn.

Tuy nhiên , Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết Kiev “không thể chứng minh được khả năng chịu trách nhiệm về số phận của đất nước" và cảnh báo rằng bất kỳ việc sử dụng vũ lực chống lại người nói tiếng Nga "sẽ làm giảm các tiềm năng hợp tác", bao gồm các cuộc đàm phán dự kiến ​​sẽ được tổ chức vào ngày Thứ Năm (17/4) giữa Nga, Ukraine, Mỹ và Liên minh châu Âu.

Liên minh NATO do Mỹ dẫn đầu đã giúp loại bỏ khả năng hành động quân sự ở Ukraine, quốc gia không nằm trong liên minh phương Tây. Lãnh đạo Washington và NATO cũng đã thể hiện rõ ràng quan điểm rằng họ sẽ bảo vệ cả 28 quốc gia thành viên, bao gồm các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ ở Baltic được coi là dễ bị tổn thương nhất đối với áp lực từ phía Nga.