Chính giới Nga bình luận “sốc” về việc TT Putin ký sắc lệnh ngừng thực thi INF

Trong một cuộc phỏng vấn với tờ “Luxembourger Vort”, Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev cho biết việc Nga đình chỉ thực thi Hiệp ước INF chỉ là một phản ứng đối với quyết định của Hoa Kỳ rút khỏi hiệp ước này.

“Hoàn toàn không phải là Nga, mà là Hoa Kỳ đang rút khỏi hiệp ước cốt lõi trong lĩnh vực an ninh toàn cầu – Hiệp ước INF. Đó là lý do tại sao Tổng thống Nga Puin đã ký một sắc lệnh đình chỉ việc thực thi nghĩa vụ đối với INF cho đến khi Hoa Kỳ ngừng những hành động vi phạm INF”, Thủ tướng Medvedev nói.

Thủ tướng Nga Medvedev

Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng và An ninh thuộc Hội đồng Liên bang Nga (Thượng viện) - Viktor Bondarev cho rằng, việc Nga đình chỉ tham gia Hiệp ước Các Lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF) với Mỹ không có nghĩa Moscow từ bỏ.

Trả lời phỏng vấn hãng thông tấn TASS, ông Bondarev nhấn mạnh: "Tôi cam đoan, trừ khi bắt buộc phải làm vậy, không thì Nga sẽ không nhằm tên lửa vào các mục tiêu châu Âu, các trung tâm chỉ huy và ra quyết định ở Mỹ, điều mà Tổng thống Putin đã đề cập tới". Ông chỉ ra rằng, phía Nga chỉ đình chỉ nghĩa vụ của Moscow trong khuôn khổ Hiệp ước INF chứ không chấm dứt thỏa thuận này.

Theo ông Bondarev, có khả năng một phiên bản mới của Hiệp ước INF sẽ được thiết lập nếu có thêm nhiều nước tham gia thỏa thuận này. Ông Bondarev nêu rõ: "Phiên bản hiện tại của Hiệp ước đã lỗi thời từ lâu. Hơn 30 năm đã trôi qua kể từ khi thỏa thuận này được ký và nhiều nước khác đã phát triển các loại vũ khí bị cấm. Tôi tin rằng một phiên bản mới của Hiệp ước có thể được thiết lập với sự tham gia của nhiều nước hơn, như những gì phía Nga đề xuất trước đó".

Tổng thống Nga Putin

Như đã đưa tin, Điện Kremlin ngày 4/3 thông báo, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký ban hành một sắc lệnh đình chỉ sự tham gia của Nga trong Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) với Mỹ.

Theo đó, Tổng thống Putin đã ra lệnh đình chỉ hiệp ước này cho đến khi Washington ngừng những hành động vi phạm INF. Ông Putin cũng chỉ đạo Bộ Ngoại giao Nga thông báo với Mỹ về quyết định trên của Moscow.

Hồi tháng 2 vừa qua, Nga cho biết sẽ đình chỉ hiệp ước này sau khi Mỹ tuyên bố sẽ rút khỏi INF, viện lý do Moscow vi phạm hiệp ước. Tuy nhiên, Nga bác bỏ cáo buộc này và cho rằng chính Washington phá vỡ INF.

Những lo ngại về một cuộc chạy đua vũ trang mới ở châu Âu đang gia tăng sau khi Mỹ bắt đầu tiến trình rút khỏi INF, một hiệp ước quan trọng thời Chiến tranh Lạnh, với cáo buộc Nga vi phạm thỏa thuận khi phát triển một hệ thống tên lửa mới.

Lãnh đạo Liên Xô, Mỹ ký hiệp ước INF (Ảnh tư liệu)

INF được Mỹ và Liên Xô ký ngày 8/12/1987 và chính thức có hiệu lực từ ngày 1/6/1988. Theo đó, hai bên cam kết không sản xuất, thử nghiệm, triển khai các tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình trên mặt đất tầm trung và tầm ngắn (từ 500 - 5.500 km).

Tuy nhiên, vào tháng 10/2018, Tổng thống Mỹ Donald Trump cáo buộc Nga vi phạm hiệp ước khi chế tạo tên lửa “Novator 9M729”. Trong khi đó, Nga tuyên bố không tiêu hủy “Novator 9M729”, đồng thời khẳng định loại tên lửa này không vi phạm INF. Theo Moscow, Mỹ tạo cớ rút khỏi hiệp ước để có thể tự do phát triển những loại tên lửa mới.

Ngày 1/2 vừa qua, Tổng thống Trump tuyên bố Mỹ ngừng các nghĩa vụ trong khuôn khổ hiệp ước INF với Nga kể từ ngày 2/2 và bắt đầu tiến trình rút khỏi INF. Ngày 6/2, Nga thông báo sẽ rút khỏi INF trong vòng 6 tháng, như một đáp trả tương xứng đối với việc Mỹ rút khỏi hiệp ước này.

Căng thẳng về INF khiến nhiều nước trên thế giới quan ngại. Một loạt quốc gia và tổ chức quốc tế đã kêu gọi Nga - Mỹ đối thoại để "đảo ngược" quyết định trên và tránh một cuộc chạy đua vũ trang mới.