Hoàn thiện các chính sách pháp luật về CNTT phù hợp với xu thế phát triển

Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng phát biểu tại buổi Tọa đàm

Tham dự buổi Tọa đàm có đại diện các doanh nghiệp như Apple, Uber, Cisco, Microsoft, đại diện Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ tại Việt Nam (Amcham), đại diện một số Sở TT&TT… và đại diện một số Cục, Vụ chức năng liên quan của Bộ TT&TT.

Phát biểu tại buổi Tọa đàm, Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng nhận định, CNTT hiện không chỉ là ngành kinh tế mũi nhọn mà còn là hạ tầng cho các ngành kinh tế khác phát triển. Ngành công nghiệp CNTT trong hơn 10 năm qua đạt mức tăng trưởng bình quân 20%/năm. Năm 2016, tổng giá trị xuất khẩu sản phẩm phần cứng, điện tử đạt gần 58 tỷ USD, nằm trong tốp 10 mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam.

Việt Nam đang là điểm đến hấp dẫn của dòng vốn FDI với các lợi thế là dân số trẻ, gần 60% dân số đang ở độ tuổi lao động (17-60 tuổi), nguồn lao động dồi dào, chi phí cho lao động ở Việt Nam cũng tương đối thấp, vị trí địa lý thuận lợi và nằm trong khu vực có nền công nghiệp phát triển nhanh và năng động.

Việt Nam cũng đang dần hình thành môi trường đầu tư thông thoáng, thuận lợi cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp FDI với các chính sách ưu đãi đầu tư, nhập khẩu linh kiện, ưu đãi thuế... Đến nay, lĩnh vực công nghiệp điện tử Việt Nam đã thu hút hơn 15 tỷ USD vốn FDI với các tên tuổi lớn như Samsung, Foxconn, LG, Panasonic, Intel, Electronics, Nokia… trong đó điển hình là các nhà máy sản xuất điện thoại di động quy mô lớn của Samsung với quy mô đầu tư hơn 14 tỷ USD tại Bắc Ninh và Thái Nguyên, đã giải ngân hơn 10 tỷ USD và tạo ra gần 140.000 việc làm tại các địa phương.

Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng nhận định, sau hơn 10 năm triển khai thi hành Luật CNTT, tình hình quốc tế cũng như sự phát triển của Việt Nam và bản thân ngành CNTT đã có nhiều thay đổi. Tại Việt Nam, năng lực quản lý, nhu cầu ứng dụng, phát triển CNTT và trình độ dân trí đã được nâng cao. Trên thế giới, các xu hướng phát triển công nghệ mới có nhiều đột phá và sáng tạo như IoT, SMAC, AI, Robotic… sẽ là nền tảng để cả thế giới bước vào cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Thứ trưởng nhấn mạnh, trong bối cảnh như trên, việc rà soát, hoàn thiện các chính sách, pháp luật về CNTT để phù hợp với xu thế phát triển và thực tế trở nên cấp bách. Chính vì vậy, Chính phủ đã yêu cầu Bộ TT&TT chủ trì, xây dựng Đề án sửa đổi, bổ sung Luật CNTT, đồng thời cũng đề ra nhiệm vụ “Rà soát, hoàn thiện các chính sách thu hút có chọn lọc đầu tư trực tiếp của nước ngoài (FDI) về CNTT, ưu tiên thu hút đầu tư vào ngành công nghiệp phần mềm, sản xuất nội dung số, công nghiệp bán dẫn, sản xuất vi mạch điện tử, kiểm tra, kiểm thử sản phẩm vi mạch điện tử; gia tăng tỷ lệ nội địa hóa cho ngành công nghiệp phần cứng - điện tử”.

Thứ trưởng bày tỏ mong muốn tại buổi Tọa đàm được nghe các doanh nghiệp chia sẻ các nhận định của mình và đưa ra các kiến nghị về những rào cản pháp lý, những thách thức mà doanh nghiệp FDI gặp phải. Thứ trưởng cam kết Bộ TT&TT sẽ tiếp tục nỗ lực trong cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, tạo điều kiện thông thoáng, thuận lợi trong cơ chế chính sách để tạo môi trường bình đẳng trong cạnh tranh, hỗ trợ đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững.

Tại buổi Tọa đàm, ông Ben Brooks, phụ trách chính sách công và các thị trường mới nổi của Uber châu Á Thái Bình Dương nhận định, cách mạng công nghiệp lần thứ 4 mang tính toàn cầu, do đó các quy định pháp luật của các quốc gia phải mang tính đón nhận, thúc đẩy. Vai trò của cơ quan quản lý nhà nước là thiết lập nền tảng pháp lý, xây dựng các tiêu chuẩn buộc các nhà cung cấp dịch vụ phải tuân thủ. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 diễn ra với tốc độ rất nhanh, do đó cơ quan quản lý cần có các cơ chế đối thoại thường xuyên với doanh nghiệp để nắm bắt xu hướng công nghệ, xu hướng thị trường, từ đó đưa ra các chính sách phù hợp, tạo điều kiện cho các mô hình kinh doanh mới phát triển. Vì có những chính sách tại thời điểm cách đây vài năm mang tính thúc đẩy thị trường thì vài năm sau đó lại kìm hãm thị trường phát triển.

Ông Troy Taylor, đại diện Amcham khuyến nghị, Luật CNTT cần phải có đủ độ linh hoạt vì CNTT là một lĩnh vực có sự phát triển như vũ bão. Các quy định của luật cần mang tính trung lập về công nghệ, không nên đưa ra quy định quá đặc thù cho một công nghệ nào đó và cần tạo điều kiện cho doanh nghiệp độc lập đưa ra những mô hình kinh doanh của mình trong bối cảnh các công nghệ mới đang phát triển nhanh như IoT, big data….

Ông Troy Taylor, đại diện Amcham trao đổi tại buổi Tọa đàm

Đồng thời, ông Troy Taylor cũng chia sẻ công nghệ hiện tại cho phép trên một hạ tầng cung cấp được nhiều dịch vụ khác nhau. Do đó, cùng một dịch vụ có thể bị điều chỉnh bởi cả Luật Viễn thông và Luật CNTT.

Đặc biệt, ông Troy Taylor đề xuất Luật CNTT sửa đổi cần đưa ra định nghĩa đầy đủ về dữ liệu cá nhân. Nếu nhiều bộ luật như Luật Dân sự, Luật CNTT, Luật Viễn thông đều đưa ra định nghĩa về dữ liệu cá nhân sẽ dẫn đến sự mơ hồ, khó hiểu cho doanh nghiệp khi thực hiện. Đây cũng là thách thức cho các cá nhân khi xác định dữ liệu cá nhân nào được bảo vệ theo luật nào.

Liên quan đến xây dựng và triển khai các thành phố thông minh, ông Hồ Hữu Thắng – Giám đốc Kỹ thuật khối doanh nghiệp và Chính phủ, Cisco Việt Nam khuyến nghị, cần xây dựng hệ sinh thái trong đó quy định rõ ràng trách nhiệm của tất cả các bên tham gia. Ban đầu khi xây dựng thành phố thông minh, cần tập trung vào các cơ sở hạ tầng quan trọng như đường sá, hệ thống chiếu sáng, an sinh, an toàn xã hội, môi trường, bãi đỗ xe… Đặc biệt, Bộ TT&TT cần quy định các yêu cầu tối thiểu khi xây dựng tòa nhà theo chuẩn LEED (Leadership in Energy and Environmental Design), trong đó có các tiêu chuẩn về năng lượng và tiêu chuẩn về môi trường, ông Hồ Hữu Thắng nhấn mạnh.