Chơi nước đôi, Triều Tiên mời thanh sát của IAEA đến theo dõi

Hàn Quốc: rõ ràng Triều Tiên muốn phát triển tên lửa hạt nhân

Nhật Bản dọa bắn hạ tên lửa mang vệ tinh của Triều Tiên

Triều Tiên nói rằng đợt bắn thử tên lửa lần này là nhằm vào mục đích hòa bình. Ảnh: AFP

Vụ triển khai vào tháng tới được cho là sẽ vi phạm nghị quyết của Liên hợp quốc, đã gây bất bình khá rộng rãi trong dư luận các nước rằng Triều Tiên đang tìm cách trá hình cho một cuộc thử nghiệm kỹ thuật tên lửa tầm xa để tạo tiền đề cho việc thử nghiệm tên lửa mang đầu đạn hạt nhân.

Washington nói rằng bất cứ một cuộc triển khai tên lửa nào cũng đều vi phạm thỏa thuận song phương giữa hai nước ký vào ngày 29/2. Trong thỏa thuận này Mỹ đã đề xuất sẽ hỗ trợ 240.000 tấn lương thực cho Bắc Hàn để đổi lại nước này sẽ đóng băng một phần chương trình hạt nhân hiện nay.

Triều Tiên, dưới sự dẫn dắt của nhà lãnh đạo trẻ mới nhậm chức từ tháng 12 năm ngoái Kim Jong-un đã khăng khăng ngược lại.

"Việc triển khai vệ tinh là một chuyện còn thỏa thuận giữa Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên và Mỹ lại là chuyện khác", Trưởng đoàn đàm phán hạt nhân của Triều Tiên, ông Ri Yong-ho tối hôm qua (19/3) phát biểu tại thủ đô Bắc Kinh sử dụng tên đầy đủ của Triều Tiên trong tuyên bố của ông.

Đài truyền hình KBS của Hàn Quốc dẫn lời ông này nói, Triều Tiên sẽ hợp tác toàn diện với Mỹ để thực thi thỏa thuận.

"Để tiến hành thỏa thuận này, chúng tôi đã gửi thư mời đến Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đề nghị họ gửi các thanh sát viên đến theo dõi".

Thỏa thuận này đã đem lại hy vọng le lói trong tiến trình thương lượng về các nỗ lực kiềm chế tham vọng hạt nhân của Triều Tiên từ nhiều thập kỷ nay.

Tháng trước, nước này đã đồng ý ngừng chương trình làm giàu uranium cùng các cuộc tiến hành thử nghiệm tên lửa tầm dài và hạt nhân để đổi lấy 240.000 tấn lương thực do Mỹ hỗ trợ. Nước này cũng đã hứa sẽ cho phép các thanh tra của IAEA bị đuổi khỏi đó 3 năm trước đây được quay trở lại để tiếp tục nhiệm vụ.

Triều Tiên khăng khăng triển khai vệ tinh hòa bình không phải là một cuộc thử nghiệm tên lửa.

Tuy nhiên, Mỹ, Nhật, Nga và các nước khác đều đã đồng loạt lên tiếng kêu gọi Triều Tiên từ bỏ ý định này. Thậm chí cả đồng minh thân cận nhất với Triều Tiên là Trung Quốc cũng phải bày tỏ mối quan ngại về sự kiện này.

Người phát ngôn bộ Ngoại giao Mỹ, Victoria Nuland cho rằng để các thanh sát viên của IAEA được tiếp cận là một việc làm rất có lợi.

"Nhưng nó sẽ không thay đổi bản chất sự việc là chúng tôi sẽ không nghĩ triển khai tên lửa là một sự vi phạm, không chỉ đối với nghị quyết của Liên hợp quốc mà cả với những cam kết họ đưa ra ngày 29/2", bà nói.

Một số nhà phân tích cho rằng Triều Tiên đang dùng mô hình trả lời sự chỉ trích của dư luận về đợt triển khai tên lửa của nước này bằng một cuộc thử nghiệp vũ khí hạt nhân.

Cuộc thử nghiệm tương tự như vậy diễn ra vào tháng 10/2006, 3 tháng sau một cuộc bắn thử tên lửa.

Đợt thử nghiệm hạt nhân lần 2 diễn ra vào tháng 5/2009, chưa đầy hai tháng sau khi Hội đồng Bảo an LHQ lên án một đợt bắn tên lửa mà nước này nói là để đưa vệ tinh vào quỹ đạo.

Hội đồng Bảo an LHQ sau đó đã thống nhất một nghị quyết cấm Triều Tiên được phép tiến hành bất cứ một cuộc thử nghiệm hạt nhân hay bất cứ cuộc triển khai tên lửa đạn đạo với bất kể mục đích gì.

Đợt bắn thử tên lửa vào khoảng giữa 12-16/4 tới đây vô tình lại trùng hợp với ngày lễ kỷ niệm sinh nhật lãnh tụ Kim Nhật Thành, người đã giúp khai sáng ra đất nước này từ năm 1948.

Triều Tiên nói đợt triển khai này sẽ là một sự kiện lịch sử với tất cả người dân nước này và thậm chí còn "vỗ" vào "chiến dịch bôi nhọ" kế hoạch này của Hàn Quốc nói rằng Seoul đáng lẽ nên nhờ Bình Nhưỡng giúp đỡ sau những lần triển khai tên lửa bất thành.

Miền Nam trong những lời bình gay gắt đưa ra ngày hôm qua đã buộc tội hàng xóm của mình đang tìm cách phát triển tên lửa trang bị đầu đạn hạt nhân.

Ralph Cossa, chủ tịch diễn đàn Thái bình dương thuộc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược có trụ sở tại Hawaii, Mỹ cho rằng tuyên bố trên của Triều Tiên có thể đã được sắp đặt để đánh lạc hướng sự quan tâm của dư luận về thành công ngoại giao của Hàn Quốc trong việc làm chủ diễn đàn an ninh hạt nhân ở Seoul vào tuần tới.

"Bình Nhưỡng chẳng quan tâm bị khinh thường hay không mà ghét bị bỏ rơi vào quên lãng hay bị nửa kia che khuất", ông này bình luận.

Hoa Tạ