Độ an toàn và hiệu quả thực tế của vắc xin Sputnik V

Vắc xin Sputnik V được điều chế theo công nghệ vector, sử dụng virus cảm lạnh vô hại để đưa các phần của vi rút nCoV vào cơ thể người, từ đó đào tạo hệ miễn dịch của người được tiêm phát hiện và tiêu diệt mầm bệnh.

Theo giới chức Nga, vắc xin hiệu quả 91,6% trong thử nghiệm lâm sàng.

Phân tích từ 3,8 triệu người tiêm chủng thực tế cho thấy Sputnik V hiệu quả 97,6%. Vắc xin cũng đạt 100% khả năng bảo vệ chống triệu chứng Covid-19 nghiêm trọng.

Sputnik V không gây tác dụng phụ nghiêm trọng

Vào đầu tháng 9, lần đầu tiên tạp chí y khoa quốc tế uy tín Lancet khẳng định, vắc xin Sputnik V đã tạo kháng thể cho tất cả những người tham gia tiêm thử nghiệm trong hai giai đoạn đầu mà không gây bất cứ vấn đề nào.

Thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1 và 2 với Sputnik V được tiến hành trong tháng 6 và tháng 7 năm nay, với 76 người tham gia. Hai giai đoạn thử nghiệm lâm sàng kéo dài 42 ngày, mỗi giai đoạn có 38 người trưởng thành khỏe mạnh tham gia.

Vắc xin Sputnik V được phát triển dựa trên vector virus, tương tự như vắc xin Covid-19 của AstraZeneca, Janssen của Johnson & Johnson, Convidecia của CanSino. (Ảnh: Reuters)

“Kết quả cho thấy vắc xin đã tạo ra kháng thể cho tất cả những người tham gia mà không gây bất cứ tác dụng phụ nghiêm trọng nào”, tạp chí Lancet cho biết.

Theo Lancet, mức kháng thể ở các tình nguyện viên được tiêm vắc xin cao gấp 1,4 lần đến 1,5 lần so với kháng thể ở bệnh nhân phục hồi sau khi nhiễm Covid-19. Mặc dù vậy, bài viết cũng nhấn mạnh vẫn cần các thử nghiệm quy mô lớn và dài hạn để thiết lập tính an toàn và hiệu quả lâu dài của Sputnik V.

Các thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1 và 2 của Sputnik V cho thấy không có tác dụng phụ nghiêm trọng nào, trong khi tỷ lệ các tác dụng phụ nghiêm trọng đối với các vắc xin Covid-19 đang nghiên cứu khác dao động từ 1% đến 25%.

“Cả hai công thức vắc xin đều an toàn và được dung nạp tốt. Các tác dụng phụ nhẹ thường gặp nhất là: Đau tại chỗ tiêm, tăng nhiệt độ cơ thể, nhức đầu, suy nhược (suy nhược cơ thể hoặc thiếu năng lượng), đau cơ và khớp. Các tác động nhẹ này tương tự như những tác dụng gây ra bởi các vắc xin adenovirus khác và không có tác dụng phụ nghiêm trọng nào”, tạp chí Lancet thông báo.

Sputnik V có chống lại được biến chủng Delta?

Vào khoảng thời gian tháng 7 và tháng 8, một nghiên cứu thực hiện trên gần 14.000 người tại thành phố Saint Petersburg cho thấy 2 liều vắc xin Sputnik V có hiệu quả bảo vệ 81% khỏi các ca mắc Covid-19 nặng phải chuyển viện lên tuyến cao hơn.

Nghiên cứu này bao gồm dữ liệu chụp cắt lớp CT phổi của cả bệnh nhân mắc Covid-19 nhẹ và nặng, một điều mà các nghiên cứu phương Tây ít khi làm được. Nó cho phép các bác sĩ Nga đánh giá đúng mức độ viêm phổi của từng bệnh nhân.

Độ an toàn và hiệu quả của vắc xin Sputnik V đã được khẳng định qua hàng chục triệu mũi tiêm. (Ảnh: Shutterstock)

Trong khi đó, theo một thông tin của Quỹ Đầu tư Trực tiếp của Nga (RDIF), hiệu quả dịch tễ học của vắc xin Sputnik V đối với biến thể Delta là 83,1%. Hai liều vắc xin Sputnik V có khả năng chống lại 94,37% các ca nhiễm biến thể Delta nặng phải nhập viện.

Argentina tiết lộ các tác dụng phụ của Sputnik V

Theo Bộ Y tế Argentina, Sputnik V là loại vắc xin phổ biến nhất ở nước này với 11,37 triệu liều được tiêm tính đến ngày 31/7. Các báo cáo về tác dụng phụ liên quan đến Sputnik V là 41,5 nghìn trường hợp (0,36% tổng số liều được sử dụng). Thông thường, các trường hợp được ghi nhận ở phụ nữ, độ tuổi trung bình của những người phàn nàn về tình trạng khó chịu là 42,4 tuổi ở cả hai giới.

Tại Argentina các tác dụng phụ của vắc xin Sputnik V thường thấy: nhức đầu hoặc đau cơ, khớp (136 trường hợp trên 100 nghìn người); sốt nhẹ (128 trường hợp trên 100 nghìn người); phản ứng tại chỗ - mẩn đỏ hoặc đau nhức tại chỗ tiêm (26 trường hợp trên 100 nghìn người).

Ngoài ra, 16 trường hợp trên 100 nghìn người có nhiệt độ cao và 11 trường hợp có biểu hiện đau nhức tại chỗ tiêm.

Cũng theo Bộ Y tế Argentina, các tác dụng phụ hiếm gặp nhất của vắc xin Nga là nổi hạch cục bộ - sưng hạch bạch huyết (0,83 trường hợp trên 100 nghìn người), sốc phản vệ (0,10 trường hợp), cũng như có mùi vị kim loại trong miệng (0,08 trường hợp) và tăng thân nhiệt (0,05 trường hợp).

Vắc xin Gam-Covid-Vac (tên khác là Sputnik V) do Viện Nghiên cứu Gamaleya, Nga sản xuất đã được cấp phép sử dụng tại 70 quốc gia và vùng lãnh thổ. Tại Việt Nam, vắc xin Sputnik V đã được Bộ Y tế phê duyệt có điều kiện vắc xin cho nhu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch Covid-19 vào ngày 23/3/2021. Vắc xin Gam-Covid-Vac được tiêm cho người trên 18 tuổi, thời gian được tiêm 2 liều cách nhau 3 tuần.

Sau khi tiêm liều đầu tiên 21 ngày, hiệu quả bảo vệ đạt 91,6% và tăng lên 97,6% sau 35 ngày tiêm liều thứ nhất. Hiệu quả ước tính đối với người mắc Covid-19 nặng là 100% sau 21 ngày tiêm mũi thứ nhất. Ở người từ 60 tuổi trở lên nếu được tiêm đủ 2 mũi sẽ giúp giảm 91,8% nguy cơ mắc Covid-19 có triệu chứng sau 21 ngày tiêm mũi đầu tiên.

Điều đặc biệt chỉ có ở vắc xin Sputnik V làm tăng hiệu quả phòng chống Covid-19

Hai liều tiêm vắc xin Sputnik V của Nga có thể được xem là 2 loại vắc xin khác nhau, giúp hệ miễn dịch tăng khả năng nhận diện và chống lại virus corona.

Thanh Bình (tổng hợp)