Căng thẳng giữa Nga với Mỹ - NATO sắp vượt tầm kiểm soát?

Phát biểu trong hội nghị tại Latvia hôm 1/12, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho hay các quốc gia thành viên NATO đang chuẩn bị có hành động chống lại Nga, do Moscow có thái độ thù địch với Ukraine. Tuyên bố của Ngoại trưởng Blinken được đưa ra giữa lúc quan hệ giữa Nga và NATO, khối liên minh quân sự do Mỹ đứng đầu, đang ngày càng căng thẳng. 

“NATO đang sẵn sàng có các biện pháp nghiêm khắc và NATO hiện sẵn sàng tăng cường cho sườn phía đông”, RT dẫn lời ông Blinken.

Căng thẳng giữa Nga với Mỹ - NATO không ngừng gia tăng. (Ảnh: Reuters)

Song ông Blinken khẳng định NATO không có ý định xấu chống lại Moscow. “NATO là một liên minh phòng thủ. Chúng tôi không phải là mối đe dọa đối với Nga. Mỗi hành động của chúng tôi là nhằm duy trì những biện pháp bảo vệ chủ động cho các nước thành viên, cũng như hỗ trợ các đối tác”, Ngoại trưởng Blinken nói thêm.

Cũng trong ngày 1/12, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg tuyên bố “NATO sẽ chủ động xây dựng năng lực quân sự cho Ukraine và Georgia để hai nước có thể tự phòng vệ”.

“Chúng tôi đang tiến hành các cuộc tập trận, chia sẻ thông tin, cung cấp thiết bị và hỗ trợ quá trình cải cách”, ông Stoltenberg cho hay, sự hỗ trợ “bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ là kiên định” dành cho hai nước đối tác Ukraine và Georgia.

Nhận định của Ngoại trưởng Mỹ Blinken và Tổng thư ký NATO Stoltenberg được công bố, giữa lúc Nga và NATO đang bất đồng sâu sắc liên quan tới sự hiện diện quân sự tăng cường của khối liên minh quân sự ở Đông Âu.

Trước đó, vào giữa tháng 11, ông Stoltenberg cho hay NATO nhận thấy “hoạt động tập trung binh sĩ bất thường” ở đường phân giới giữa Nga và Ukraine. Thậm chí, NATO nghi ngờ Nga đang chuẩn bị cho chiến dịch tấn công quân sự nhằm vào Ukraine.

Tuy nhiên, phát ngôn viên điện Kremlin Dmitry Peskov đã phủ nhận lời cáo buộc trên và nhấn mạnh, “hoạt động di chuyển các lực lượng vũ trang diễn ra trong phạm vi lãnh thổ Nga nên không gây quan ngại cho bất cứ ai”.

Về phần mình, Tổng thống Vladimir Putin cho biết ông sẽ đề nghị đối thoại với NATO để đảm bảo liên minh quân sự không tiến sát gần các đường biên giới Nga, giữa lúc Kiev có động thái để binh sĩ phương Tây tiến vào lãnh thổ Ukraine.

Phát biểu trước nhóm đại sứ mới được bổ nhiệm tới Nga hôm 1/12, Tổng thống Putin cho biết Nga sẽ “đảm bảo ngăn chặn khả năng NATO dịch chuyển thêm về phía đông và triển khai nhiều loại vũ khí sát gần lãnh thổ Nga”.

Tổng thống Putin nhấn mạnh, “mối đe dọa ở các khu vực biên giới phía tây đang ngày càng gia tăng và chúng tôi đã nhiều lần nói về chuyện này. Hiện quá đủ khi chứng kiến hạ tầng cơ sở quân sự của NATO được nâng cấp tới các vùng biên giới sát Nga. Chuyện này ngày càng trở nên nghiêm trọng với chúng tôi”.

Cũng theo ông Putin, điện Kremlin đang có những hành động nhằm bảo vệ các đường biên giới, nhưng Nga không phải là mối đe dọa đối với phương Tây.

Trước đó, vào ngày 30/11, Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov tiết lộ “số lượng lớn các đơn vị và vũ khí từ các nước NATO bao gồm Mỹ và Anh đang di chuyển lại gần hơn tới biên giới Nga”.

Trong cuộc phỏng vấn mới đây với CNN, Tổng thư ký NATO Stoltenberg cho hay NATO đã cho tăng cường quy mô các lực lượng lên gấp 3 lần và đẩy mạnh sự hiện diện ở cả Biển Đen lẫn biển Baltic để đối phó với Nga. Hồi tuần trước, tàu khu trục tên lửa dẫn đường Arleigh Burke của hải quân Mỹ đã được điều động tới Biển Đen, chỉ một thời ngăn sau khi 2 chiến hạm khác của Mỹ di chuyển qua vùng biển này.

Còn vào đầu tháng 11, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko cảnh báo rằng kế hoạch của ông Stoltenberg liên quan tới việc luân chuyển đầu đạn hạt nhân của Mỹ tới các nước Đông Âu với lý do ngăn chặn mối đe dọa từ Nga bị xem là “hành động công kích” và đe dọa tới các hiệp ước hòa bình mà hai bên đang thi hành.

Trong động thái khác chứng minh quan hệ căng thẳng Nga – Mỹ chưa có hướng giải quyết, Bộ Ngoại giao Nga thông báo các nhân viên đại sứ quán Mỹ làm việc tại Moscow trong hơn 3 năm qua chỉ còn vài tuần để rời khỏi Nga.

Trong cuộc họp báo hôm 1/12, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova thông báo, “từ ngày 31/1/2022, nhân viên đại sứ quán Mỹ ở Moscow, những người đã làm việc hơn 3 năm tại đây, phải rời khỏi Nga”.

Thông tin này được đưa ra sau khi Washington được cho từ chối gia hạn visa đối với hàng chục thành viên trong gia đình các nhân viên ngoại giao Nga làm việc tại Mỹ.

“Chúng tôi xem sự rời đi của người Mỹ là trục xuất và đây là phản ứng tương xứng. Chúng tôi mất thời gian dài và khó khăn để thuyết phục và hướng họ tới một giải pháp mang tính xây dựng cho vấn đề gia hạn visa, nhưng họ đã tự có sự lựa chọn của riêng mình ”, bà Zakharova nói.

Nga – Mỹ đã có một thời gian dài bất đồng về số lượng các nhà ngoại giao được phép hoạt động ở mỗi nước. Đại sứ quán Mỹ ở Moscow hiện là cơ quan đại diện cuối cùng của Mỹ hoạt động tại Nga, sau khi các lãnh sự quán Mỹ ở Vladivostok và Yekaterinburg bị đóng cửa.

Hồi tháng 11, Tổng thống Joe Biden cho hay số lượng nhân viên ngoại giao Mỹ tại Nga đã giảm mạnh xuống còn 120 người từ mức 1.200 người hồi đầu năm 2017. Hoạt động của các cơ quan ngoại giao Mỹ tại Nga hiện vô cùng khó khăn, bởi giới hạn chỉ còn “một người trông nom”.

Mỹ xây thêm căn cứ quân sự ở đâu để tăng sức đối phó với Trung Quốc?

Mỹ sẽ xây thêm các căn cứ quân sự ở Guam và Australia, cũng như điều thêm quân tới Ấn Độ - Thái Bình Dương để tăng sức đối phó với Trung Quốc 

Minh Thu (lược dịch)