Donald Trump thắng cử, Trung Quốc sẽ viết luật kinh tế cho toàn cầu

Theo tờ Nikkei Asian Review của Nhật Bản, trong bức điện chúc mừng tỷ phú Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ hôm 8/11, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhấn mạnh hy vọng hai nước vượt qua được những bất đồng để tiến tới hợp tác thúc đẩy quan hệ đồng thời tránh tình trạng xung đột và đối đầu. 

Việc ông Donald Trump trở thành Tổng thống đắc cử giúp Trung Quốc nhìn thấy nhiều cơ hội để mở rộng tầm ảnh hưởng trên thế giới.

Đáng nói, các từ "xung đột, đối đầu và bất đồng" thường không được dùng trong lời chúc mừng và ngay cả bức điện mà cựu chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào viết cho ông Barack Obama đắc cử nhiệm kỳ đầu Tổng thống cách đây 8 năm, cũng không nhắc tớ những từ ngữ này. 

Điều này cho thấy, nhà lãnh đạo Trung Quốc đã thẳng thắn thừa nhận với Tổng thống đắc cử Donald Trump về những bất đồng đang tồn tại giữa hai nước đồng thời sẵn sàng ngăn chặn những bất đồng này phát triển thành đối đầu. 

Nguy cơ TPP thất bại

Thái độ thẳng thắn của nhà lãnh đạo Trung Quốc đã chứng minh cho hàng loạt bất đồng giữa Trung Quốc và Mỹ dưới thời lãnh đạo của Tổng thống Obama cụ thể là vấn đề Biển Đông, an ninh mạng, kế hoạch triển khai Hệ thống phòng thủ tầm cao giai đoạn cuối THAAD tại Hàn Quốc cũng như những tranh cãi về nhân quyền đối với các dân tộc thiểu số ở Tây Tạng và khu tự trị Tân Cương của người Duy Ngô Nhĩ. Ngoài ra, Tổng thống Obama cũng không chấp nhận ý tưởng của người đồng cấp Tập Cận Bình về việc thiết lập "mối quan hệ cường quốc mới" giữa hai nước. 

Trong khi đó, cựu Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton, người đã thua trong cuộc đua vào Nhà Trắng với tỷ phú Donald Trump, là một thành viên của đảng Dân chủ cùng với ông Obama. Và nếu như giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ hôm 8/11, chắc chắn bà Clinton cũng xây dựng chính sách ngoại giao giống như người tiền nhiệm Barack Obama. 

Điều này được chứng minh từ khi bà Clinton giữ chức Ngoại trưởng Mỹ trong nhiệm kỳ đầu của ông Obama. Theo đó, bà Clinton đã có những tuyên bố mạnh mẽ chỉ trích Trung Quốc ở Biển Đông với người đồng cấp Dương Khiết Trì. Đây là lý do khiến nhiều chuyên gia nhận định nếu đắc cử Tổng thống Mỹ, bà Clinton sẽ thể hiện quan điểm cứng rắn với Trung Quốc. Trái lại, ông Trump lại là người không có kinh nghiệm về chính trị do đó Trung Quốc sẽ có nhiều cơ hội để hợp tác với vị tỷ phú Mỹ. 

Còn theo tờ Thời báo Hoàn Cầu, đối với người dân Trung Quốc, ông Trump lại được biết tới nhiều hơn là bà Clinton. Đây có thể là lý do ông Tập nhanh chóng gửi điện chúc mừng khi tỷ phú Donald Trump giành chiến thắng. 

Đại diện các nước tham giaNgân hàng đầu tư cơ sở hạ tầng châu Á (AIIB) tới dự cuộc họp tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh hồi năm 2015.

Trong khi đó, với tham vọng "Trung Quốc đại hồi sinh", ông Tập coi chiến thắng của ông Trump là cơ hội để Trung Quốc tăng cường sự hiện diện trên toàn thế giới nhất là khu vực châu Á. Ngoài ra Trung Quốc còn hy vọng ông Trump sẽ giữ nguyên quan điểm phản đối việc thông qua thỏa thuận TPP như đã nêu trong chiến dịch tranh cử. 

Trong khi đó, Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) của Mỹ có sự tham gia của 11 quốc gia thành viên nằm trên vành đai Thái Bình Dương nhưng không có Trung Quốc. Tổng thống Obama từng nhận định: "Chúng ta không thể để các quốc gia như Trung Quốc đề ra luật lệ cho nền kinh tế toàn cầu". 

Về phần mình, ông Tập đã nhanh chóng cho thành lập một cấu trúc kinh tế do Trung Quốc làm chủ thông qua sự ra đời của Ngân hàng đầu tư cơ sở hạ tầng châu Á (AIIB) và sáng kiến "Một vành đai, một con đường". Nếu như thỏa thuận TPP không được thông qua do Mỹ rút lui, Trung Quốc sẽ coi đây là cơ hội để tiếp tục đề ra các quy định thương mại có lợi cho mình.

Còn hiện tại, ngoài Mỹ, Trung Quốc đang tăng cường đối thoại với nhiều quốc gia và tận dụng những lợi thế trong giai đoạn chuyển giao quyền lực tại Washington.  

Tình hình không dễ đoán

Ngay sau chiến thắng của tỷ phú Trump, Tân Hoa Xã đã cho đăng bài bình luận hối thúc Mỹ nên nhận ra "sự công bằng sinh thái" giữa vấn đề xã hội và kinh tế trong nước. Cũng theo Tân Hoa Xã, ông Trump sẽ coi Trung Quốc là "ông ba bị chuyên đi dọa trẻ con". 

Tư tưởng phản đối Trung Quốc được thể hiện ngay trong những tuyên bố mạnh mẽ của ông Trump trong chiến dịch tranh cử. Cụ thể, ông Trump cáo buộc Trung Quốc đã cướp việc làm của Mỹ do đó, tỷ phú Mỹ sẽ đánh thuế 45% đối với các mặt hàng của Trung Quốc và chuẩn bị phương án đối phó Trung Quốc thao túng thị trường tiền tệ. 

Những tuyên bố của ông Trump đã cảnh tỉnh Trung Quốc dù rằng những lời hứa trong chiến dịch tranh cử thường giảm bớt mức độ căng thẳng sau khi Tổng thống đắc cử chính thức nhậm chức. 

Còn hiện tại, tăng trưởng kinh tế Trung Quốc đang tụt dốc và quốc gia này cũng đang phải đấu tranh để giải quyết hậu quả năng suất dư thừa và nợ đọng. Với vị thế là thị trường xuất khẩu và nguồn thặng dư thương mại lớn nhất đối với Trung Quốc, chính phủ Bắc Kinh cũng cần tránh làm ảnh hưởng tới mối quan hệ thương mại với Mỹ.