Khủng bố nổ ra ở Kabul đúng dịp Mattis đến thăm, Mỹ không kích giết dân thường

Theo hãng tin Reuters, vài tiếng sau khi ông Mattis hạ cánh xuống Kabul, phiến quân khủng bố đã bắn súng cối gần sân bay của thủ đô và các phần tử đánh bom liều chết đã cho nổ bom trên người. Các tay súng đã cố thủ trước lực lượng an ninh trong một căn nhà gần đó. Cả Taliban và Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) đều lên tiếng nhận trách nhiệm vụ tấn công này.

Bộ trưởng James Mattis (giữa) cùng Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani (phải) và Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg.

Sau đó, Không quân Mỹ đã tiến hành không kích để hỗ trợ lực lượng an ninh Afghanistan dưới đất chống lại các tay súng, tuy nhiên một “lỗi kỹ thuật của tên lửa đã xảy ra” khiến nhiều dân thường thiệt mạng.

Vụ việc xảy ra trong bối cảnh chuyến thăm của ông Mattis là nhằm tái khẳng định sự ủng hộ của Mỹ đối với chính phủ Afghanistan, và một lần nữa cho thấy những nguy cơ có thể xảy ra nếu Mỹ tăng cường không kích.

“Chúng tôi hối hận sâu sắc đối với thiệt hại của người dân”, một tuyên bố của Lực lượng NATO do Mỹ đứng đầu tại Afghanistan cho biết. “Chúng tôi đã thực hiện mọi biện pháp để tránh xảy ra thiệt hại về người, ngay cả đối phương tiếp tục hoạt động tại những nơi có thể khiến tính mạng người dân gặp nguy hiểm”.

Chuyến thăm của ông Mattis diễn ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố chiến lược mới cho Afghanistan, theo đó ông sẽ đẩy mạnh chiến dịch quân sự chống Taliban khi lực lượng này bắt đầu vùng lên và xây dựng lại cơ sở của mình sau khi bị đánh bật vào năm 2001.

Chiến lược này sẽ cho phép các tướng cấp cao Mỹ có thể sử dụng vũ khí Mỹ tự do hơn để chống lại phiến quân khủng bố, dù vậy ông Mattis đã nói rằng Mỹ sẽ “làm bất cứ những gì có thể” để tránh tổn hại đến người dân.

“Chúng tôi ở đây để bảo vệ người dân Afghanistan và chống lại các thế lực khủng bố”, ông Mattis phát biểu trong một cuộc họp báo chung với Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani và Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cũng nói rằng Taliban sẽ không thể giành chiến thắng quân sự và hứa sẽ có một chiến lược “tổng thể” có sự liên quan của các quốc gia khác trong khu vực, trong đó có Pakistan. “Tôi muốn khẳng định lại với Taliban rằng con đường duy nhất dẫn đến hòa bình và khôi phục quyền chính trị của họ là bằng đàm phán”, ông Mattis nói.

Ông Ghani cho biết chính phủ Afghanistan “vẫn để ngỏ khả năng đối thoại với Taliban” cũng như cùng Pakistan thực hiện chiến lược xây dựng hòa bình.

Ông Mattis cho biết Mỹ sẽ triển khai thêm 3.000 quân để giúp huấn luyện cho quân đội Afghanistan, song ông không nói rõ thêm chi tiết. “Tôi không muốn tiết lộ với kẻ thù những gì chúng tôi sẽ làm, song chúng tôi muốn đảm bảo mình có lợi thế trên chiến trường trước bất kỳ các hình thức tấn công nào của Taliban”, ông nói.

Taliban đã giành được những chiến thắng nhất định kể từ khi NATO chấm dứt phần lớn hoạt động quân sự tại Afghanistan vào năm 2014 và ước tỉnh lực lượng này đã nắm trong tay ít nhất 40% lãnh thổ Afghanistan.

Cuộc không kích ở Kabul đã cho thấy rằng, chiến lược quân sự mới đang tiềm ẩn nguy cơ khiến quan hệ giữa Afghanistan và Mỹ trở nên xấu đi. Chỉ trong nửa đầu năm nay khi quân đội Mỹ và Afghanistan đẩy mạnh chiến dịch quân sự, Liên Hợp Quốc đã ước tính số dân thường thiệt mạng do không kích ở Afghanistan đã tăng lên 43% so với trước đây.

Hiện ở Afghanistan đang có khoảng 8.400 lính Mỹ cùng 13.500 lính NATO, có nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu cho quân đội Afghanistan cũng như thực hiện các hoạt động chống khủng bố nhằm vào IS và al-Qaeda.