Chân dung những nạn nhân là nhà báo của IS

James Foley

Hôm 19/8/2014, tổ chức Nhà nước Hồi giáo Al-Qaeda đã đăng tải đoạn video khiến cả thế giới bàng hoàng cho thấy cảnh hành quyết nhà báo tự do người Mỹ James Foley. Ngày hôm sau, các quan chức tình báo Mỹ khẳng định tính xác thực của đoạn video.

Nhà báo tự do người Mỹ James Foley.

Sự việc diễn ra chỉ vài ngày sau khi Mỹ tiến hành các cuộc không kích IS tại Iraq và Syria. IS tuyên bố hành quyết Foley để trả thù cho việc Mỹ can thiệp quân sự ở Iraq.

Foley bị bắt cóc hồi tháng 5/2012 tại Syria. Tờ Global Post dẫn lời một nhân chứng cho hay, anh bị hai kẻ có vũ trang chặn và bắt đi khi đang trên đường từ tỉnh Idlib ở tây bắc Syria tới phía biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ. 

Theo yêu cầu của gia đình Foley, đến tháng 1/2013, thông tin Foley bị bắt cóc mới được tiết lộ. Vào thời điểm anh bị bắt cóc, không có tổ chức nào đứng ra nhận trách nhiệm. Tháng 5/2013, Global Post của Mỹ và gia đình tin rằng anh đang bị chính quyền Syria giam giữ. Một bài báo được xuất bản hồi tháng 5/2014 trên tạp chí Vanity Fair đã bác bỏ giả thuyết này và cho rằng anh đã bị IS bắt cóc ở Syria.

Trước khi bị bắt, Foley thường xuyên đưa tin từ các khu vực đang có xung đột. Năm 2011, anh cùng với 2 nhà báo khác cũng đã từng bị các lực lượng trung thành với ông Muammar Qaddafi bắt giữ 40 ngày ở Libya.

Hôm 20/8/2014, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã lên án vụ giết Foley là hành động bạo lực gây chấn động toàn thế giới.

Steven Sotloff

Chưa đầy 2 tuần sau khi Foley bị hành quyết, ngày 2/9 năm 2014, IS lại tiếp tục tung video hành hình một nhà báo tự do khác mang hai quốc tịch Mỹ và Israel, tên là Steven Sotloff. Cũng ngay ngày hôm sau, ông Obama khẳng định tính xác thực của đoạn video.

Nhà báo Steven Sotloff.

IS cũng tuyên bố hành quyết Sotloff để trừng phạt việc Mỹ đã can thiệp quân sự tại Iraq.

Sotloff bị bắt cóc cùng với hai người khác hồi tháng 8/2013 ngay khi vừa vượt qua biên giới Thổ Nhĩ Kỳ vào Syria. Hai người bị bắt cùng đã được thả ra vài ngày sau đó nhưng Sotloff bị IS giữ lại. Anh được cho là đã bị giam giữ cùng với nhiều nhà báo quốc tế khác.

Theo yêu cầu của gia đình, đến khi IS đe dọa sẽ giết Sotloff trong đoạn video quay cảnh Foley bị hành quyết, Ủy ban Bảo vệ Nhà báo (CPJ) mới công bố vụ việc trên. Ngày 27/8/2014, mẹ của Sotloff, bà Shirley Sotloff, đã cầu xin thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdadi xót thương và thả con trai bà.

Cũng như với Foley, hiện vẫn chưa biết được Sotloff bị IS giết hại ở đâu.

Kenji Goto

Hôm 1/2/2015, IS tiếp tục tung video hành quyết nhà báo Nhật Kenji Goto sau khi không đạt được mục đích thương lượng với chính phủ Nhật Bản.

Nhà báo Nhật Bản Kenji Goto.

Ngay sau đó, chính phủ Nhật Bản thừa nhận tính xác thực của đoạn video và tuyên bố sẽ trừng phạt những kẻ đã thực hiện tội ác này. Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe chỉ trích, đây là hành động đê tiện và thề không bao giờ tha thứ cho những kẻ khủng bố.

Trong khi đó, IS đe dọa, Nhật Bản đã bắt đầu một cuộc chiến không thể giành phần thắng với IS và nước này sẽ phải đối mặt với nhiều mối đe dọa bạo lực hơn nữa.

Trước đó, IS đã hành quyết một công dân Nhật khác, sau khi chính phủ Nhật Bản không chấp nhận trả khoản tiền chuộc 200 triệu USD.

Goto được biết đến là một con người hiền lành và lương thiện, một nhà báo tự do kỳ cựu thường xuyên làm việc với các nhà làm phim và nhà sản xuất truyền hình Nhật Bản. Ông có rất nhiều bài viết về hoàn cảnh đáng thương của các em nhỏ ở nhiều quốc gia trên thế giới.

Goto luôn khẳng định mình không phải là một nhà báo chiến tranh mà chỉ kể lại câu chuyện của những con người bình thường.

Theo vợ của Goto, bà Rinko Jogo, anh tới Syria cuối năm 2014 để cứu một người bạn Nhật Bản đang bị IS bắt giữ là Haruna Yukawa, 42 tuổi. Yukawa cũng đã bị IS hành quyết vài ngày trước.

Nhiều nhà báo Iraq khác

Theo BBC, IS cũng đã giết hại nhiều nhà báo Iraq khác. Hồi tháng 10/2014, hai nhà báo Iraq đã bị IS giết hại chỉ trong 4 ngày.

IS chiếm giữ Mosul, Iraq hồi tháng 6/2014.

Mohanad al-Akidi, phóng viên của hãng tin Sada có trụ sở ở thành phố Mosul, miền bắc Iraq, đã bị lực lượng IS bắt chết ở Ghazlani.

Akidi bị bắt cóc hồi tháng 7/2014 khi đang đi công tác tại tỉnh Dohuk.

Raad Mohamed al-Azzawi, nhân viên quay phim của đài truyền hình Sama Salah Aldeen đã bị IS hành quyết ở thành phố Samarra sau khi bị bắt cóc một tháng.

Tổ chức Nhà báo xuyên Biên giới cho biết họ thấy kinh hoàng bởi tội ác của IS.

Giám đốc Lucie Morillon của tổ chức này nói: "Tổ chức Nhà nước Hồi giáo đang theo đuổi chính sách bạo lực bừa bãi cho thấy sự không thương xót đối với các nhà báo và không ngần ngại để bắt cóc, tra tấn và giết hại họ".

Bà nói thêm: "Các nhân viên truyền thông đang cần sự hỗ trợ và bảo vệ của chính quyền địa phương nhiều hơn bao giờ hết".