Lệ thuộc vào công nghệ, dân Trung Quốc quên cách viết chữ

Tạp chí Bắc Kinh (Beijing Review) cho biết trong một chương trình truyền hình ở Trung Quốc về trò chơi đánh vần, chỉ có 1/3 số khán giả tham gia chương trình đánh vần đúng từ “gan ga” – có nghĩa là xấu hổ.

Hồi tháng Tám, tờ Thanh niên Trung Quốc nhật báo công bố kết quả một cuộc khảo sát cho thấy 99% số người tham gia khảo sát thừa nhận đã quên cách viết chữ. Đối với nhiều người Trung Quốc vẫn tự hào về hệ thống chữ viết cổ xưa và phức tạp của mình thì tình trạng đó thực sự là một thảm họa.

Một phụ nữ đi qua bức tường phủ chữ Trung Quốc bên ngoài một phòng triển lãm nghệ thuật ở Bắc Kinh hôm 29/8.

Theo tờ UStoday, có vẻ nguyên nhân là Trung Quốc đang ngày càng lệ thuộc vào các thiết bị kĩ thuật số. Thay vì viết các nét chữ bằng tay và lặp đi lặp lại nhiều lần thì ngày nay, phần lớn người Trung Quốc học chữ viết trên điện thoại di động và máy tính, sử dụng hệ chữ pinyin – hệ chữ sử dụng các chữ cái La Mã để phiên âm tiếng Trung Quốc.

Ngay cả các giáo viên Trung Quốc cũng không phải ngoại lệ.

“Bản thân tôi cũng quên cách viết một số từ khó”, Cui Shuang, một giáo viên 30 tuổi, thừa nhận trong chương trình truyền hình về trò chơi đánh vần. Cui đang là giáo viên tiếng Trung tại trường trung học số 56 ở Bắc Kinh và dạy những học sinh ở độ tuổi 14, 15, cùng tuổi với những người chơi trong chương trình.

Chị cho biết:“Hầu hết học sinh của tôi đều có iPhones, thậm chí một số em còn mang tới lớp và các em sử dụng hệ chữ pinyin”. Theo Cui, đó chính là nguyên nhân dẫn tới tình trạng quên cách viết chữ.

Các nhà giáo dục tỏ ra lo lắng và đưa ra những kết luận đầy ảm đạm.

Một bài bình luận trên tờ Tin tức Yanzhao buổi tối cảnh báo: “Tình trạng tiến thoái lưỡng nan về viết chữ này vẫn thường xuyên xảy ra và đó đã trở thành một loại căn bệnh xã hội” trong bối cảnh chữ viết truyền thống và văn hóa ngôn ngữ Trung Quốc đang dần phai nhạt.

Để đối phó với tình trạng trên, chính phủ Trung Quốc đã tăng số giờ học viết chữ trong các trường học và kêu gọi sử dụng ít tiếng Anh hơn trong các báo cáo của chính quyền và trên các phương tiện truyền thông đại chúng. Một số chuyên gia còn đề xuất bỏ các giờ học tiếng Anh ở bậc tiểu học.

Các chương trình truyền hình cũng đang vào cuộc. Chương trình truyền hình có tên gọi Cuộc thi viết chữ Trung Quốc đã trở thành chương trình được yêu thích và trình chiếu trong “giờ vàng” trên kênh truyền hình trung ương CCTV vào thứ Sáu và thứ Bảy hàng tuần.  

Là một trong những hệ chữ viết lâu đời nhất thế giới, chữ Trung Quốc rất phong phú về ngữ nghĩa nên thông thường ý nghĩa “dồn nén” trong một câu tiếng Trung nhiều hơn một câu tiếng Anh có độ dài tương đương. Sự phức tạp của tiếng Trung chính là điều bất lợi cho người Trung Quốc và người nước ngoài học ngôn ngữ này – họ phải học tới 4.000 chữ mới có thể “đọc thông viết thạo” tiếng Trung.

Tuy nhiên một số chuyên gia vẫn tỏ ra lạc quan.

“Miễn là văn hóa còn được duy trì thì chữ Trung Quốc sẽ tìm được cách thích nghi với thế giới hiện đại và thế giới của máy vi tính”, giáo sư Zhang Yiwu thuộc Đại học Bắc Kinh nhận xét trên tờ Trung Quốc nhật báo (China Daily).

Kênh truyền hình CCTV cũng khuyến khích người xem chương trình truyền hình tham gia viết cùng với các thí sinh. Một tác dụng phụ của chiến dịch này là các loại vở tập viết chữ từ lâu nay bị học sinh ghét bỏ lại đang “tái xuất”.

“Doanh số bán vở tập viết đã tăng lên nhờ các chương trình truyền hình, khách hàng mua vở cho con cái và bản thân họ”, Xi Xiangli, một nhân viên bán hàng tại Hiệu sách Wangfujing ở Bắc Kinh cho biết.

Trong khi đó cô giáo Cui hi vọng chính phủ Trung Quốc sẽ tập trung vào vấn đề viết chữ bằng tay nhưng đồng thời cũng cho rằng nước này nên tự tin vào tương lai.

“Ngôn ngữ và văn hóa Trung Quốc rất mạnh mẽ nên sẽ tìm ra cách để sống sót, thích nghi và phát triển”, cô khẳng định.