IAEA: Iran không "hợp tác đầy đủ" trong giám sát hạt nhân

Lâu nay, giới phân tích và ngoại giao phương Tây cho rằng một ngày nào đó Iran sẽ đi theo vết xe đổ của Triều Tiên rút lui khỏi Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) và sau đó sản xuất bom.
IAEA: Iran không
IAEA cáo buộc Iran không cung cấp đủ thông tin về chương trình hạt nhân

Triều tiên đã chính thức rút khỏi hiệp ước NPT vào năm 2003 và tiến hành thử nghiệm thiết bị hạt nhân vào năm 2006 và 2009.

Phát biểu tại cuộc họp của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc nằm trong cuộc họp thường niên của Cơ quan năng lượng nguyên tử (IAEA), đại sứ Iran - Mohammad Khazaee cho rằng hiệp ước NPT mang tính chất phân biệt đối xử và  khẳng định lượng nguyên tử dự trữ của Iran vẫn đảm bảo theo quy định của hiệp ước NPT. Ngoài ra, Iran không có ý định rút khỏi NPT.

"Iran cam kết thực hiện đầy đủ các quy định pháp lý, các hoạt động hạt nhân đã và đang diễn ra đều phục vụ mục đích hòa bình. Hiện tại, Tehran đang cân nhắc việc phát triển đầy đủ chu trình năng lượng hạt nhân – một "quyền không thể chối bỏ" trong NPT", ông Khazaee nói.

Trong khi đó, các cường quốc phương Tây và phe đồng minh lo ngại rằng Iran đang tích lũy nguyên liệu để sản xuất vũ khí hạt nhân. Song, Iran đã phủ nhận cáo buộc trên. Tuy nhiên, Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc đã áp đặt 4 lệnh trừng phạt với Iran nhằm buộc quốc gia Hồi giáo này ngừng nạp nhiên liệu hạt nhân.

Đại sứ Khazae cáo buộc Mỹ, Anh và Pháp đã cung cấp hạt nhân cho Israel – quốc gia không tham gia vào hiệp ước năm 1970 nhằm ngăn chặn phổ biến vũ khí hạt nhân, và biến Israel trở thành quốc gia năng lượng hạt nhân duy nhất tại Trung Đông thông qua "hợp tác và hỗ trợ" nguyên tử. "Việc thi hành hợp tác hạt nhân mang tính đối xử, phân biệt, khắt khe và động cơ chính trị đang biến việc trở thành một thành viên của NPT là không có lợi bởi thay vì tạo điều kiện, NPT đang cản trở hợp tác hạt nhân", ông Khazaee chia sẻ.

Phía Israel hiện vẫn chưa xác nhận hoặc phủ nhận việc sở hữu vũ khí hạt nhân.

Trong bức thư gửi tới Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc gồm 193 quốc gia, tổng giám đốc IAEA - Yukiya Amano nhắc lại việc ông đặc biệt quan ngại về kết quả các cuộc điều tra chương trinh hạt nhân tại Iran kéo dài 1 thập kỷ qua của IAEA.

"Iran chưa hợp tác đầy đủ để chứng minh họ không sở hữu nguyên liệu hạt nhân và tiến hành các hoạt động không khai báo. Do đó, chúng tôi không thể kết luận toàn bộ nguyên liệu hạt nhân tại Iran phục vụ mục đích hòa bình", ông Amano nói.

Một số nhà phân tích cũng đồng ý hiệp ước NPT mang tính phân biệt đối xử bởi 5 thành viên thường trực trong Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc gồm Anh, Trung Quốc, Pháo, Nga và Mỹ vẫn được phép duy trì các kho chứa hạt nhân mặc dù họ đã cam kết trong hiệp ước NPT, tiến hành đàm phán loại bỏ vũ khí hạt nhân.

Trong đó, Nga và Mỹ là 2 cường quốc sở hữu vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới, cũng đã giảm dần độ lớn của các kho chứa hạt nhân song vẫn sở hữu hàng ngàn đầu đạn. Ngoài ra, 3 quốc gia còn lại chưa công bố về tiềm lực hạt nhân đang sở hữu.

Báo cáo của IAEA nhấn mạnh mối quan ngại tương tự với kết quả điều tra của cơ quan này tại Triều Tiên và Syria. Trong đó đề cập tới việc Bình Nhưỡng tiến hành làm giàu uranium và xây dựng một lò phản ứng nước nhẹ là "điều đặc biệt đáng quan tâm".

Phản ứng lại bản báo cáo của IAEA, đại diện của Triều Tiên tại Liên Hiệp Quốc - Ri Tong Il cho rằng IAEA đã không đánh giá thỏa đáng tình hình tại châu Á bởi cơ quan này chỉ là con rối của Washington. "Tình hình tại báo đảo Triều Tiên đang trên bờ vực bùng nổ và không ai biết khi nào chiến tranh nổ ra", ông Ri Tong Il nói trong đó ám chỉ ngòi nổ chiến tranh là Mỹ và Hàn Quốc. Cuối năm 2002, Triều Tiên đã trục xuất các quan sát viên của IAEA khi Bình Nhưỡng tái khởi động các cơ sở hạt nhânYongbyon.

Pakistan – quốc gia gần Ấn Độ cũng sở hữu vũ khí hạt nhân song họ không phải là thành viên của NPT, cũng cho rằng Đại Hội đồng đã phân biệt đối xử, cho phép công nghệ nguyên tử được hiện diện tại một số quốc gia trong khi các nước khác thì không. Pakistan bị đưa vào "tầm ngắm" vào năm 2003, nước này tiết lộ công nghệ hạt nhân của Pakistan đã được bán cho Triều Tiên và Iran, làm khấy động thỏa thuận song phương Mỹ - Ấn Độ về chuyển giao công nghệ hạt nhân dân sự cho Ấn Độ. Hiện tại, Pakistan đã chuyển sang hợp tác hạt nhân với Trung Quốc.

Theo IAEA, cơ quan này vẫn sẽ tiếp tục đưa ra những nghi vấn xung quanh khu vực sa mạc Deir al-Zor của Syria – nơi mà tình báo Mỹ báo cáo về sự xuất hiện của một lò phản ứng do Triều Tiên thiết kế để sản xuất plutonium phục vụ chế tạo vũ khí hạt nhân. Giám đốc IAEA – Amano cũng yêu cầu phía Syria cung cấp thêm thông tin về căn cứ Deir al-Zor – nơi Syria gọi là căn cứ quân sự thông thường và nhiều khu vực khác tại Syria. 

TẦN KHANH

Khoảnh khắc lính dù Nga bắn hạ UAV 'khủng' của Ukraine

Một lính dù Nga đã tìm được cách dùng súng ngắn bắn hạ thành công một máy bay không người lái (UAV) mang chất nổ của Ukraine.

Video Nga công phá 2 hệ thống tên lửa Mỹ ở tây nam Ukraine

Bộ Quốc phòng Nga vừa công bố đoạn video quay cảnh quân đội nước này tấn công, phá hủy 2 hệ thống tên lửa đất đối không Patriot do Mỹ chế tạo ở vùng Odessa, tây nam Ukraine.

Dàn tên lửa hiện đại của Nga trở thành ‘khắc tinh’ của F-16 ở Ukraine

Dàn tiêm kích F-16 mà các nước NATO hứa chuyển cho Ukraine sẽ bị các tên lửa hiện đại của Nga săn lùng, và tiêu diệt giống như cuộc tấn công đã phá hủy 5 chiếc Su-27 gần đây.

Nga hé lộ phiên bản xuất khẩu của hệ thống phòng không tầm ngắn Komar

Hệ thống tên lửa phòng không tầm ngắn Komar của Nga cung cấp khả năng phòng thủ tầm ngắn cho tàu chiến nhỏ và tàu hỗ trợ có lượng giãn nước lên tới 50 tấn.

Nga lần đầu ra mắt xuồng không người lái tại triển lãm quốc phòng

Nga vừa ra mắt xuồng không người lái “Vizir”, “Orkan”, “BEK-1000” tại Triển lãm Quốc phòng Hàng hải quốc tế FLEET-2024.

Video UAV Nga phóng lưới 'tóm gọn' UAV của Ukraine

Quân đội Nga đã triển khai loại máy bay không người lái (UAV) mang tên Setkomet có khả năng phóng lưới để "bắt" các UAV của Ukraine.

FPV Nga truy đuổi, hạ gục xe tăng Mỹ viện trợ cho Ukraine trong đêm

Một binh sĩ điều khiển máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV) của Nga kể lại vụ truy đuổi, tấn công phá hủy xe tăng Abrams do Mỹ viện trợ cho Ukraine vào ban đêm.

Nữ hành khách người Việt khỏa thân ở sân bay Philippines vì bị phạt quá hạn visa

Một nữ hành khách người Việt đã bất ngờ khỏa thân tại sân bay Ninoy Aquino (Philippines) sau khi được yêu cầu trả thêm phí quá hạn visa.

Video lữ đoàn biệt kích Ukraine vô hiệu hóa xe tăng ‘mai rùa’ Nga bằng UAV

Chỉ với những chiếc UAV cảm tử, Lữ đoàn biệt kích biệt lập số 71 Ukraine đã khiến xe tăng ‘mai rùa’ của Nga hư hại nặng.

Video Ukraine phóng tên lửa nước ngoài, phá hủy S-400 của Nga ở Donetsk

Quân đội Ukraine đã phóng tên lửa đạn đạo ATACMS, phá hủy hệ thống phòng không S-400 Triumf của Nga ở khu vực Donetsk.

Đang cập nhật dữ liệu !