Cao trào đụng độ ở Syria

Syria: Căng thẳng leo thang, Pháp triệu hồi Đại sứ về nước

3500 thường dân Syria thiệt mạng vì đàn áp

Syria cảnh báo: "nhấn chìm khu vực trong biển lửa"

Các thành viên của Lực lượng quân đội tự do Syria tại một ngôi nhà gần biên giới giữa Li băng và Syria – Nguồn: Acus.org

Theo các nhà phân tích và các nhà ngoại giao, vụ tấn công ở trung tâm thủ đô Damascus Syria hôm chủ nhật nhằm vào Đảng Baath cầm quyền làm dấy lên lo ngại rằng xung đột quân sự ngày càng tăng sẽ vượt ra ngoài tầm kiểm soát của lực lượng đối lập chính trị ở Syria, buộc họ phải lựa chọn bên tham gia trong cuộc nội chiến giữa chính phủ và lực lượng quân đội chống đối.

Theo Wall Street Journal, chi tiết về vụ tấn công hiện vẫn chưa rõ và bị chính quyền Syria từ chối công bố, tuy nhiên có tin rằng cuộc tấn công xảy ra sau một cuộc biểu tình hòa bình và sau đó thì người dân bắt đầu sử dụng vũ khí. Tuần trước, Lực lượng quân đội tự do Syria, một nhóm binh sĩ đào ngũ được thành lập hồi tháng 7, đã tiến hành các hoạt động công khai của mình, tuyên bố đã thực hiện hai cuộc tấn công vào các tòa nhà của chính phủ ở Damascus.

“Lực lượng quân đội tự do Syria nên theo dõi sát sao các binh sĩ của mình, đó là việc chúng tôi đang làm: liên kết lực lượng đối lập với các cuộc biểu tình hòa bình và bất kì phần tử nào có vũ trang để trở thành một phong trào chính trị thống nhất,” Omar Idlibi, phát ngôn viên của Ủy ban Hòa hợp Địa phương, một mạng lưới hoạt động phát biểu.

“Họ đang chịu rất nhiều sức ép phải thực hiện điều đó, trong đó có cả nguy cơ đe dọa đến sự an toàn của chính họ, đồng thời chúng tôi cũng đánh giá cao và mang ơn họ,” ông Idlibi nói. Ông cũng là một thành viên của liên minh đối lập Hội đồng quốc gia Syria.

Khi các nhà hoạt động đang tìm hiểu nguồn gốc của vụ nổ hôm chủ nhật mà Lực lượng quân đội tự do Syria đã lên tiếng nhận trách nhiệm thì chính quyền Syria và Liên đoàn Ả rập lại đang tranh cãi nhau về một kế hoạch gửi một phái đoàn đại biểu đến theo dõi tình hình bạo lực. Damascus nói rằng họ cần thời gian để nghiên cứu đề xuất này sau khi Liên đoàn Ả rập từ chối một số thay đổi mà Syria đề nghị.

Tại Damascus, các cư dân sinh sống ở gần khu vực Mazra cho biết họ đã tỉnh dậy sau hai tiếng nổ vào lúc bình minh và cho biết lực lượng an ninh đã phong tỏa một số khu phố hàng giờ đồng hồ còn xe cứu thương thì lao đến hiện trường. Những thông tin khác bao gồm loại vũ khí gì đã được dùng để làm nổ tòa nhà, vụ nổ đã gây ra những thiệt hại gì, và ai chịu trách nhiệm, được đưa ra mỗi lúc một khác, tiêu biểu cho một tuần đầy xung đột với các cuộc tấn công vào các tòa nhà chính phủ xung quanh thủ đô. Một số nhà hoạt động cho rằng lựu đạn tên lửa đẩy đã được bắn vào tòa nhà hoặc tường bao quanh tòa nhà.

Tình trạng hỗn loạn này cho thấy cuộc chiến chống lại Tổng thống Bashar al-Assad đang leo thang và sẽ lại dẫn ông ta đến hành động chống lại cái mà ông ta gọi là các nhóm khủng bố có vũ trang, đồng thời đẩy người biểu tình đến việc "truy lùng" vũ khí vì sẽ tiếp tục phải đối mặt với bộ máy quân đội và an ninh càng được tăng quyền đàn áp họ.

“Tôi nghĩ điều quan trọng là không nên phóng đại khả năng quân sự của các cuộc tấn công này", Đại sứ Anh ở Syria, Simon Collis nói. “Một thực tế là mọi người đã bày tỏ phản ứng thái quá trước một cuộc tấn công tới các mục tiêu mang tính biểu tượng. Bản thân sự việc đó chỉ có ý nghĩa rằng một việc gì đó đang xảy ra ở Damascus mà đã không xảy ra sớm hơn,” ông Collis nói.

Ông Collis cho rằng trong khi các vụ việc này đang làm gia tăng lo ngại về triển vọng về một cuộc xung đột có vũ trang và có tổ chức thì người biểu tình Syria vẫn tuyên bố họ sẽ duy trì các hoạt động hòa bình. Và họ đang trả đũa các lực lượng của chính phủ một cách hiệu quả hơn các tướng lĩnh của Lực lượng quân đội tự do Syria, một lực lượng hiện chỉ có vũ khí hạng nhẹ.

“Syria có lực lượng vũ trang với qui mô hơn 200.000 quân được lãnh đạo bởi các lực lượng an ninh và tình báo. Trừ phi có vấn đề gì xảy ra với sự đoàn kết của các tổ chức trên – bất kể tình trạng đào ngũ mà chúng ta vẫn chứng kiến trong thời gian gần đây – thì có vẻ như cán cân sức mạnh quân sự sẽ không có gì thay đổi,” ông nói.

Các nhà ngoại giao và phân tích cho hay họ chưa có số liệu về qui mô của Lực lượng quân đội tự do Syria, lực lượng tuyên bố đã thực hiện hai vụ tấn công vào các trung tâm tình báo vào tuần trước.

Đại tá Riad As'ad, tư lệnh của lực lượng quân đội bất mãn này, cho biết hàng chục nghìn binh sĩ nhóm họp thành 22 tiểu đoàn với vũ khí hạng nhẹ như súng trường, lựu đạn tên lửa đẩy. Lực lượng này đã thể hiện sức mạnh của mình bằng cách phá hủy các xe tăng trong cuộc chiến với quân đội chính phủ.

Đại tá Riad As'ad cho biết Lực lượng quân đội tự do Syria chưa nhận được hỗ trợ gì về tài chính hoặc chính trị từ bất kì nước Ả rập nào, kể cả Thổ Nhĩ Kỳ, đất nước mà ông đã tị nạn sau khi trốn chạy khỏi Syria và lực lượng này vẫn chưa thể tìm được nguồn vũ khí theo cách thức có tổ chức và bền bỉ.

“Cho đến nay, chúng tôi vẫn thiếu vũ khí,” đại tá As'ad nói trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Năm tuần trước. “Hiện chưa có nước nào hỗ trợ chúng tôi hay bày tỏ mong muốn đó.”

Một số thành viên của lực lượng đối lập cho biết vũ khí được buôn lậu lan tràn vào Syria qua con đường buôn lậu vũ khí truyền thống từ Jordan và Li băng. Việc này đã khiến cả các binh sĩ đào ngũ và những người biểu tình mua vũ khí rất dễ dàng. Đại tá As'ad cho hay Lực lượng quân đội tự do Syria hợp tác với “các nhà lãnh đạo dân sự” ở các thành phố khác nhau để bảo vệ dân thường.

Nhưng những cuộc tấn công đó của Lực lượng quân đội tự do Syria ngày càng công khai lại giúp chính phủ viện cớ rằng họ sắp có một cuộc nổi dậy quân sự chống lại họ để thực hiện các cuộc đàn áp.

Mohammed Saleh, một người dân sống ở Homs, "tâm chấn" của các căng thẳng phe phái giữa phe của những người Hồi giáo Sunni giáo phái chính ở Syria với phe Alawites từ giáo phái Hồi giáo Shiite thiểu số của ông Assad – cho biết mặc dù tình trạng bắt cóc và giết hại giữa hai phe phái vẫn tiếp tục thì Syria sẽ không rơi vào cuộc nội chiến. Theo ông Saleh, người thuộc giáo phái Alawite chống lại ông Assad, tình trạng đó sẽ giúp ông Assad củng cố vị thế là người duy nhất có thể duy trì tình hình ổn định của đất nước.

“Hiện vẫn có những người điên rồ đang giết người ở nơi này hay nơi khác, nhưng tôi không sợ nội chiến,” ông nói. “Tôi vẫn nghĩ rằng chúng tôi có đủ nhận thức về điều đó hơn là những người đang đẩy chúng tôi vào nội chiến. Chúng tôi đang chờ một cuộc sống mới từ sáng kiến của Liên đoàn Ả rập.”

Lê Dung