“Mắt thần” nhìn xuyên giáp cho lính tăng

Sensor gắn trên mũ (Helmet Mounted System - HMS) hiển thị “bức tranh hợp nhất” IronVision dùng cho các kíp xe tăng, xe bọc thép và các phương tiện chiến đấu khác do Elbit Systems giới thiệu (gettyimages.com)

Hệ thống cho phép cải thiện khả năng của kíp xe trong nắm bắt tình hình, phát hiện, nhận dạng, theo dõi và tiêu diệt các loại đe dọa khác nhau. Tuy nhiên, vỏ giáp không phải là nhựa để dễ dàng nhìn xuyên qua. Nhưng Elbit nói rằng đã tìm ra cách để vượt qua trở ngại này. 

Hệ thống mới cho phép kíp xe nhận được thông tin về môi trường xung quanh mà không phải rời khỏi xe tăng, xe bọc thép. Rõ ràng đây sẽ là một sự trợ giúp lớn trên chiến trường, nhưng vẫn còn những câu hỏi về độ tin cậy của thiết bị này. Có lẽ sẽ xuất hiện hiện tượng trễ hình ảnh video như đã xảy ra với mũ bay của phi công F-35.

Các lái xe ô tô đua đang sử dụng hệ thống quan sát video qua các camera tương tự gần như không bị trễ hình, nhưng trên xe chiến đấu, các camera này có thể dễ dàng bị kẻ địch loại khỏi vòng chiến hoặc bị văng ra khi xe va chạm chướng ngại. Các kênh kỹ thuật số thường có thời gian trễ nhất định. Tuy nhiên, Elbit cam kết IronVision dần dần sẽ có “độ trể bằng 0” (zero latency).

Tiêm kích tàng hình thế hệ 5 tối tân nhất F-35 Lightning II của Mỹ cũng được trang bị hệ thống ngắm bắn quang-điện tử hồng ngoại, hệ thống tác chiến điện tử lắp ở phần mũi với các anten được rải khắp máy bay giúp cho phi công có thể quan sát vòng tròn xung quanh máy bay. 

Đặc biệt là máy bay có hệ thống phát hiện khẩu độ phân tán quang-điện tử khẩu độ phân tán AN/AAQ-37 (DAS) “Mắt Thần” (God-Eye) cho phép quan sát tổng thể trong phạm vi 360 độ với tần số cập nhật hình ảnh cao, độ phân giải và độ nhạy cao và hiển thị bức tranh tình huống trên màn hình số trên mũ bay phi công. DAS bao gồm một số sensor quang học được bố trí ở điểm khác nhau của vỏ máy bay. Máy tính kết hợp các hình ảnh chúng thu được thành một hình ảnh liền lạc về tình hình xung quanh. Hệ thống này tạo ra khả năng theo dõi đầy đủ toàn bộ tình huống chiến thuật, kể cả những gì diễn ra phía sau hay bên dưới máy bay tiêm kích.

DAS phát hiện và bám các mục tiêu ở chế độ thụ động hoàn toàn (không dùng radar hay laser chiếu xạ), và không đòi hỏi sự can thiệp của phi công. Chỉ cần đối phương xuất hiện trên chiến trường, DAS lập tức bắt được mục tiêu (trên mặt đất và trên không, các tên lửa phòng không và không-đối-không) và sẽ liên tục theo dõi mục tiêu nên loại trừ được khả năng mục tiêu lẩn vào các vùng mù. Ngoài ra, phi công còn có khả năng bắn về phía bán cầu sau và thực hiện các thao tác cơ động bất kỳ.

Hệ thống còn cho phép phi công với sự trợ giúp của màn hình trên mũ bay nhìn “xuyên thấu” kết cấu của máy bay với đúng nghĩa của từ này ở các dải sóng khác nhau - máy tính tính toán xem phi công sẽ nhìn thấy cái gì nếu như không có vật liệu plastic không trong suốt hay kim loại, và truyền hình ảnh tổng hợp lên màn hình. Ban đêm, khi có ánh sáng mặt trời chói chang, trong mây mù và mưa, phi công F-35 vẫn nhìn thấy cực rõ quang cảnh chi tiết. Trước đó, chưa có ai có được khả năng cảm nhận siêu phàm đến thế, vì vậy không phải ngẫu nhiên hệ thống DAS được gọi là “Mắt thần”.

Tập đoàn Northrop Grumman đã tuyên bố thử thành công hệ thống DAS. Khi lắp trên máy bay giá thử, DAS đã phát phát hiện thành công việc phóng một tên lửa 2 tầng và bám theo tên lửa này ở cự ly trên 1.200 km. Việc bám theo tên lửa mục tiêu kéo dài 9 phút, từ khi tên lửa được phóng cho đến lúc cháy hết nhiên liệu.