Đặt ga tàu điện ngầm sát Hồ Gươm: Hà Nội quá vội vàng?

Trao đổi với phóng viên báo điện tử Infonet, TS. Phạm Sỹ Liêm, Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam cho rằng, việc xây dựng công trình ga tàu điện ngầm mất khoản kinh phí rất lớn, vì thế phải có sự nghiên cứu, tìm hiểu kỹ càng chứ không thể vội vàng đưa ra quyết định. Theo TS Liêm, vị trí phù hợp để xây dựng ga tàu điện ngầm có thể đặt tại một trong ba khu quảng trường lớn của Hà Nội.

Hà Nội vừa phê duyệt phương án đặt vị trí ga tàu điện ngầm cạnh khu vực Hồ Gươm. Có ý kiến cho rằng việc đặt công trình giao thông tại khu vực này sẽ ảnh hưởng đến cảnh quan chung của Hồ Gươm. Ông nghĩ sao về vấn đề này?

Ga tàu điện ngầm là một công trình ngầm nên mức độ ảnh hưởng lên không gian chung của mặt đất sẽ không đáng kể. Nhưng đây chỉ là một nhà ga ngầm đầu tiên của tuyến tàu điện ngầm đầu tiên. Ngoài ga này sẽ còn nhiều ga, nhiều tuyến tàu điện ngầm khác. Vậy những tuyến còn lại có đến các khu vực trung tâm không? Việc kết nối này sẽ như thế nào?...

Ga tàu điện ngầm là một chuỗi các liên kết với các loại hình giao thông khác. Ảnh minh họa

Bên cạnh yếu tố cảnh quan, một mối lo ngại khác nhiều người quan tâm là mạng lưới giao thông đô thị. Ông có cho rằng, việc xây dựng ga tàu điện ngầm ở đây sẽ khiến tình hình giao thông khu vực sẽ càng thêm phức tạp?

Khi xây dựng ga tàu điện ngầm, Hà Nội không triển khai một cách có hệ thống, một số công trình trước đó cũng không có được tầm nhìn tổng quát. Nhà ga tàu điện ngầm sẽ là đầu mối giao thông, liên kết các loại hình giao thông khác, như xe buýt, taxi, xe ôm, xích lô... Vậy khi xây dựng tàu điện ngầm cạnh bờ hồ thì các loại hình dịch vụ vận tải khác sẽ phải đỗ ở đâu khi đón trả khách?

Có ý kiến cho rằng, nếu cần thiết sẽ xây dựng bãi đỗ xe taxi ngầm nối với nhà ga. Nhưng trong trường hợp này thì bãi đỗ xe taxi ngâm sẽ phải xây dựng ở chỗ nào? Ngoài ra khi xây dựng bãi đỗ này lại gây ảnh hưởng, vì ít nhất cũng cần phải có lối lên xuống.

Ở nhiều nước, khi xây dựng ga tàu điện ngầm người ta còn kết hợp với nhiều loại hình dịch vụ khác, vừa tạo thuận lợi cho người dân, vừa giảm sức ép cho không gian mặt đất. Hà Nội có nên triển khai theo hướng này không, thưa ông?

Đúng là phải xây dựng thành một khu trung tâm. Các nhà ga tàu điện ngầm thường gắn với hệ thống siêu thị ngầm. Vì sao? Vì khi đến ga tàu điện ngầm, người ta thường tranh thủ ghé qua siêu thị cạnh đó để mua sắm đồ. Việc này sẽ vừa tiết kiệm được thời gian, vừa tránh được yếu tố thời tiết khi mưa nắng thất thường xảy ra.

Xây dựng siêu thị ngầm gắn với nhà ga ngầm sẽ rất sôi động và rất cần thiết trong một xã hội hiện đại. TP HCM đang nghĩ đến phương án này, tại sao Hà Nội lại không?

Ngoài ra ga tàu điện ngầm còn có thể nối đường ngầm dẫn đễn các khách sạn lớn, góp phần giảm tải cho giao thông mặt đất.  

Ông vừa nhắc đến tính hệ thống khi xây dựng ga tàu điện ngầm. Vậy điều quan trọng nhất khi xây dựng ga tàu điện ngầm là gì, thưa ông?

Ga tàu điện ngầm không chỉ đơn giản là một vị trí, mà còn là một quy hoạch có tầm nhìn tổng hợp. Vì thế khi lựa chọn vị trí không chỉ phụ thuộc vào yếu tố mỹ quan, mà còn phải xem có đáp ứng được đầy đủ các loại hình liên kết khác không.

Xây dựng một ga ngầm tốn nhiều tiền lắm. Vì thế phải nghiên cứu cẩn thận. Nếu cứ vội vàng phê duyệt thì sẽ rất nguy hiểm. UBND TP không phải là những người chuyên gia, vì thế họ phải mời nhiều chuyên gia cho ý kiến trước khi đưa ra quyết định.

Còn nếu quyết định vội vàng sẽ không huy động được trí tuệ của đội ngũ chuyên gia, hơn nữa người dân cũng không được góp ý gì. Điều này thậm chí còn sai cả về Luật quy hoạch.

Theo ông nhìn nhận, việc xây dựng ga tàu điện ngầm ở vị trí nào sẽ là phù hợp nhất?

Ngay tức thì sẽ khó để nghĩ ra được phương án nào tối ưu nhất. Nhưng theo tôi vị trí đặt ga phải chọn một không gian gần đó, vị trí này phải là nơi mà con người có thể dễ dàng tiếp cận và có thể đáp ứng được các công trình liên quan khác.

Hà Nội đang có ba quảng trường lớn, là Quảng trường Ngân hàng nhà nước, Nhà hát Lớn và Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục. Theo tôi một trong ba quảng trường này đều có thể đặt vị trí ga tàu điện ngầm. Nhưng dù ga tàu điện ngầm có được đặt ở đâu đi chăng nữa thì nó vẫn phải hội tụ được hệ thống các tuyến giao thông liên kết và phải có tầm nhìn về quy hoạch.

Xin cảm ơn ông!