Lực lượng bờ biển Trung Quốc liệu có giúp xử lý xung đột hàng hải?

Lực lượng Bảo vệ bờ biển Trung Quốc được tích hợp các chức năng của giám sát hàng hải, bảo vệ bờ biển, thực thi pháp luật nghề cá và hải quan, cảnh sát hàng hải chống buôn lậu. Các đơn vị trước kia “không được phép trang bị vũ khí” nay đã ngay lập tức được cung cấp đầy đủ trang thiết bị cho công việc của họ, theo Thời báo Hoàn Cầu đưa tin.

Trung Quốc thống nhất các lực lượng bảo vệ bờ biển, gia tăng mối lo ngại va chạm trên các vùng biển tranh chấp ở Biển Đông và biển Hoa Đông.

Ông Zhang Junshe, một nhà nghiên cứu quân sự đã viết trong một bài bình luận trên tờ nhật báo của Đảng Cộng Sản Trung Quốc: “Lực lượng mới sẽ làm cho việc thực thi pháp luật của chúng tôi trở nên mạnh mẽ hơn. Cơ quan này sẽ ‘có các thiết bị thực thi pháp luật hợp lý và hợp pháp’ và ‘phát hiện và nhanh chóng xử lý phù hợp với các vi phạm pháp luật gây tổn hại các quyền và lợi ích hàng hải của Trung Quốc’”.

Căng thẳng đã gia tăng trong tranh chấp chủ quyền quần đảo Senkaku/Điếu Ngư giữa Bắc Kinh và Tokyo. Tàu khảo sát của Trung Quốc đã thường xuyên tiếp cận quần đảo tranh chấp trên biển Hoa Đông, nơi Nhật Bản vẫn đang nắm quyền kiểm soát và tiến hành quốc hữu hóa từ tháng 9/2012.

Ngoài ra, Trung Quốc cũng làm dậy song vùng Biển Đông, nơi các quốc gia Đông Nam Á cùng tuyên bố chủ quyền. Trong tình thế đó, Mỹ đã tăng cường hợp tác quân sự với Nhật Bản và Philippines, các đồng minh có hiệp ước quân sự ràng buộc với Washington, cũng như các nước khác đối đầu với Trung Quốc.

Ông Zhang cho biết cơ quan bảo vệ bờ biển mới của Trung Quốc sẽ đối phó với các cuộc xung đột trong vùng biển tranh chấp “theo luật pháp Trung Quốc”, rằng sẽ để cộng đồng quốc tế thấy “Trung Quốc có chủ quyền không thể chối cãi trên các vùng biển”.

Lực lượng Bảo vệ bờ biển Trung Quốc sẽ có 11 đội và hơn 16.000 nhân viên, theo thông tin của nhiều phương tiện truyền thông khác nhau. Gary Li, một nhà phân tích của Công ty nghiên cứu HIS, cho biết Trung Quốc sẽ cung cấp cho các hạm đội này “nhiều hơn khả năng” cho công việc tuần tra bảo vệ các vùng biển tranh chấp.

Động thái này “sẽ có tác động đáng kể đến tranh chấp lãnh thổ của Trung Quốc ở biển Hoa Đông và Biển Đông”, ông Li viết trong một văn bản nghiên cứu của mình.

Arthur Ding, một nhà nghiên cứu người Đài Loan tại Đại học Quốc gia Chengchi, cho rằng lực lượng mới của Trung Quốc có khả năng trở thành "thường xuyên hơn và mạnh mẽ hơn". "Vì nó được đặt tên là bảo vệ bờ biển, (tàu của nó) có thể sẽ được phép mang vũ khí hạng nhẹ để họ có thể thực thi pháp luật", ông nói, “Các vụ xử lý khẩn cấp trên cái gọi là hành vi bất hợp pháp có thể gia tăng, dự kiến những vụ va chạm với các nước láng giềng dự kiến sẽ tăng”.

Ông Li còn khẳng định, tiềm lực hàng hải của Trung Quốc đã tăng lên đáng kể trong những năm gần đây. Các lực lượng khác nhau đã được trang bị các loại tàu lớn hơn với phạm vi hoạt động xa hơn, có khả năng tuần tra toàn bộ khu vực tranh chấp trong thời gian dài.