Từ những năm 1970, đất nước trung lập Campuchia bị kéo vào vòng xoáy xung đột. Sau khi lực lượng thân Mỹ do Lon Nol bị lật đổ, nhân dân Campuchia bị chế độ Khơ me Đỏ đẩy vào thảm kịch diệt chủng đen tối hơn. Trong cuốn hồi ký của mình, cựu hoàng Sihanouk viết về điều đó: “Cả hai chế độ của Lon Nol và của Pol Pot đều là kẻ thù của chúng tôi". Trong ảnh là binh sĩ của chế độ Lon Nol (trái) và Khơ me Đỏ (phải).

Chế độ quái thai mà tập đoàn Pol Pot - Ieng Sary lập nên đã biến cả đất nước Campuchia thành nhà tù khổng lồ, thành cánh đồng chết. Hơn một nửa dân số Campuchia thời đó bị chấm dứt sự sống trong điều kiện khổ sai hoặc bị khủng bố, hành hình. Trong ảnh, bản đồ đất nước Campuchia được xếp bằng những sọ người chết oan bởi bàn tay tàn bạo của Khơ me Đỏ. "Tấm bản đồ" này đặt tại khu di tích S-21, vốn là nhà tù của cái gọi là "Campuchia Dân chủ".

Không dừng lại ở việc tàn sát đồng bào của chính mình, Khơ me Đỏ còn xua quân gây hấn, xâm chiếm lãnh thổ Việt Nam, buộc Việt Nam phải sử dụng vũ lực đáp trả, sau những nỗ lực đàm phán hòa bình bị thất bại.

Chỉ trong khoảng 2 tuần, từ 23.12.1978 đến 7.1.1979, Quân đội Nhân dân Việt Nam đã đẩy lùi quân Khơ me Đỏ và tiến vào giải phóng Phnom Penh.

Trả lời phỏng vấn Báo Quân đội Nhân dân, nguyên Tổng bí thư Lê Khả Phiêu nói: "Việc làm đó không chỉ là hành động bảo vệ lãnh thổ của Tổ quốc chúng ta, mà còn là trách nhiệm của lương tri, là ý nguyện của người dân Campuchia và là hành động diệt trừ một mầm họa lớn cho nhân loại. Đó là một thực tế lịch sử không thể phủ nhận". Trong ảnh, quốc kỳ Việt Nam tung bay trên quân cảng ở Sihanoukville, phía Nam Campuchia.

Chiến thắng ngày 7.1.1979 khắc sâu trong trái tim của mọi người dân Campuchia. Đó là ngày các lực lượng vũ trang đoàn kết cứu quốc Campuchia đánh đổ chế độ diệt chủng Pol Pot, cứu dân tộc, Tổ quốc và nhân dân Campuchia được sống lại, với sự giúp đỡ to lớn và có hiệu quả của Quân tình nguyện Việt Nam.

"Nhân dân Campuchia mãi mãi ghi nhớ rằng: Ngày 7 tháng giêng là ngày sinh thứ hai của mình. Nếu không có chiến thắng ngày 7 tháng giêng cũng không thể có những gì như ngày nay”, Nữ đại tướng Campuchia, bà Men Sam On xúc động nhớ lại.

Để giúp chính quyền Cộng hòa Nhân dân Campuchia non trẻ trụ vững trước khả năng quay trở lại của "bóng ma" Khơ me Đỏ, vốn được các lực lượng phản động quốc tế "hà hơi" tiếp sức, Quân tình nguyện Việt Nam buộc phải bám trụ, đảm bảo an ninh cho đất nước Campuchia.

Năm 1989, khi Đảng Nhân dân Cách mạng Campuchia vững mạnh và Lực lượng vũ trang đoàn kết cứu nước Campuchia đủ sức bảo vệ nhân dân và thành quả cách mạng, Quân tình nguyện Việt Nam bắt đầu rút quân về nước.

Bộ đội Việt Nam đã đánh đổi xương máu của mình để giúp đất nước Campuchia hồi sinh. Bất chấp thực tế này, vẫn rơi rớt lại đâu đó luận điệu "Việt Nam xâm lược Campuchia". Những kẻ còn tuyên truyền sự phỉ báng lịch sử này mãi nợ Việt Nam lời xin lỗi.

Trả lời phóng vấn báo chí Việt Nam, Thủ tướng Campuchia Hunsen nói: "Tôi đã có phản ứng gay gắt về cách nói đó, vì hoạt động của quân tình nguyện của Việt Nam tại Campuchia là từ sự yêu cầu của nhân dân Campuchia. Chúng ta có thể hỏi rằng trên thế giới này có đất nước nào đã giúp nhân dân Campuchia, đặc biệt là giải phóng khỏi chế độ diệt chủng Pol Pot và ngăn cản sự quay trở lại của chúng? Câu trả lời chính là nhân dân và quân đội Việt Nam! Thời gian Việt Nam rút quân khỏi Campuchia đã trôi qua hơn 20 năm, chính vì vậy chúng tôi càng không thể chấp nhận được cách nói xuyên tạc và hàm hồ như vậy".

Thực tế lịch sử ghi nhận, nhân dân Campuchia đã gọi Bộ đội Việt Nam là "Đội quân nhà Phật". Quân tình nguyện Việt Nam rút quân về nước trong tình cảm trìu mến, biết ơn của nhân dân Campuchia. Trong ảnh, các chiến sĩ của Lực lượng vũ trang đoàn kết cứu nước Campuchia chia tay quân tình nguyện Việt Nam.

Trong ngày trở về, Bộ đội Việt Nam nhận được tình cảm lưu luyến của nhân dân Campuchia, những cái ôm thắm thiết tình đồng chí, anh em. Trong ảnh, một sĩ quan Quân tình nguyện Việt Nam nhận quà lưu niệm của nhân dân Campuchia, là tranh vẽ đền Angkor, biểu tượng của đất nước Chùa Tháp.

Các em học sinh Campuchia tặng hoa "Đội quân nhà Phật".

Trả lời phỏng vấn báo Tuổi trẻ, Thủ tướng Campuchia, ông Hunsen nói: "Tôi không thể nói hết những ý nghĩa xuất phát từ hai tiếng Việt Nam, nhưng tôi có thể nói ngắn gọn hình tượng rằng: “Việt” là sự hồi sinh của Campuchia - “Nam” là sự phát triển của Campuchia từ trước đến nay".

Ngày nay, cơn ác mộng Khơ me Đỏ trên đất nước Campuchia chỉ còn là bài học lịch sử đầy đau thương. Dân tộc Campuchia đang hướng về phía trước dù còn rất nhiều khó khăn. Những tên tội đồ gây nên thảm họa diệt chủng cùng kẻ đồng lõa đang phải đối mặt với bản án của lịch sử. Trong ảnh, một em học sinh Campuchia tới thăm qua Khu di tích Nhà tù S21, Tuol Sleng, nơi Khơ me Đỏ đã thực hiện các tội ác chống lại chính nhân dân Campuchia.