Dùng kinh tế "mua chuộc", Trung Quốc vẫn không thể ngăn Pháp hành động trên Biển Đông

Theo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP), trong những chuyến thăm gần đây tới Thượng Hải và Bắc Kinh, nhằm giúp các tập đoàn kinh doanh Pháp ký kết hàng loạt thỏa thuận thương mại với phía Trung Quốc, Tổng thống Emmanuel Macron đã thận trọng không công khai chỉ trích hành động bành trướng của Trung Quốc ở Biển Đông.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vàTổng thống Pháp Emmanuel Macron gặp mặt hồi tháng Ba. (Ảnh: Reuters)

Do đó, không ngạc nhiên khi trong tuyên bố sau cuộc gặp giữa Tổng thống Macron và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào ngày 6/11, Pháp không đề cập tới tình hình Biển Đông.

Đáng nói, trước đó, Trung Quốc đã có tuyên bố cảnh báo Tổng thống Pháp không nên động chạm tới vấn đề Biển Đông. Cụ thể, vào ngày 5/11, Phó Giám đốc phục trách các vấn đề châu Âu thuộc Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Zhu Jing nhấn mạnh, Pháp không nên đóng vai trò “quấy rối” ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, cũng như không điều động tàu chiến tiến vào các vùng biển mà Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền.

Lâu nay, Trung Quốc đơn phương tuyên bố chủ quyền trên phần lớn diện tích Biển Đông thông qua cái gọi là bản đồ “đường chín đoạn”. Thậm chí, trong những năm gần đây, Trung Quốc không ngừng cải tạo, xây dựng các hòn đảo nhân tạo và tiến hành quân sự hóa trái phép trên các thực thể này để bảo vệ những tuyên bố chủ quyền phi lý ở Biển Đông.

Trên thực tế, trong những năm gần đây, Pháp đã nhiều lần lên tiếng chỉ trích hành động bành trướng của Trung Quốc trên Biển Đông. Thậm chí, Pháp còn tham gia cuộc chơi ở phía đông kênh đào Suez nhằm kiềm chế Trung Quốc mở rộng tầm ảnh hưởng tương tự như chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương của Mỹ.

Cụ thể, hải quân Pháp đã điều động các chiến hạm vào Biển Đông trung bình 3 – 4 lần/năm. Ngoài ra, Pháp còn đưa tàu hộ vệ Vendémiaire đi qua eo biển Đài Loan hồi tháng Tư. Trung Quốc đã lớn tiếng phản đối sự hiện diện của tàu Vendémiaire. Song Pháp khẳng định các tàu thuyền của nước này chỉ thực hiện hoạt động đi lại thường xuyên trong khu vực nhằm đảm bảo các quy định hàng hải quốc tế được thực thi đầy đủ.  

Đối với giới chức Pháp, sự hiện diện của hải quân nước này từ khu vực biển Ả Rập cho tới Vành đai Thái Bình Dương là nhằm duy trì hoạt động tại các vùng biển mở, đảm bảo tự do hàng hải và tôn trọng luật pháp quốc tế.

Trong một văn bản chính thức có tên “Pháp và An ninh ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Florence Parly cũng đã nhấn mạnh rằng, “Ấn Độ - Thái Bình Dương hiện là khu vực căng thẳng xuất phát từ những hành động thách thức của một số quốc gia liên quan tới Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển”.

Văn bản trên còn viết, “Tại Biển Đông, hoạt động cải tạo quy mô lớn và quân sự hóa trên các thực thể đang xảy ra tranh chấp chủ quyền đã và đang làm thay đổi hiện trạng khu vực cũng như làm gia tăng căng thẳng”.

Thậm chí, Pháp còn chỉ đích danh tham vọng bành trướng quân sự của Trung Quốc ở Biển Đông. Cụ thể, trong phiên điều trần trước Hạ viện Pháp hồi tháng Bảy, Tham mưu trưởng hải quân Pháp, Đô đốc Christophe Prazuck cho biết tham vọng của Trung Quốc là mở rộng địa bàn hoạt động tới Ấn Độ Dương. Cũng theo ông Prazuck, những hành động của Trung Quốc ở Biển Đông là vi phạm luật hàng hải quốc tế và các phán quyết của tòa trọng tài.

Bên cạnh đó, Pháp còn liên minh với Mỹ để thách thức tầm ảnh hưởng của Trung Quốc. Trong đó, Pháp đã cho nối lại sự kiện Đối thoại An ninh Ấn Độ - Thái Bình Dương với Mỹ. Sự kiện này liên quan tới việc tàu sân bay Charles de Gaulle của Pháp được điều động tới khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương trong năm nay. Ngoài ra, Washington và Paris cũng nhấn mạnh mối quan tâm xây dựng một mạng lưới liên minh và đối tác chiến lược nhằm duy trì khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và mở cửa.

Hồi tháng 10, Đô đốc Prazuck còn đề xuất tiến hành tuần tra chung ở vùng biển Ấn Độ - Thái Bình Dương giữa hải quân Pháp và Australia. Theo Tướng Prazuck, các chiến hạm của Australia có thể tham gia hộ tống tàu sân bay Charles De Gaulle trong quá trình tàu chiến Pháp hoạt động trong khu vực. Đổi lại, các tàu hộ vệ Pháp có thể hộ tống các tàu đổ bộ của Australia. Ngoài ra, Pháp còn muốn tăng cường khả năng tương tác với quân đội Australia trong lĩnh vực chiến tranh chống ngầm và tấn công đổ bộ.

Hồi tháng Năm, tàu sân bay Charles de Gaulle của Pháp đã tham gia huấn luyện tại vịnh Bengal với các tàu chiến Nhật Bản, Australia và Mỹ. Sau đó, tàu Charles de Gaulle tiến hành tập trận chống ngầm với hải quân Ấn Độ trong đợt diễn tập thường niên Varuna. Cuối cùng, chiến hạm Pháp hoàn thành sứ mệnh tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương khi tới Singapore.

Trong năm nay, Pháp cũng sẽ tiếp tục tiến hành những hoạt động chung với Lực lượng Tuần duyên Mỹ tại khu vực Tây Thái Bình Dương.

Bên cạnh hoạt động của hải quân Pháp tại Ấn Độ - Thái Bình Dương, lĩnh vực xuất khẩu quy mô lớn vũ khí của Pháp sang các nước trong khu vực cũng khiến Trung Quốc không khỏi dè chừng.

Theo đó, trong giai đoạn từ năm 2008 – 2017, Pháp đã xuất khẩu số vũ khí trị giá 23 tỷ USD sang các nước trong khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương. Trong đó, số vũ khí trị giá 15,5 tỷ USD được Pháp xuất sang Ấn Độ. Đáng nói, Australia cũng đang gia tăng sự phụ thuộc vào các loại vũ khí do Pháp sản xuất. Ngoài ra, Hàn Quốc, Indonesia, Singapore và Malaysia hiện là những khách hàng lớn mua vũ khí của Pháp.

Theo SCMP, có thể Pháp sẽ hạ giọng phản đối công khai hoạt động quân sự trái phép của Trung Quốc ở Biển Đông để bảo vệ mối quan hệ thương mại, nhưng việc Pháp dừng bán vũ khí cho các nước láng giềng của Bắc Kinh là điều dường như không thể. Nói cách khác, bán vũ khíchính là trụ cột trong chiến lược của Pháp ở Ấn Độ - Thái Bình Dương, cho dù Trung Quốc có thích hay không.