IAEA: Iran ngừng mở rộng làm giàu uranium

Thông tin trên được đưa ra trong bản báo hàng quý của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) hôm 14/11. Theo đó, kể từ hồi tháng Tám, Iran đã không đưa thêm bất cứ một bộ phận quan trọng nào vào các lò phản ứng sản xuất plutonium, khiến Mỹ và giới đồng minh phương của Mỹ e ngại.

Việc Iran ngừng tiến hành các hoạt động bị tình nghi liên quan tới việc chế tạo bom hạt nhân là một trong những chính sách làm ấm dần mối quan hệ giữa Tehran với phương Tây của Tổng thống Rouhani sau nhiều năm quốc gia này luôn trong tình trạng đối đầu căng thẳng và tăng cường vị thế trong các cuộc đàm phán với các cường quốc hạt nhân vào ngày 20/11 tới. 

Hiện nay, 6 cường quốc bao gồm Mỹ, Pháp, Đức, Anh, Nga và Trung Quốc đang gây áp lực buộc Iran ngừng thực hiện các chương trình hạt nhân liên quan tới việc sản xuất  vũ khí nguyên tử. Song Iran đã phủ nhận cáo buộc trên.

Theo một quan chức ngoại giao cấp cao có mối quan hệ mật thiết với IAEA, Iran đã ngừng chương trình tinh chế uranium – nhiên liệu phục vụ cho các nhà máy điện hạt nhân và sản xuất bom nguyên tử, vốn diễn ra với tốc độ rất nhanh trước đó, do “bộ máy điều hành đất nước đã thay đổi” vào hồi tháng Tám, ám chỉ tới Tổng thống Rouhani và chính quyền của ông.

Tuy nhiên, hoạt động nhạy cảm tại các cơ sở hạt nhân của Iran vẫn luôn trong tầm ngắm của cộng đồng quốc tế do lo ngại quốc gia này làm giàu uranium lên mức 20% - một bước tiến ngắn tới việc sản xuất các nhiên liệu cho vũ khí hạt nhân.

Lò phản ứng Arak mà Iran từng tuyên bố khởi động vào quý I năm 2014 song đã hoãn lại, là mối lo ngại hàng đầu của các cường quốc phương Tây bởi nó có thể sản xuất plutonium cấp độ vũ khí ngay khi đi vào hoạt động. 

Hồi tuần trước, trong cuộc thảo luận giữa Iran và các cường quốc hạt nhân thế giới tại Geneva, Pháp đã yêu cầu Tehran ngừng xây dựng cơ sở Arak.

Tuy nhiên, bản báo cáo của IAEA nêu rõ Iran “đã ngừng” xây dựng lò phản ứng nước nặng bởi “các bộ phận chính không xuất hiện tại nhà máy hạt nhân Arak”. 

Minh Thu