Lần đầu tiên Vatican có Giáo hoàng người châu Mỹ

Tân Giáo hoàng Francis I (người áo trắng, thứ 3 từ trái sang) có bài phát biểu đầu tiên tại ban công nhà thờ Thánh Peter và ra mắt giáo dân trên khắp thế giới. (Ảnh: AFP)

Vào lúc 1h05 ngày 14/3, Mật nghị Hồng y được tổ chức tại tòa thánh Vatican đã chính thức bầu chọn Hồng y Jorge Mario Bergoglio người Argentina trở thành Giáo hoàng thứ 266 trong lịch sử hơn 2.000 năm của giáo hội Thiên Chúa giáo. Đây cũng là vị Giáo hoàng đầu tiên có xuất thân từ châu Mỹ La tinh.

Phát biểu trước các giáo dân, tân Giáo hoàng Francis I cho biết các hồng y đã phải “đi đến tận cùng của thế giới” để tìm ra người đứng đầu mới tại Vatican.

Ngay sau khi Giáo hoàng Francis I ra mắt, đại diện của Liên minh châu Âu (EU) đã gửi lời chúc mừng và lên tiếng đề nghị tân Giáo hoàng tích cực hoạt động để thúc đẩy “hòa bình, thống nhất và phẩm giá con người”.

Trong bài phát biểu chào mừng Giáo hoàng Francis I, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon cũng đã kêu gọi vị tân giáo hoàng “nỗ lực để xây dựng và cải thiện mối quan hệ giữa các tôn giáo khác nhau trên thế giới”.

Ông Ban Ki-moon cũng khẳng định Liên Hợp Quốc và Giáo hội Công giáo có những mục tiêu chung như thúc đẩy hòa bình, công bằng xã hội, nhân quyền và xóa đói nghèo.

Từ Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã “thay mặt cho nhân dân Mỹ gửi những lời chúc nồng ấm nhất tới Giáo hoàng Francis I vừa bầu chọn”. Ông Obama cũng tỏ ra rất tán dương việc Giáo hội Công giáo có vị giáo hoàng đầu tiên là người thuộc châu Mỹ.

Khi Giáo hoàng Francis I xuất hiện trên ban công của nhà thờ Thánh Peter để có bài nói chuyện đầu tiên với toàn thể giáo dân trên khắp thế giới, đã có rất nhiều người trong số hàng chục ngàn giáo dân đang tập trung tại Quảng trường Thánh Peter gục xuống trong niềm vui tột độ.

Để trở thành vị giáo hoàng đời thứ 266, Mật nghị Hồng y đã phải trải qua 5 cuộc bỏ phiếu – nhiều hơn so với 4 cuộc bỏ phiếu của cựu giáo hoàng Benedict XVI hồi năm 2005. Điều đáng chú ý, cựu hồng y Bergoglio cũng chính là người “cán đích thứ 2” trong cuộc bầu chọn giáo hoàng hồi năm 2005.

Kể từ ngày 12/3, tất cả 115 hồng y được phép tham dự mật nghị bầu giáo hoàng mới đã bị cách ly hoàn toàn với thế giới bên ngoài. Các biện pháp an ninh, chống nghe lén, ghi âm… đã được triển khai một cách rất nghiêm ngặt.

Trong suốt quá trình diễn ra Mật nghị hồng y, các hồng y được đề cử trở thành vị Giáo hoàng kế tiếp sẽ được cách ly tại phòng có tên "Room of Tears" bên cạnh Nhà nguyện Sistine sau đó sẽ cầu nguyện tại Nhà nguyện Pauline trước khi ra mắt giáo dân trên khắp thế giới tại Quảng trường Thánh Peter.

"Tôi không nghĩ là mình đã khóc nhưng có lẽ là hàm lượng chất adrenalin trong máu đã tăng quá cao!", Rebecca Hine, một tín đồ là sinh viên ở Canada, người đã đứng đợi suốt 2 ngày trong mưa tại quảng trường Thánh Peter nói.

“Tôi đã quá vui mừng”, Veronica, một giáo dân đến từ Botswana nói trong nước mắt, "Tôi xúc động đến nỗi không thể nói lên lời”.

Ruud, một du khách 31 tuổi người Hà Lan nói trong khi vẫn đang thở hổn hển: “Chúng tôi đang ăn tối ở cạnh đây thì đột nhiên nghe thấy những tiếng hò reo vang dội nên tôi phải chạy đến đến đây để xem”.

Các nhà phân tích quốc tế đã dự báo, tân Giáo hoàng sẽ phải đối mặt với khá nhiều thách thức trong việc để lại dấu ấn của mình trong bộ máy của giáo hội Vatican và khôi phục lại uy tín, danh tiếng cho nhà thờ tại nhiều nước phương Tây.

Để trở thành Giáo hoàng đời thứ 266 của Giáo hội Công giáo, cựu hồng y Jorge Mario Bergoglio đã vượt qua khá nhiều ứng viên nổi bật như Hồng y Odilo Scherer (Brazil), Hồng y Marc Ouellet (Canada) và Hồng y Angelo Scola (Italia), hồng y Peter Turkson (Ghana), Luis Antonio Tagle (Philippines) và Timothy Dolan (Mỹ).

Tất cả những “Hoàng tử của Nhà thờ” đều được bổ nhiệm hay chỉ định bởi Giáo hoàng Benedict hoặc người tiền nhiệm của ông là cựu Giáo hoàng John Paul II.

Nhiều ý kiến trong giáo hội đã cho rằng, cựu giáo hoàng Benedict đã điều hành nhà thờ theo một phong cách quá “sách vở” và không được “gần gũi, thân thiện” như người tiền nhiệm của ông.

Thông thường, các Mật nghị hồng y để bầu chọn giáo hoàng mới thường được tổ chức sau khi một vị giáo hoàng qua đời. Đôi khi, phải vài thập kỷ mới có một Mật nghị hồng y được tổ chức. Mật nghị gần đây nhất được tổ chức vào năm 2005 và trước đó là năm 1978. Cựu giáo hoàng 85 tuổi Benedict được coi là người đã phá vỡ truyền thống này khi tuyên bố thoái vị vì lý do sức khỏe. Đây là trường hợp Giáo hoàng thoái vị đầu tiên của Giáo hội Thiên Chúa giáo La Mã kể từ kể từ gần 600 năm nay và là trường hợp “chưa từng có tiền lệ” trong lịch sử Giáo hội Công giáo hiện đại.

Trong Mật nghị Hồng y năm nay, Giáo hội Công giáo Việt Nam có một đại diện là hồng y Jean-Baptiste Phạm Minh Mẫn. Đức cha John Baptist Phạm Minh Mẫn năm nay 79 tuổi. Ông là một trong số 115 vị hồng y chưa đến 80 tuổi trên khắp thế giới có quyền bỏ phiếu bầu giáo hoàng. Với lần tham gia mật nghị này, Cha Mẫn là người Việt Nam đầu tiên hai lần bỏ phiếu bầu giáo hoàng. Hồi năm 2005, ông cũng từng tham dự mật nghị, bầu chọn Giáo hoàng Benedict XVI thành người đứng đầu Giáo hội Công giáo La Mã.