Hài hước trong ảnh báo chí: Công cụ hiệu quả nhưng hay bị bỏ qua?

Thông thường, nói đến yếu tố hài hước trong các bức ảnh báo chí, người ta chỉ nghĩ đến những bức tranh biếm họa hay ảnh chụp các ngôi sao ở tư thế hay khoảnh khắc “khó đỡ”.

Tuy nhiên, theo IJNet, yếu tố hài hước trong báo ảnh có thể bao gồm những bức ảnh nhẹ nhàng, giảm bớt sự nghiêm trọng của vấn đề nhưng vẫn giữ được tính khách quan và không làm mất đi sự tôn trọng đối với đối tượng được chụp.

Cuộc thi Ảnh Báo chí Thế giới định nghĩa “ảnh hài hước và vui” là những bức ảnh "thể hiện được những người bình thường trong những tình huống phi thường, hoặc những khoảnh khắc buồn cười hay vô ý".

Ví dụ, các bạn hãy cùng xem những bức ảnh dưới đây:

Bức ảnh trên chụp một góc của bài báo có tiêu đề: “Hãy ngừng dùng Twitter”. Tuy nhiên, ngay trên dòng tiêu đề đó, tờ báo lại quảng cáo: “Hãy theo dõi chúng tôi trên Twitter tại địa chỉ @standardnews”. Bức ảnh cho thấy các mạng xã hội đã “ăn sâu” vào cuộc sống của chúng ta và không dễ gì có thể từ bỏ.

Một tấm vải màu hồng được phủ lên một chiếc xe tăng. Một biểu tượng của chiến tranh được phủ bởi biểu tượng cho sự dịu dàng, trẻ con và nữ tính. Sự kết hợp kì quái này đã giúp truyền thông điệp về hòa bình một cách ấn tượng.

Việc đưa yếu tố hài hước vào các bức ảnh báo chí là một công cụ hiệu quả, đặc biệt trong thời đại mỗi hãng tin, tờ báo đều đang muốn tạo ra những nét riêng biệt và nhắm vào các đối tượng độc giả cụ thể.

IJNet dẫn lời ông Peter Dench, một phóng viên ảnh ở London, cho hay, các tác phẩm phóng sự của ông thường có yếu tố hài hước nhưng không phải hài hước đơn thuần. Ông nói: “Bạn phải có thông điệp gì đó chứ không thể tạo ra những bức ảnh vui đơn thuần”.

Còn theo tiến sĩ Ayelet Kohn, giảng viên cao cấp tại Học viện David Yellin ở Jerusalem, bất kì phóng viên ảnh nào cũng nên có sự đồng cảm và sự tinh tế. Từ sự đồng cảm và sự tinh tế đó, phóng viên ảnh sẽ nhìn thấy yếu tố hài hước cũng như ý nghĩa trong mỗi đối tượng mình định chụp.

Đối với Dench, yếu tố hài hước là một công cụ rất quan trọng và hữu ích trong báo ảnh. Nó có thể khiến độc giả vui vẻ hơn. Đặc biệt, các bức ảnh hài hước có thể gia tăng ảnh hưởng của những bức ảnh nghiêm túc. Ông nói: “Nếu tôi cho độc giả xem một loạt bức ảnh vui nhộn rồi “thả” một hình ảnh nghiêm túc hơn vào chuỗi đó, tác động sẽ được tăng lên. Đối với tôi, một tạp chí, triển lãm hoặc một cuốn sách thành công khi đưa được độc giả vào một cuộc hành trình, làm cho họ cười, nghĩ và cuối cùng có thể tạo ra những thay đổi tích cực. Tôi nghĩ yếu tố hài hước đóng vai trò quan trọng trong thành công đó”.

Ông Kohn cũng có cùng quan điểm trên. Ông khẳng định: “Việc thể hiện những tình huống vô lý đôi khi lại là một công cụ quan trọng”.

Khi được hỏi về việc phóng viên ảnh hay các hãng tin, tờ báo có cần đào tạo để khai thác công cụ hài hước này hay không, ông Dench cho rằng, khả năng đưa yếu tố hài hước vào các bức ảnh báo chí chủ yếu là nhờ bản năng. Điều quan trọng là, phóng viên ảnh và các hãng tin, tờ báo cần nhận ra rằng, nếu được áp dụng phù hợp, yếu tố hài hước có thể truyền đạt hiệu quả những thông điệp xã hội quan trọng.