IAEA: Triều Tiên tiếp tục xây lò phản ứng hạt nhân chế bom

Tổ hợp hạt nhân Yongbyon tại Triều Tiên

Các quan sát viên Liên Hiệp Quốc chịu trách nhiệm theo dõi hoạt động phát triển hạt nhân tại Triều Tiên thông qua hình ảnh vệ tinh khẳng định những hoạt động tại tổ hợp Yongbyon đã minh chứng cho "tuyên bố tăng cường năng lực hạt nhân của quốc gia cô lập". Trong đó, bản báo cáo được IAEA gửi tới các quốc gia thành viên nhấn mạnh chương trình hạt nhân của Triều Tiên hiện "vẫn là mối lo nguy hiểm".

Hồi tháng Tư, Bình Nhưỡng đã thông báo về việc khôi phục hoạt động lò phản ứng nghiên cứu 5 megawatt tại Yongbyon vốn sản xuất nhiên liệu plutonium cấp độ vũ khí, đồng thời nhấn mạnh Triều Tiên đang nâng cao năng lực phòng thủ.

Đáp lại, giới chuyên gia hạt nhân nhận định nếu không bị hư hỏng quá nặng sau thời gian bỏ hoang trong nhiều năm, Triều Tiên sẽ mất nửa năm để khôi phục hoạt động của lò phản ứng này. Năm 2008, Bình Nhưỡng đã cho phá hủy tháp làm lạnh tại cơ sở Yongbyon sau các cuộc đàm phán đa phương giải trừ hạt nhân do Mỹ chủ trì nhằm giảm bớt tình hình căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên.

Tuy nhiên, tình hình căng thẳng chỉ lắng dịu trong một thời gian ngắn bằng chứng là các đối thoại giải trừ hạt nhân đổi lấy viện trợ giữa Hàn Quốc, Triều Tiên, Trung Quốc, Nga, Nhật Bản và Mỹ đã bị trì hoãn trong nhiều năm qua.

Hồi tháng Bảy, Triều Tiên khẳng định quyết không từ bỏ nâng cao năng lực phòng thủ hạt nhân cho tới khi Mỹ chấm dứt "chính sách thù địch" với Bình Nhưỡng bất chấp việc quốc gia cô lập tuyên bố sẵn sàng ngồi vào các bàn đàm phán hạt nhân.

Sau khi tiến hành vụ thử hạt nhân lần thứ 3 hồi tháng Hai năm nay, Triều Tiên – quốc gia rút khỏi Hiệp ước chống phổ biến vũ khí hạt nhân vào năm 2003, đã hứng chịu lệnh trừng phạt tăng cường của Liên Hiệp Quốc.

Theo IAEA, khả năng Triều Tiên đã có đủ lượng uranium để khởi động lò phản ứng song thời điểm lò phản ứng chính thức vận hành vẫn chưa được xác định.

IAEA cho biết hoạt động xây dựng trong tổ hợp Yongbyon gần tòa nhà chứa lò phản ứng và quá trình đào các rãnh xung quanh đã được bắt đầu từ giữa tháng 3 - 6. "Những rãnh nước này liên quan tới hệ thống làm lạnh lò phản ứng, cho phép lò phản ứng hoạt động mà không cần tháp làm lạnh", IAEA tiết lộ.