Liên Đoàn Ảrập rút quan sát viên khỏi Syria, cầu cứu LHQ

Mỹ chất vấn Nga về thương vụ vũ khí với Syria

Nga: "không thể làm gì hơn để giúp Assad được nữa"

Sự có mặt của các quan sát viên Liên đoàn ở Syria vẫn không ngăn được bạo lực tiếp diễn khiến cho Liên đoàn buộc phải đề xuất tổng thống Assad từ chức.

Bộ trưởng Ngoại giao Syria, Walid al-Moualem buộc tội Liên đoàn làm tay sai cho một âm mưu can thiệp nước ngoài. Hàng nghìn dân thường và các binh lính đã thiệt mạng trong cuộc nổi dậy chống lại ông Assad suốt 10 tháng nay.

Bất chấp nỗi oán hận của Syria, ông Moualem đã đồng ý gia hạn thêm 1 tháng hoạt động cho các quan sát viên của Liên Đoàn tại nước này nhưng lại thẳng thừng từ chối đề xuất mới nhất của Liên Đoàn.

"Chắc chắn là giải pháp ở Syria không phải là giải pháp do Liên đoàn đề ra được. Họ đã quên mất quyền hạn Liên đoàn Ảrập là gì và chúng tôi không còn muốn tham khảo các giải pháp Ảrập trong cuộc khủng hoảng này nữa", ông Moualem nói.

"Quay ra Hội đồng Bảo an sẽ là bước thứ 3 trong kế hoạch của họ và bước cuối cùng sẽ là quốc tế hoá vấn đề", ông phát biểu trong một cuộc họp báo ở thủ đô Damacus.

"Họ có thể đến New York hay kể cả là mặt trăng. Chừng nào chúng tôi không phải trả phí đi lại cho họ chừng đó chúng tôi không quan tâm".

Cuộc nổi dậy ở Syria là theo phong trào từ các nước khác đã lật đổ được ba nhà lãnh đạo Ảrập và các cuộc tàn sát đẫm máu đã làm lung lay vị thế của ông Assad trên trường quốc tế.

Hãng tin Reuters đưa tin, hôm qua (24/1), cho đến tối đã có 26 người tử vong. Các nhà quan sát Nhân quyền ở Syria cho hay, 15 trong số đó đã bỏ mạng trong các cuộc đụng độ giữa quân đội chính phủ và các băng nhóm vũ trang tại điểm nóng Homs.

Các quan chức Liên đoàn thông báo sẽ rút 55 quan sát viên và để lại 110 người tiếp tục công việc ở Syria.

Hãng thông tấn quốc gia Syria, SANA đưa tin, ông Moualem nói với người đứng đầu Liên đoàn Ảrập, ông Nabil Elaraby rằng Damacus đồng ý gia hạn thực hiện nhiệm vụ theo dõi cho các quan sát viên đến ngày 23/2.

Uỷ ban Hợp tác vùng Vịnh tuyên bố qua một văn bản rằng họ "chắc chắn rằng các cuộc đàn áp đẫm máu và giết chóc người vô tội vẫn tiếp tục và rằng chính quyền Syria sẽ không tuân thủ theo các nghị quyết của Liên đoàn".

Ông Elaraby and thủ tướng Qatar, Hamad bin Jassim al-Thani, người dẫn đầu Uỷ ban của Liên đoàn ở Syria đã cùng gửi một bức thư tới Tổng thư ký Liên hợp quốc, Ban Ki-moon, cung cấp các kế hoạch cụ thể của tổ chức này đề xuất về giải pháp cho Syria.

Bức thư yêu cầu một buổi họp chung ở trụ sở của Liên hợp Quốc để thông báo cho Hội đồng Bảo an về tiến triển và tìm kiếm ủng hộ của hội đồng về kế hoạch này", thông cáo của Liên đoàn viết.

Đại sứ Ảrập Xêút tại Anh, Hoàng tử Mohammad Bin Nawaf nói rằng ý tưởng cầu cứu Hội đồng Bảo an là để lôi kéo thế giới hỗ trợ sáng kiến hoà bình của Liên đoàn cho Syria.

"Chúng tôi rút các quan sát viên ra ra vì chúng tôi không thấy được những phản ứng tích cực từ phía chính phủ Syria. Nhưng đó là cả một quy trình. Đem chuyện này lên Hội đồng Bảo an là để tìm kiếm sự ủng hộ về sáng kiến đó mà thôi", ông này trả lời báo chí tại Luân Đôn.

"Chúng tôi hy vọng việc này sẽ không gây ra sự leo thang về can thiệp quân sự. Chẳng ai muốn có một khu vực bất ổn cả. Chúng tôi hy vọng chính quyền Syria sẽ tuân thủ theo sáng kiến của cộng đồng Ảrập. Tôi nghĩ đây là lối thoát hợp lý, một giải pháp hoà bình và một sự chuyển giao êm đềm. Tôi nghĩ đó là hy vọng duy nhất họ có được", ông này nói.

Ảrập rút chân

Ông Moualem đã mỉa mai lời kêu gọi ông Assad chuyển giao quyền lực cho một chính quyền hợp nhất để chấm dứt tình trạng bạo lực ở nước này.

Ông nói rằng trong khi "một nửa vũ trụ đang chống lại chúng tôi", Nga sẽ không bao giờ cho phép can thiệp từ bên ngoài. Nga đã dùng quyền phủ quyết ở Hội đồng Bảo an và đó là "giới hạn" họ sẽ không thể vượt qua.

Sự có mặt của các quan sát viên đã không kiềm chế được bạo lực ở Syria. Các quan sát viên của Liên đoàn đến Syria tháng trước để giám định việc tuân thủ theo kế hoạch chấm dứt bạo lực của Liên đoàn trước đây.

"Có một chút tiến triển nhưng không có gì được triển khai thực hiện một cách hoàn chỉnh theo như những yêu cầu ban đầu của Liên đoàn", ông Elaraby phát biểu ngày hôm qua và nói thêm rằng ông sẽ cử một đặc phái viên đến Syria tuần này.

Bộ trưởng Ngoại giao Pháp, Alain Juppe nói rằng sự im lặng của Hội đồng Bảo an về vấn đề Syria là điều đáng hổ thẹn nhưng lời kêu gọi của Liên đoàn về việc thay thế ông Assad là một "tia sáng le lói".

Yêu cầu Hội đồng xác nhận kế hoạch của Liên đoàn sẽ có thể dẫn đến một "thế trận thay đổi", và cuối cùng có thể dẫn tới việc Hội đồng Bảo an vào cuộc để giải quyết khủng hoảng ở Syria, đặc phái viên Đức tại LHQ, Petter Witting nhận định.

Hoa Tạ