Chuyện ở nơi có nhiều tài sản không ai nhận thừa kế

Nhìn quanh căn hộ ở phường Edogawa, phía đông Tokyo, người ta thấy những dấu tích về cuộc sống của chủ nhân đã khuất ở khắp mọi nơi. Nào là những bức ảnh gia đình ố vàng, chiếc máy sấy tóc màu đen bám đầy bụi, những tờ tiền và cả tạp chí, sách.

Đeo găng tay, các nhân viên của công ty vệ sinh Bxia đang sàng lọc các tài sản và đóng gói vào các hộp các tông. 
Họ để riêng "tiền mặt, vật có giá trị, tài liệu quan trọng, thắt lưng kimono, phụ kiện kimono và đồ sơn mài". Mọi thứ khác sẽ được chất lên xe tải chuyển đi xử lý, đưa đến các trung tâm tái chế hoặc bán lại, theo Japantimes.

Người đã khuất có tài sản cũng không ai đến nhận thừa kế

Miwa Yuzawa, Giám đốc công ty Bxia có trụ sở tại Tokyo, cho biết: "Chúng tôi đang rất bận rộn với những yêu cầu tương tự. Có rất nhiều người già sống một mình rồi qua đời trong cô đơn. Tài sản của họ để lại cũng không ai đụng đến".

Ở một quốc gia già hóa dân số nhanh chóng, việc phân loại, dọn dẹp tài sản của người chết là một công việc cần thiết. Song vấn đề này cũng đang trở thành "cơn ác mộng" khi mà chẳng có ai đến để nhận tài sản thừa kế.

Yuzawa cho biết nhiều người qua đời mà không có bất kỳ hướng dẫn cụ thể nào về cách xử lý tài sản, buộc chính quyền địa phương phải vất vả tìm kiếm người thân. Tình trạng không có ai đến nhận ngày càng tăng.

Xử lý tài sản thừa kế

Theo điều tra dân số quốc gia từ năm 2020, có 21,1 triệu hộ gia đình một thành viên ở Nhật Bản, tăng 14,8% so với điều tra dân số gần đây nhất vào năm 2015. Trong số đó, khoảng 6,72 triệu hộ gia đình là người già trên 65 tuổi.

Trong năm tài chính 2021, kho bạc nhà nước nhận được con số kỷ lục 64,7 tỷ Yên từ tài sản của những người đã chết không có người thừa kế, tăng 7,8% so với năm trước và gần gấp đôi so với 10 năm trước. 

Cô Yuko Takeuchi, luật sư chuyên về các vấn đề thừa kế, cho biết: “Về mặt pháp lý, khi một người qua đời và không để lại di chúc, những người họ hàng xa như cháu gái và cháu trai đều có thể được coi là người thừa kế. Nhưng khi người đã khuất không để lại di chúc và không có người thừa kế, tòa án gia đình có thể chỉ định một ‘người quản lý thừa kế’ để xử lý tài sản nếu một bên quan tâm đưa ra yêu cầu”.

Sau đó, người này sẽ giải quyết mọi khoản thuế, hóa đơn tiện ích mà người quá cố chưa thanh toán, đảm bảo rằng không có người thừa kế trước khi chuyển tài sản còn lại cho chính phủ.

Giá trị tình cảm

Cách Đại học Komazawa vài phút đi bộ ở khu dân cư Setagaya, Tokyo là một nhóm khoảng 10 ngôi nhà bị bỏ hoang. Nhiều ngôi nhà bị dây thường xuân bao phủ, lớp sơn tường nứt nẻ và bong tróc.

"Nhiều trường hợp, chủ sở hữu đã chết nhưng gia đình và người thân của họ không biết rằng họ được thừa kế tài sản. Việc điều tra ai là người thừa kế hợp pháp là một quá trình khó khăn", Taeko Chiba, một quan chức phường Setagay cho biết. 

Trong trường hợp khác, họ cũng không rõ tại sao chủ sở hữu của những căn nhà này không bán tài sản. Chúng nằm trên bất động sản đắc địa, việc phá bỏ nhà cửa khá tốn kém.

"Chúng tôi đang liên hệ với chủ sở hữu và yêu cầu họ giải quyết tình hình. Cho đến nay, chủ sở hữu đã đồng ý cắt bỏ một số bụi cây", Taeko nói.

Ngoài ra còn có một yếu tố tâm lý, giá trị tình cảm đằng sau lý do mọi người không quá quan tâm đến việc bán, cho thuê hoặc phá dỡ tài sản bỏ hoang.

Một nghiên cứu năm 2015 cho thấy nhiều người sở hữu ngôi nhà bỏ hoang có ý định giữ chúng như vậy. Một số người đã mạnh mẽ phản đối việc phá dỡ những ngôi nhà chứa đầy kỷ niệm của cha mẹ hoặc các thành viên gia đình họ. Đó là lý do tại sao những công ty như Bxia ngày càng bận rộn.

Hoàng Dung