Công nghệ hướng đích trong điều trị bệnh lý dạ dày của các nhà khoa học Việt

Nghiên cứu hướng đích

Thuật ngữ "hướng đích" lần đầu tiên được giới thiệu bởi Paul Ehrlich vào năm 1906. Tuy nhiên, chỉ hơn một thập kỷ gần đây, công nghệ này mới bùng nổ, với sự ra đời hàng loạt thuốc có nguồn gốc kháng thể đơn dòng, phân tử nhỏ, gần đây là hệ dẫn thuốc nano hướng đích. Hiện nay, công nghệ này được ứng dụng vào các thuốc tổng hợp, tạo ra một thế hệ thuốc mới trong điều trị ung thư, giúp giảm tác dụng phụ của thuốc, giảm liều và tăng hiệu quả điều trị. Theo ghi nhận của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC-Hoa Kỳ), việc đầu tư cho liệu pháp điều trị trúng đích chỉ chiếm 1% chi phí cho nghiên cứu và phát triển (R&D), nhưng đã cứu sống 43 triệu người và đóng góp 4.700 tỉ đô la cho nền kinh tế thế giới.

Theo ông Vương Quốc Thắng, Giám đốc Trung tâm Chuyển giao Tri thức và Hỗ trợ Khởi nghiệp – ĐHQGHN, công nghệ hướng đích giúp gắn kết phân tử thuốc một cách có chọn lọc với các tế bào bệnh nhưng không gây độc hại cho các tế bào khỏe mạnh. Và thuốc hướng đích được đánh giá là bước đột phá mới trong các bệnh lý về ung thư bởi tính không đặc hiệu, gây ra các tác dụng phụ đang là một vấn đề nan giải của các thuốc chữa ung thư.

Việt Nam có tiềm năng dược liệu to lớn với hơn 5.100 loài thực vật và nấm cùng tri thức sử dụng dược liệu của 54 dân tộc anh em rất phong phú. Trong giai đoạn hiện nay, Đảng và Nhà nước xác định đường lối chung của phát triển y tế là kết hợp giữa y học hiện đại và y học cổ truyền để chăm sóc bảo vệ sức khỏe cho nhân dân.

Các nhà khoa học đã chia sẻ về công nghệ hướng đích trong tinh chất Curcumin điều trị bệnh lý dạ dày.

Nghiên cứu của các nhà khoa học đến từ Phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia công nghệ Enzym và Protein (Klept) chỉ ra rằng, Curcumin hướng đích có khả năng tập trung mạnh với tế bào viêm (tăng gấp 70 lần) so với Nano Curcumin thông thường. Công nghệ hướng đích đưa curcumin tập trung tế bào viêm gấp 70 lần so với Nano curcumin thông thường nên hiệu quả cũng vượt trội hơn.

Ứng dụng điều trị bệnh dạ dày

TS.Lê Thị Thu Hường - Khoa Y dược, Trưởng nhóm nghiên cứu cho biết công nghệ hướng đích giúp đưa các hạt Curcumin với kích thước siêu nhỏ đến trúng đích, chỉ tập trung tác dụng tại các vùng bị viêm loét trong dạ dày để phát huy tác dụng. Việc này sẽ hạn chế lãng phí Curcumin trong cơ thể.

Theo ông Thắng nguyên lý được các nhà khoa học áp dụng đó là: trên bề mặt các tế bào viêm nhiễm và tế bào ung thư có rất nhiều thụ thể folate vốn có tính thu hút axit folic. Lợi dụng tính chất đó, các nhà khoa học đã gắn axit folic lên bề mặt các hạt curcumin kích thước siêu nhỏ, tạo ra một thế hệ curcumin mới gọi là Curcumin hướng đích, tức chỉ nhắm đến các vị trí cần đến cụ thể là các tế bào viêm nhiễm, ung thư và tiền ung thư ở dạ dày nhờ sức hút của các thụ thể folate.

Bằng công nghệ bào chế mới đã phủ lên bề mặt các hạt curcumin một lớp “thức ăn” đặc biệt mà những tế bào viêm hay loét rất “thèm thuồng”. Lớp thức ăn này sẽ giúp Curcumin đến và bám dính lên các vùng viêm loét nhiều hơn. Điều này có nghĩa cucurmin hướng đích chỉ tập trung vào vùng viêm loét dạ dày, không đi “lang thang” ở các vùng khác. Đó gọi là công nghệ Curcumin hướng đích trong điều trị bệnh dạ dày. Sau 3 năm nghiên cứu, nhóm các nhà khoa học đến từ Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Khoa Y dược, Trung tâm Nano và Năng lượng (Đại học Quốc gia Hà Nội) và Đại học Dược Hà Nội đã ứng dụng thành công.

Nhóm nghiên cứu cũng đi tiên phong trong việc kết nối Cung – Cầu khoa học, công nghệ, kết nối Trường – Viện – Doanh nghiệp, Nhà quản lý – Nhà khoa học – Doanh nhân. TS.Lê Thị Thu Hường cho biết thêm. Nghiên cứu này cũng đã được nhóm nghiên cứu chuyển giao, đưa vào sản xuất đưa ra thị trường, đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng.

Hiện nghiên cứu đã được chuyển giao cho công ty dược Elepharma sản xuất sản phẩm thuốc trị bệnh dạ dày. Sản phẩm đã được báo cáo tính an toàn và hiệu quả của công nghệ hướng đích do Viện Hàn lâm Khoa học và công nghệ Việt Nam kết hợp với Đại học Quốc Gia Hà Nội báo cáo. Dạng bào chế ở dạng sủi của nhóm nghiên cứu cũng giúp các hạt Curcumin hướng đích được phân tán đều trong dung dịch và đến được các vị trí khó trên đường tiêu hóa như hang vị, bờ cong…

K.Chi