Kẻ sáng lập IS đã thực sự bị tiêu diệt?

Thông tin này được công bố chỉ vài ngày sau khi quân đội Iraq giành lại được những khu vực cuối cùng ở phía bắc thành phố Mosul vốn bị các tay súng của Abu Bakr al-Baghdadi chiếm đóng từ ba năm trước.

Trước đó, Bộ Quốc phòng Nga hồi tháng 6 cho biết lực lượng của nước này có thể đã tiêu diệt Baghdadi trong một cuộc không kích đánh chúng nơi trú ẩn các chỉ huy của phiến quân IS ở ngoại ô thành phố Raqqa, Syria. Tuy nhiên, phía Washington lại không thể chứng thực cái chết này, còn các quan chức phương Tây và Iraq cũng bày tỏ sự ngờ vực.

Reuters cũng cho biết chưa thể độc lập xác minh cái chết của thủ lĩnh tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS.

Abu Bakr al-Baghdadi, thủ lĩnh IS tuyên bố thành lập Nhà nước Hồi giáo năm 2014. Nguồn: Reuters

Rami Abdulrahman, giám đốc tổ chức quan sát chiến tranh có trụ sở tại Anh cho biết: “Chúng tôi có thông tin xác nhận từ các quan chức, gồm cả một thủ lĩnh hàng đầu người Syria của IS ở khu vực ngoại ô phía đông Deir al-Zor”.

Tại Iraq, đại tá quân đội Mỹ Ryan Dillon, phát ngôn viên lực lượng liên minh chống IS do Hoa Kỳ đứng đầu, cho biết ông chưa thể xác minh tin tức nói trên.

Abdulrahmancho rằng các nhà hoạt động đã làm việc với tổ chức của ông ở Deir al-Zor và có nguồn tin từ nội bộ phiến quân IS rằng thủ lĩnh Baghdadi đã chết nhưng không nói chính xác thời gian và cách thức. Các nguồn tin cũng cho hay Baghdadi đã có mặt ở khu vực ngoại ô phía đông Deir al-Zor trong từ ba tháng trước.

Phía Lầu Năm Góc thì cho hay chưa có thông tin để xác thực các báo cáo nói trên. Các quan chức lực lượng người Kurd và Iraq cũng chưa đưa ra nhận định nào.

Cái chết của người sáng lập ra Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS từng được công bố rất nhiều lần trước đây, song nguồn tin mới nhất của Tổ chức quan sát nhân quyền Syria có độ tin cậy khá lớn. Trên trang web chính thức của IS và các mạng xã hội cho đến giờ vẫn chưa có thông tin đầy đủ.

Cái chết của Baghdadi, người tuyên bố thành lập Nhà nước Hồi giáo với sự kiểm soát của luật lệ Hồi giáo từ một đền thờ ở Mosul vào năm 2014, có thể là một cú sốc lớn nhất đối với tổ chức khủng bố này. IS vốn đang cố bảo vệ các vùng lãnh thổ đã chiếm đóng tại Syria và Iraq trước những đòn tấn công liên tục từ quân đội chính phủ hai nước.

Hoa Kỳ đã trao thưởng 25 triệu USD cho ai bắt được thủ lĩnh Baghdadi, tương đương với số tiền treo thưởng cho việc “lấy đầu” của trùm khủng bố Osama bin Laden và người kế nhiệm của al Qeada Ayman al-Zawahri.

Các thủ lĩnh IS đã bị tiêu diệt tại Iraq và Syria kể từ khi liên minh do Mỹ đứng đầu  bắt đầu các cuộc không kích bao gồm Abu Ali al-Anbari, “phó tướng” của Baghdadi hay còn gọi là “Bộ trưởng chiến tranh”; Abu Omar al-Shishani, cố vấn quân sự thân cận của Baghdadi; và Abu Mohammad al-Adnani, một trong những nhân vật nổi bật và lãnh đạo lâu nhất của IS.

Abu Bakr al-Baghdadi là ai?

Baghdadi sinh ra dưới cái tên Ibrahim Awad al-Samarrai năm 1971 ở Tobchi, một khu vực nghèo gần Samarra, phía bắc thủ đô Baghdad, Iraq. Gia đình của thủ lĩnh IS gồm nhiều nhà thuyết giáo làm việc tại trường Salafi dòng Hồi giáo Sunni. Dòng Hồi giáo Sunni luôn coi các nhánh Hồi giáo khác là dị giáo.

Baghdadi tham gia cuộc nổi dậy Salafi năm 2003, năm mà quân đội Mỹ đổ bộ vào Iraq và bị binh lính Mỹ bắt giữ. Sau đó một năm, Baghdadi đã được thả vì quân đội Mỹ cho rằng hắn chỉ là một người kích động dân chúng chứ không phải là một mối đe dọa quân sự.

Quân đội Iraq tuyên bố giải phóng hoàn toàn Mosul. Nguồn: Alalam News Network

Cho đến ngày 4/7/2014, Baghdadi đã thu hút sự chú ý của cả thế giới khi đứng trên bục giảng của ngôi đền al-Nuri thời trung cổ ở trung tâm Mosul trong ngày cầu nguyện thứ Sáu và tuyên bố khôi phục Vương quốc Hồi giáo.

Hàng nghìn người tình nguyện đã đổ về Iraq va Syria từ khắp nơi trên thế giới với mục tiêu trở thành “Jund al-Khilafa”, tức là chiến binh của Nhà nước Hồi giáo.

Tại thời "đỉnh cao" hai năm trước, IS đã làm chủ hàng triệu người ở các vùng lãnh thổ trải dài từ phía bắc Syria qua nhiều thị trấn, làng mạc dọc thung lũng sông Tigris và Euphrates cho tới các vùng ngoại ô thủ đô Baghdad.

IS cũng tuyên bố nhận trách nhiệm hoặc truyền cảm hứng cho hàng chục cuộc tấn công tại những thành phố lớn gồm Paris, Nice, Orlando, Manchester, London và Berlin, hay các nước láng giềng như Thổ Nhĩ Kỳ, Iran, Ả Rập Xê Út và Ai Cập.

Tại Iraq, tổ chức khủng bố này đã tổ chức hàng chục cuộc tấn công nhằm vào khu vực của người Hồi giáo dòng Shi’ite. Một chiếc xe tải chứa bom đã phát nổ hồi tháng 7/2016 khiến hơn 324 người thiệt mạng ở khu vực đông đúc tại Baghdad. Đây là vụ tấn công đẫm máu nhất kể từ năm 2003.