Coca-Cola và lịch sử những vụ tai tiếng toàn cầu

Coca-Cola, một trong những niềm tự hào của nước Mỹ

Lý do Coca-Cola được yêu chuộng thì đã quá rõ ràng: đây là thương hiệu nước ngọt nổi tiếng nhất, đắt giá nhất và phổ biến nhất thế giới. Theo Business Insider, 94% dân số thế giới có thể nhận biết được logo đỏ trắng của Coca-Cola và năm 2011, thương hiệu  này từng được định giá lên tới 74 tỷ USD.

Nhưng cũng chính Coca-Cola là một trong những thương hiệu có nhiều scandal và bị tuyên bố tẩy chay nhất, không chỉ ở Mỹ mà còn ở khắp nơi trên thế giới.

Trang Therichest (Mỹ) đã từng có bài viết công bố 10 bí mật được coi là “động trời” của Coca-Cola, trong đó cho thấy hãng nước ngọt này đã vấp phải đủ loại tai tiếng trên đời.

Những scandal về chất lượng bao gồm lời thú nhận có dư lượng cocain trong thành phần chai nước ngọt Coca-Cola hồi mới ra đời (năm 1929 trở về trước), bị cáo buộc có thành phần thuốc trừ sâu trong Coke tại Ấn Độ, cho đến gần đây nhất là lời bị nghi ngờ chứa chất gây ung thư (hai hợp chât 2 - methylimidazol (2-MI) và 4- methylimidazol (4-MI) trong phẩm màu caramel). 

Đồng thời, sự thật không thể chối bỏ là các loại nước ngọt của Coca-Cola (và cả các hãng nước ngọt khác) chứa rất nhiều đường và chất hóa học, là tác nhân gây ra nhiều chứng bệnh về rối loạn gluco nghiêm trọng đối với con người, tiêu biểu là béo phì và tiểu đường, hai căn bệnh được coi là đại nạn của nước Mỹ ngày nay.

Coca-Cola - tác nhân gây béo phì và đường huyết

Về góc độ đạo đức kinh doanh, Coca-Cola từng bị hàng loạt các quốc gia lên án vì hành vi chuyển giá, trốn thuế như Mexico, Tây Ban Nha, Việt Nam…, đồng thời, Coca-Cola phải đối mặt với nhiều chỉ trích nặng nề ngay tại quê hương của mình vì bị tố bóc lột sức lao động của công nhân, kỳ thị người Do Thái, từng có hành vi phân biệt chủng tộc như xây nhà máy cho người da đen và da trắng khác nhau…

Scandal phân biệt chủng tộc của Coca-Cola lớn đến nỗi, ngày 3/4/1968, ông Martin Luther King, một trong những nhà lãnh đạo có tầm ảnh hưởng nhất nước Mỹ, người đã được trao tặng giải thường Noel Hòa Bình, từng viết trong bài phát biểu được gửi đi vào 1 ngày trước khi ông qua đời rằng:“Và như vậy, tôi muốn nói rằng, hãy ra khỏi nhà ngay trong tối nay và nói với hàng xóm của mình đừng bao giờ mua CocaCola nữa”.

Martin Luther King, một lãnh đạo Mỹ đã từng lên tiếng kêu gọi tẩy chay Coca-Cola

Năm 2000, CocaCola đã phải bồi thường cho những công nhân bị coi là nạn nhân của hành vi trên với tổng số tiền lên tới 192,5 triệu USD.

Về truyền thông quảng cáo, Coca-Cola cũng từng bị lên án nhiều lần vì những chiến dịch quảng bá thương hiệu của mình, từ việc phải thu hồi hàng triệu tờ rơi và hàng nghìn áp phích vì có chứa hình ảnh khiêu dâm tại Úc, cách phiên âm tên thương hiệu khiếm nhã khi chuyển sang tiếng Trung Quốc, cho đến cuộc chiến dai dẳng giữa Coca-Cola và Pepsi tại quê nhà, “trò lố” về “công thức tuyệt mật và bảo tàng lưu giữ công thức tuyệt mật” cho đến Chiến dịch "H2NO" bị người Mỹ chỉ trích nặng nề.

Bảo tàng Coca-Cola và căn phòng bí mật hay thực chất chỉ là chiêu PR cũ mèm của Coca-Cola?

Năm 2000, Coca-Cola đã định thực hiện chiến dịch quảng bá mang tên "H2NO", kêu gọi người Mỹ từ bỏ uống nước lọc tại nhà để sử dụng các loại nước đóng chai của Coca-Cola. Chiến dịch sau đó bị giới khoa học và truyền thông phanh phui là phản khoa học, phi môi trường và thiếu đạo đức kinh doanh, phải nhận về những chỉ trích nặng nề từ người dùng.

Thế nhưng, bất chấp scandal, những cáo buộc về chất lượng, đạo đức kinh doanh và bất chấp cả những chiến dịch tẩy chay ở khắp nơi, ngay cả trên đất Mỹ, trung bình mỗi ngày vẫn có 1,7 tỷ sản phẩm của Coca-Cola được tiêu thụ trên toàn cầu. 

Theo thống kê của Business Insider, người khổng lồ Coca-Cola hiện vẫn chiếm 3,1% thị phần đồ uống của cả nhân loại, thu về 8,6 tỷ USD lãi ròng trong năm 2013 và có doanh thu tương đương với nền kinh tế lớn thứ 87 trên thế giới.

Bài viết có tham khảo tin từ Business Insider, Wikipedia, The Richest, Killer Coca-Cola và một số nguồn tin khác.