John Kerry: “Không quốc gia nào được độc chiếm sông Mê Kông”

Ở vùng sâu xa của phía nam Việt Nam, tình trạng nước biển dâng, xói mòn đất và ảnh hưởng của nước dâng do các dự án thủy điện trên sông Mê Kông đang ngày càng trở thành mối đe dọa nghiêm trọng.

“Nhiều thập kỷ trước ở vùng nước này, tôi là một trong những người Mỹ chứng kiến một giai đoạn khó khăn của lịch sử đất nước chúng tôi. Ngày hôm nay, cũng ở ngay chính vùng nước này, tôi lại đang là người chứng kiến 2 quốc gia chúng ta sát cánh cùng nhau, cùng nhau bàn về tương lai và đó là con đường đi đúng đắn”, Ngoại trưởng Kerry nói.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đi thăm đồng bằng sông Cửu Long.

Ông cho rằng tương lai đó đang bị đe dọa, đặc biệt đối với nền kinh tế của hàng triệu người dân vùng đồng bằng sông Mekong phụ thuộc nặng nề vào nguồn nước. Ngoại trưởng Mỹ cũng đến Việt Nam với cam kết tài trợ 17 triệu USD cho chương trình giúp hoạt động sản xuất lúa gạo, nuôi tôm cua và giúp các ngư dân thích nghi với những thay đổi xảy ra do nước biển dâng và nước mặn xâm nhập vào hệ sinh thái ở khu vực này.  

Ông Kerry cũng cho biết ông sẽ đặt vấn đề này là một ưu tiên của cá nhân ông nhằm đảm bảo không quốc gia nào trong số các quốc gia bên bờ sông Mekong và kiếm sống từ dòng sông này – Trung Quốc, Thái Lan, Lào, Campuchia và Việt Nam – được khai thác dòng sông vì lợi ích riêng mà ảnh hưởng tới quốc gia khác.

Bóng gió về Trung Quốc, nước có kế hoạch xây dựng một số đập thủy điện trên sông Mê Kông có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới dân cư khu vực hạ lưu, ông Kerry nói: “Không một quốc gia nào có quyền cướp kế sinh nhai, hệ sinh thái và môi trường sống của nước khác từ dòng sông này chỉ vì lợi ích bản thân. Con sông này là tài sản toàn cầu, thuộc về cả khu vực”.

Theo ông, những tài nguyên của sông Mê Kông phải “đem lại lợi ích cho không chỉ người dân của một quốc gia, không chỉ cho quốc gia nơi con sông này bắt nguồn, mà cho mọi quốc gia dọc theo nó”.

Trước khi tới Kiên Giang, ông Kerry đã tới thăm một trung tâm thương mại và mua kẹo cho một nhóm trẻ em, nói một số câu tiếng Việt với các em.

Cách đây 44 năm, John Kerry đặt chân tới Việt Nam sau khi xung phong tham gia quân đội..

Trong cuốn sách “Lời kêu gọi nhập ngũ”, ông Kery viêt về thời gian chiến đấu ở Việt Nam: “Bài học tôi rút ra được từ Việt Nam là chúng ta sẽ sớm gặp rắc rối nếu để chính sách ngoại giao hay chính sách an ninh quốc gia đi quá xa những giá trị của chúng ta với tư cách một quốc gia và một dân tộc”.

Chuyến thăm Việt Nam hôm 14/12 là chuyến thăm thứ 14 của ông Kerry kể từ khi chiến tranh kết thúc nhưng là chuyến thăm đầu tiên sau 13 năm. Ông quyết tâm thúc đẩy việc nối lại tình hữu nghị giữa hai nước mà ông đã khuyến khích và ủng hộ với tư cách một thượng nghị sĩ từ những năm 1990.

Tại thành phố Hồ Chí Minh, ông Kerry đã gặp gỡ các doanh nhân và nói chuyện về Hiệp định đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) mà Mỹ đang thương lượng với Việt Nam và các quốc gia châu Á khác.

Ông Kerry cho rằng để tận dụng tối đa các cơ hội kinh tế từ thỏa thuận này, Việt Nam nên hướng tới một xã hội mở hơn.

Trong chuyến thăm Việt Nam lần này, nội dung thảo luận chính của ông Kerry sẽ là an ninh hàng hải và tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông.