LHQ sẽ kiểm tra kho vũ khí hóa học Syria vào tuần tới

Thanh tra của LHQ điều tra về việc sử dụng vũ khí hóa học ở Syria trong một vụ tấn công xảy ra hôm 21/8 đã khiến hàng ngàn người dân nước này thiệt mạng.

Thỏa thuận này được thông qua sau khi Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (LHQ) bỏ phiếu hôm thứ Sáu về dự thảo nghị quyết xóa bỏ kho vũ khí hóa học của Syria.

Các quyết định được thông qua bởi Hội đồng điều hành của Tổ chức Cấm vũ khí hóa học (OPCW), kêu gọi các thành viên thực hiện đóng góp tiền để tài trợ cho hoạt động phá hủy một cách nhanh chóng và được theo dõi sát sao tại Syria.

Hội đồng điều hành gồm 41 thành viên của OPCW đã thông qua thỏa thuận này trong một cuộc họp kéo dài đến nửa đêm. “Nó đã hoàn thành”, phát ngôn viên Michael Luhan nói, “Nó được thông qua bởi sự đồng thuận”.

Nghị quyết này yêu cầu một khoản tài trợ khẩn cấp cho việc thuê thanh tra và chuyên viên kỹ thuật để tiêu hủy những gì mà các cơ quan tình báo phương Tây tin là khoảng 1.000 tấn chất sarin, chất mù tạt và chất độc thần kinh VX, được tạo ra qua nhiều thập kỷ và trải rộng trên hàng chục địa điểm.

Một quan chức OPCW cho biết một nhóm tiên phong sẽ đi Syria trong thứ Hai (30/9).

Được thành lập để thực thi Công ước về Vũ khí Hóa học 1997, nhóm OPCW có một ngân sách hàng năm khoảng 100 triệu USD và dưới 500 nhân viên. Nhóm này không đủ nguồn nhân lực để thực hiện nhiệm vụ nếu như muốn duy trì nguồn lực theo đúng ngân sách.

Các chuyên gia cho biết sẽ có nhiều rủi ro và tốn kém khi tiến hành phá hủy các hóa chất ở Syria, nơi cuộc nội chiến đã giết chết hơn 100.000 người và hàng triệu người phải tị nạn khỏi nơi ở của mình.

Syria chỉ có chín tháng để làm những công việc mà một số quốc gia, bao gồm cả Nga và Hoa Kỳ, đã thực hiện trong hơn một thập kỷ.

Syria sẽ buộc phải hướng dẫn và hỗ trợ cho các thanh tra viên và các nhân viên an ninh tiếp cận “ngay lập tức và thoải mái” tới tất cả các khu vực có kho vũ khí hóa học. Nếu có bất kỳ sai phạm thỏa thuận nào xảy ra, một cuộc họp của các thành viên cốt cán của OPCW sẽ được tổ chức trong vòng 24 giờ ngay sau đó, nghị quyết này cho biết.

Nghị quyết của Hội đồng Bảo an được thông qua hôm thứ Sáu không đề cập đến việc sử dụng vũ lực như một phương tiện thực thi các kế hoạch tiêu hủy, điều mà Washington đã ép phải đưa vào.

Thanh tra của OPCW sẽ có 30 ngày để tham quan các cơ sở vũ khí hóa học mà Syria công bố hồi tuần trước. Hiện vẫn chưa rõ các vũ khí hóa học được dự trữ ở đâu và dự trữ như thế nào. OPCW đã không công bố chi tiết về vấn đề này. Đối với hầu hết các quốc gia, quá trình này thường mất nhiều năm, nhưng Syria được yêu cầu phải hoàn thành trong quãng thời gian giữa năm 2014.

Thỏa thuận này bao gồm khoảng thời hạn tiêu hủy giống như trong một thỏa thuận Nga - Mỹ đã ký kết hồi đầu tháng này. Syria sẽ phải nộp thêm bản báo cáo chi tiết về kho vũ khí của mình, bao gồm các loại đạn dược, lượng tiền chất và các chất độc cũng như vị trí của tất cả các khu vực lưu trữ và sản xuất trong vòng một tuần.