Kinh tế Iran “bầm dập” vì lệnh cấm vận của phương Tây

Các hàng hóa nhập khẩu xa xỉ nhất (trong đó có giấy vệ sinh) đang bị cấm bán. Các mục được phép nhập khẩu là những sản phẩm giúp tạo công ăn việc làm (nguyên liệu thô và linh kiện cho các nhà máy) và giúp các lực lượng vũ trang duy trì hoạt động (như hoạt động mua bán vũ khí và các vật liệu phục vụ cho chương trình hạt nhân). Tuy nhiên, tình trạng buôn lậu các hàng hóa xa xỉ bắt đầu xuất hiện. Những người có tiền sẵn sàng trả khoản chênh lệch lớn để mua iPhone hoặc giấy vệ sinh loại mềm hơn.

Mức lạm phát đang tiến tới 30% cho thấy nền kinh tế Iran chịu thiệt hại nặng nề do các lệnh cấm vận của phương Tây.

Tác động của các lệnh cấm vận có thể nhận ra ở tỉ giá rial/USD. Vào ngày 24/9, trên thị trường chợ đen 24.000 rial đổi lấy 1 USD thì tới tháng 10, tỉ lệ đó tăng lên thành 39.000 rial đổi 1 USD và hiện Chính phủ Iran đang tìm cách hạ xuống còn 32.000 rial đổi 1 USD. Tỉ giá hối đoái chính thức là 12.000 rial nhưng những người được đổi lấy USD bị hạn chế nghiêm ngặt. Trong khi đó, 2 năm trước, tỉ giá hối đoái ở mức dưới 11.000 rial đổi 1 USD.

Chính quyền Iran từ chối thương lượng để dừng chương trình hạt nhân hay thừa nhận mình đang chế tạo vũ khí hạt nhân. Iran khăng khăng cho rằng nước này đang trở nên mạnh hơn còn các kẻ thù phương Tây và Ả rập thì đang yếu đi. Nói cách khác, Iran khăng khăng rằng mình đang giải quyết được các lệnh cấm vận của phương Tây.

Chính phủ Iran đang tìm cách tích lũy vàng và ngăn chặn người dân xuất khẩu vàng (một cách thức mà nhiều thương lái đang làm để mua sắm đồ nhập khẩu). Kể từ tháng 7, người Iran đã bán ra lượng vàng có giá trị 2 tỷ USD trong một tháng. Chính phủ Iran là người mua vàng chính và có vẻ như đây là một phần trong kế hoạch giải quyết các lệnh cấm vận của Iran.

Chính phủ Iran cũng tìm cách thu xếp các thỏa thuận mua bán hàng hóa với các quốc gia láng giềng. Iran đổi dầu để lấy các mặt hàng thực phẩm và sản phẩm tiêu dùng. Theo các lệnh cấm vận thì đây là hành động phi pháp nhưng có thể dễ dàng thực hiện với các nước ở sát cạnh Iran.

Hoa Kỳ cũng đã áp đặt các lệnh cấm vận đối với các cá nhân và tổ chức có hành vi quấy rối các nhà báo làm việc ở Iran và chặn các chương trình phát sóng vệ tinh từ bên ngoài Iran.