Đại sứ Mỹ: Quan hệ đối tác Việt - Mỹ chưa bao giờ phát triển như bây giờ

Theo Inquirer, trước lễ kỷ niệm 25 năm quan hệ ngoại giao Việt – Mỹ, Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Daniel Kritenbrink nhấn mạnh mối quan hệ đối tác Việt - Mỹ chưa bao giờ phát triển như bây giờ và đây là một tín hiệu đáng mừng.

Với nỗ lực không biết mệt mỏi của hai quốc gia, sau một phần tư thế kỷ kể từ ngày Tổng thống Mỹ Bill Clinton và Thủ tướng Việt Nam Võ Văn Kiệt chính thức tuyên bố bình thường hóa, thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Hoa Kỳ (12/7/1995 - 12/7/2020), Việt Nam và Mỹ đã trở thành bạn bè, Đối tác toàn diện trên tất cả các lĩnh vực và không ngừng mở rộng hợp tác. Tuyên bố bình thường hóa, thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đã mở ra một chương mới trong lịch sử hai nước trên phương diện hòa hợp và phát triển.

Đại sứ Mỹ Daniel Kritenbrink nhấn mạnh quan hệ đối tác Việt - Mỹ chưa bao giờ phát triển như bây giờ. (Ảnh minh họa)

“Ngày hôm nay, chúng tôi có thể chân thành gọi nhau là bạn bè và đối tác. Những gì mà Việt Nam và Hoa Kỳ đạt được trong 25 năm bình thường hoá quan hệ ngoại giao, là phi thường và to lớn. Đó không phải là ngẫu nhiên hay may mắn mà là kết quả của rất nhiều nỗ lực, sự dũng cảm và thiện chí của hai nước trong nhiều năm. Chúng tôi tự hào về điều đó”, Đại sứ Kritenbrink nói.

Tiến trình bình thường hóa quan hệ Việt – Mỹ đã sớm được triển khai. Vào tháng 4/1991, một lộ trình bình thường hóa quan hệ giữa hai nước đã được chính quyền của Tổng thống George H W Bush đề xuất và mở đầu từ việc mở cửa một văn phòng của chính phủ Mỹ ở Hà Nội để tìm kiếm quân nhân Mỹ mất tích trong chiến tranh Việt Nam (MIA).

“Vào thời điểm hai nước bắt đầu thiết lập quan hệ ngoại giao cách đây 25 năm, chúng ta phải giải quyết những vấn đề tồn đọng từ thời chiến tranh, làm việc với các cựu binh và những vấn đề chưa thể giải quyết giữa hai bên để sau đó chúng ta có thể hướng tới tương lai và xây dựng khuôn khổ cho mối quan hệ hữu nghị và đối tác như ngày nay”, Đại sứ Kritenbrink cho hay.

Đại sứ Hoa Kỳ cũng khẳng định, Hoa Kỳ giữ nguyên cam kết mạnh mẽ của mình trong việc xử lý hậu quả chiến tranh, chất độc da cam/dioxin; hỗ trợ người khuyết tật ở Việt Nam; tiếp tục hợp tác về nhân đạo, tìm kiếm người mất tích ở cả hai phía. Ông Kritenbrink nhấn mạnh, mối quan hệ hợp tác “đã xây dựng nền tảng vững chức cho niềm tin giữa hai nước”.

Liên quan tới vấn đề kinh tế, vào ngày 3/2/1994, Tổng thống Mỹ Bill Clinton thông báo quyết định bãi bỏ lệnh cấm vận thương mại đối với Việt Nam.

“25 năm trước, Việt Nam và Hoa Kỳ hầu như không có quan hệ thương mại nhưng ngày nay, tổng kim ngạch thương mại hai chiều đã đạt tới 77 tỷ USD/năm. Quan hệ quốc phòng không ngừng phát triển, phản ánh lợi ích an ninh tương đồng giữa hai nước. Độ rộng trong quan hệ hợp tác hai nước rất ấn tượng, từ thương mại tới giáo dục, y tế, năng lượng đến an ninh. Hoa Kỳ ủng hộ Việt Nam vững mạnh, thịnh vượng và độc lập”, ông Kritenbrink nói. 

Thương mại song phương Việt – Mỹ đã tăng 261% trong giai đoạn từ năm 2013 – 2019 khi tăng từ 29,7 tỉ USD lên thành 77,6 tỉ USD. Mỹ hiện là đối tác thương mại lớn thứ ba của Việt Nam và là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với nhiều mặt hàng có thế mạnh như thủy sản, dệt may, giày dép, nông sản… Bên cạnh đó, Việt Nam cũng là một trong những thị trường xuất khẩu tăng trưởng nhanh nhất của Mỹ.

Không chỉ tăng mạnh về số lượng, quan hệ thương mại Việt - Mỹ cũng đang ngày càng hướng tới sự hài hòa và bền vững hơn giúp mang lại lợi ích cho cả hai bên. Trong đó thâm hụt thương mại của Mỹ với Việt Nam vẫn tăng mạnh kể từ năm 1997, và gần đây tăng từ gần 33 tỉ USD năm 2018 lên hơn 46 tỉ USD năm 2019. Đại diện chính quyền Mỹ nhìn nhận đây là sự tăng trưởng tích cực.

Cũng theo Đại sứ Mỹ, mối quan hệ giữa quân sự Việt - Mỹ đang đóng góp trực tiếp cho nền an ninh vững chắc và đảm bảo thịnh vượng kinh tế có lợi cho đôi bên.

“Các mối quan hệ quốc phòng và an ninh ngày càng phát triển phản ánh thực tế về những mối quan tâm an ninh chung giữa hai nước. Mỹ hiện đặc biệt quan tâm tới việc mở rộng các mối quan hệ hợp tác giữa quân đội hai nước và tiến tới hai bên cùng nhau phối hợp trước những ưu tiên an ninh chung ở Biển Đông, đồng bằng sông Mekong và cả trên bán đảo Triều Tiên”, ông Kritenbrink nhấn mạnh.

Kể từ khi thiết lập mối quan hệ đối tác toàn diện Việt – Mỹ năm 2013, hai nước đã cam kết tăng cường thêm các mối quan hệ ngoại giao và chính trị.

“Tôi tin là mối quan hệ giữa Việt Nam và Mỹ là tốt nhất, mạnh mẽ nhất từ trước đến nay, và sự hợp tác của chúng ta sẽ ngày càng tăng hơn nữa, bất kể chúng ta gọi mối quan hệ đó là gì. Chúng tôi lạc quan về những thành tựu sẽ đạt được giữa hai nước trong 25 năm tiếp theo”, Đại sứ Mỹ cho hay.

Mối quan hệ đối tác toàn diện Việt – Mỹ được thể hiện sâu sắc thông qua các chuyến thăm cấp cao. Cụ thể, kể từ năm 2000, lãnh đạo cấp cao hai nước đã thực hiện 10 chuyến thăm. Trong đó, phía Việt Nam có ba chuyến thăm quan trọng tới Mỹ gồm chuyến thăm năm 2013 của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, xác lập quan hệ Đối tác toàn diện; chuyến thăm năm 2015 mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trở thành lãnh đạo Đảng cao nhất lần đầu thăm chính thức Mỹ và chuyến thăm năm 2017 khi Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc là nhà lãnh đạo đầu tiên của một nước ASEAN tới Washington sau khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức.

Về phía Mỹ, các Tổng thống đương nhiệm đều đã ghé thăm Việt Nam. Riêng Tổng thống Donald Trump đã thăm Việt Nam hai lần vào năm 2017 và 2019. Trong chuyến thăm tới Hà Nội vào tháng 2/2019, Tổng thống Trump đã có hội đàm với Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng. Mỗi chuyến thăm của cả lãnh đạo hai bên đều để lại những dấu mốc mới và mở ra những giai đoạn mới cho quan hệ hai nước.

Trao đổi về hợp tác Việt Nam-Hoa Kỳ trong đối phó với đại dịch COVID-19 và trong năm Việt Nam đảm nhiệm trọng trách kép (Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và Chủ tịch ASEAN), Đại sứ Daniel J.Kritenbrink cho biết: “Chúng tôi ấn tượng với những gì Việt Nam đã làm được trong năm nay với vai trò Chủ tịch ASEAN, nhất là khi phải đối mặt với COVID-19. Việt Nam đã thành công khi đưa ra tầm nhìn cho những ưu tiên của mình và chúng tôi ủng hộ các ưu tiên đó.

Cũng theo đánh giá của Đại sứ Hoa Kỳ, việc ứng phó của Việt Nam với đại dịch COVID-19 là tốt nhất thế giới. “Chúng tôi tự hào là đối tác của Việt Nam trong hợp tác y tế hơn 20 năm qua. Chúng tôi vui mừng khi thấy hợp tác mở rộng trong những nỗ lực của Việt Nam ứng phó với COVID-19. Chúng tôi cũng biết ơn sự hỗ trợ của Việt Nam dành cho Hoa Kỳ.

Tiếng Anh có câu thành ngữ là “Những người bạn trong lúc khó khăn là bạn thực sự” và trong lúc khó khan, chúng tôi đã thấy rõ ai là bạn. Việt Nam là người bạn tốt. Trong bối cảnh Hoa Kỳ gặp khó khăn về ứng phó dịch bệnh, nhiều tổ chức, và hàng ngàn cá nhân Việt Nam đã tặng khẩu trang, thiết bị y tế cho chúng tôi. Chúng tôi có sự tôn trọng với Việt Nam”, ông Kritenbrink nói thêm. 

Nhắc tới kỷ niệm đáng nhớ nhất trong 3 năm làm việc tại Việt Nam, Đại sứ Kritenbrink nhấn mạnh, trong thời gian đảm nhận vị trí Đại sứ Mỹ tại Việt Nam, tôi đã có vinh hạnh tới thăm Nghĩa trang Trường Sơn và Nghĩa trang Biên Hòa để bày tỏ lòng tôn kính đối với tất cả các quân nhân Việt Nam đã hy sinh trong chiến tranh. Đây là những trải nghiệm thực sự xúc động đối với cá nhân tôi, được thực hiện với tinh thần hòa giải và tôn trọng lẫn nhau.

Minh Thu (lược dịch)