Cơ hội mang thai an toàn cho những phụ nữ bị bệnh tim

Một ca tái tạo van tim tại Bệnh viện ĐH Y dược

Các bệnh lý bất thường của van động mạch chủ như hẹp van động mạch chủ, hở van động mạch chủ thường là những bệnh nặng, chữa trị phức tạp. Trước đây, khi cần phải điều trị bằng cách thay van nhân tạo, người bệnh có hai lựa chọn là van cơ học và van sinh học.

Van cơ học có ưu điểm sử dụng lâu dài, không cần thay mới, nhưng người bệnh cần đến bệnh viện tái khám thường xuyên, dùng thuốc kháng đông suốt đời với các nguy cơ tai biến của việc sử dụng thuốc kháng đông (kẹt van cơ học, xuất huyết não, xuất huyết tiêu hoá, xuất huyết trong cơ, trong bao khớp,…).

Trong khi đó, người bệnh sử dụng van sinh học có nguồn gốc từ động vật không cần dùng thuốc kháng đông liên tục, nhưng sau 10 -15 năm, van sẽ hư hỏng và người bệnh cần phải phẫu thuật lại để thay van mới.

Các loại van trên dù có tác dụng giúp người bệnh cải thiện tích cực sức khỏe tim mạch, nhưng vẫn tồn tại nhiều hạn chế khiến chất lượng cuộc sống của người bệnh bị giảm sút vì phải dùng thuốc liên tục và suốt đời, thậm chí phải mổ lại.

Đặc biệt, đối với người bệnh nữ có nhu cầu mang thai dùng van cơ học, việc dùng thuốc kháng đông làm tăng nguy cơ mang quái thai và sảy thai; ở người trẻ, nhất là phụ nữ mang thai, van sinh học sẽ thoái hoá nhanh hơn.

Thay van nhân tạo cũng không phải là phẫu thuật được lựa chọn cho trẻ em vì vòng van nhân tạo làm cho vòng van tự nhiên không lớn lên được cùng với trẻ và trở nên hẹp khi trẻ lớn lên.

Kỹ thuật dùng màng ngoài tim tự thân tái tạo van động mạch chủ là phương pháp mới, mở ra hi vọng giải quyết được những vấn đề còn tồn tại nêu trên của phẫu thuật thay van động mạch chủ. Cha đẻ của phương pháp này là Giáo sư Ozaki người Nhật Bản. Phương pháp Ozaki lấy màng ngoài tim của chính người bệnh để tái tạo thành van tim cho họ.

Vì van tim được tái tạo từ một phần cơ thể của người bệnh nên khả năng dung nạp của cơ thể sẽ tốt hơn, giúp thời hạn sử dụng của van được kéo dài hơn. Cấu trúc của van giống như van tự nhiên nên dòng máu qua van ít bị cản trở hơn so với van cơ học hoặc van sinh học.

Bên cạnh đó, những khuyết điểm của hai loại van trước đây cũng đã được phương pháp Ozaki khắc phục, giúp người bệnh không dùng thuốc kháng đông suốt đời, giảm nguy cơ xuất huyết và nhiễm trùng van nhân tạo, không cần “sống gắn bó bệnh viện”.

Ở người bệnh trẻ tuổi, tỉ lệ người bệnh không mổ lại sau 10 năm đối với van sinh học là 85%. Trong khi đó, theo nghiên cứu của Giáo sư Ozaki, tỉ lệ người bệnh không mổ lại sau 10 năm nếu dùng phương pháp Ozaki là 95 - 98%.

Ngày 1/2, PGS TS BS. Nguyễn Hoàng Định – Phó Giám đốc Trung tâm tim mạch, Trưởng khoa Phẫu thuật tim mạch Bệnh viện ĐH Y dược cho biết, kỹ thuật tái tạo van tim bằng vật liệu tự thân hiện đã được áp dụng tại hơn 50 quốc gia trên thế giới. Phương pháp này đặc biệt phù hợp với đối tượng người bệnh là phụ nữ có nhu cầu mang thai, trẻ em trong giai đoạn phát triển, người bệnh mong muốn không bị phụ thuộc vào thuốc kháng đông sau phẫu thuật và không muốn phải chịu đựng phẫu thuật nhiều lần.

Hiện tại, Bệnh viện ĐH Y dược đã thực hiện tái tạo van động mạch chủ bằng màng ngoài tim thành công cho 10 trường hợp, trong đó có 4 trẻ em, bé nhỏ nhất 3 tuổi và một số phụ nữ có mong muốn sinh con. Không chỉ vậy, Bệnh viện ĐH Y dược còn là đơn vị đầu tiên thực hiện phẫu thuật nội soi để lấy màng tim, do vậy chỉ cần vết mổ dài 6cm là đã có thể tái tạo được van tim chứ không cần phải cưa toàn bộ xương ức như phương pháp Ozaki kinh điển.

Bệnh viện đang tiếp tục nghiên cứu để trong tương lai có thể áp dụng được trên bệnh nhi nhỏ tuổi hơn.