Canada bắt đầu 'hướng về châu Á' - Liệu có quá muộn màng?

Sau hơn một thập kỷ gián đoạn, Canada đang từng bước quay trở lại khu vực Đông Á. Trước hết, quốc gia Bắc Mỹ này đang tiến hành các cam kết về kinh tế với Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản.
Canada bắt đầu 'hướng về châu Á' - Liệu có quá muộn màng? - ảnh 1
Ngoại trưởng Canada John Baird thăm Hong Kong hồi tháng 3/2013 và khẳng định nguyện vọng được quan hệ kinh tế chặt chẽ hơn đối với khu vực châu Á.

Động lực chính của chính sách hướng về Đông Á là thành lập và tăng cường quan hệ kinh tế, đặc biệt là với đối tác thương mại lớn thứ hai của Canada, Trung Quốc. Nhưng bên cạnh sự theo đuổi chiến lược về kinh tế, Canada còn muốn mở rộng và kết hợp các khía cạnh chính trị và an ninh quốc phòng vào các tương tác mới của Ottawa.

Canada không phải là một đối tác mới của khu vực Đông Á về an ninh quốc phòng, nhưng trong lịch sử lại không tương tác thường xuyên. Canada từng đóng góp lực lượng vào quân đội Liên Hợp Quốc trong chiến tranh Triều Tiên, là thành viên Ban kiểm soát quốc tế đến quan sát Hiệp định Genève kết thúc cuộc chiến tranh Đông Dương. Gần đây, Canada cũng là một thành viên tích cực của Đối thoại Biển Đông trong những năm 1990 do Indonesia tổ chức.

Trên thực tế, Canada chưa bao giờ ưu tiên cho quân sự quốc phòng, vì thế, tương tác với khu vực Đông Á bị giảm đến mức gần bằng không trong quãng thời gian gần đây. Chính phủ Canada và các nhà hoạch định quân sự chủ yếu tập trung vào hỗ trợ quốc tế chống khủng bố, ngăn chặn hoạt động vi phạm bản quyền, chống tội phạm ma túy và quan tâm đến khả năng tiếp cận Bắc Cực.

Đông Á hầu như không được đề cập đến như một lợi ích trong chính sách quốc phòng của Canada. Tuy nhiên, một số diễn biến gần đây cho thấy một sự thay đổi tiềm năng trong chính sách này. Sự đóng góp lớn của các lực lượng Canada, những vị trí cấp cao trong cuộc tập trận quân sự Thái Bình Dương Rim trong năm 2012 và việc điều tra mở rộng một trung tâm chiến lược tại Singapore cho thấy chính phủ ở Ottawa đã tái xuất hiện một cơ sở radar quốc phòng ở đây.

Mối quan tâm của Canada xuất phát từ sự kết hợp giữa các căng thẳng khác nhau trong khu vực và lớn hơn cả là mong muốn gia tăng quyền năng có thể thay đổi thực tế, đặc biệt trong sự nổi lên của Trung Quốc, tạo ảnh hưởng đến sự ổn định kinh tế và chính trị toàn cầu.

Sự thức tỉnh của Canada có liên quan đến sự phát triển chính sách trục cân bằng ở châu Á – Thái Bình Dương của Mỹ cùng với sự đánh giá lại chính sách chiến lược của các đối tác trong khu vực như Úc, Hàn Quốc, Nhật Bản. Tất cả đều bởi những thách thức từ sự nổi lên của Trung Quốc, đặc biệt là sự phát triển quân sự của nước này đã hạn chế quyền tự do hành động của Mỹ cũng như thách thức cam kết quốc phòng của Washington đối với đồng minh trong khu vực.

Canada phải đối mặt với một chính sách cân bằng phức tạp, vừa phải bảo vệ hiệp ước với Washington, đồng minh quan trọng nhất, vừa phải tăng cường trách nhiệm trong các tình huống an ninh khu vực giả định (bao gồm cả những rủi ro đến từ Trung Quốc) và tiếp tục xây dựng mối quan hệ thân thiết với Bắc Kinh.

Tuy bị ảnh hưởng nhất định từ sự gia tăng sức mạnh của Trung Quốc, cho đến nay, Canada vẫn giữ im lặng về các vấn đề an ninh, chẳng hạn tranh chấp Biển Đông. Một phần lý do là muốn tập trung vào mối quan hệ kinh tế ngày càng tăng giữa hai quốc gia. Tuy nhiên, Canada, cũng như Mỹ và các đối tác trong khu vực, sẽ phải tìm cách đồng thời giải quyết an ninh và mối quan tâm khác trong khi tiếp tục làm đối tác kinh tế với Bắc Kinh.

Nếu Canada nghiêm túc xem xét lại chính sách trọng tâm quân sự và khu vực ưu tiên của mình, nước này sẽ phải có những kế hoạch được triển khai trong vài năm tới.

Động thái cần thiết và rõ ràng đầu tiên là cân bằng lại lực lượng hải quân của Canada từ Đại Tây Dương tới bờ biển Thái Bình Dương. Tiếp đó, Canada sẽ cùng Mỹ tăng cường tham gia các cuộc tập trận, đào tạo chuyên môn để làm việc với quân đội châu Á.

Ngoài ra, Canada cũng cần thường xuyên thăm cảng an ninh, trao đổi quân sự, đặc biệt tại các cơ sở giáo dục. Sẽ là cần thiết để Canada xây dựng một sự hiểu biết về môi trường an ninh, trong đó có nhận thức chiến lược của các đối tác trong khu vực. Trở thành một thành viên của cuộc họp các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN và Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á sẽ tăng cường sự tiếp cận của Canada tại các diễn đàn an ninh và sự hiện diện trong các cuộc đối thoại.

Canada bắt đầu 'hướng về châu Á' - Liệu có quá muộn màng? - ảnh 2
Năm 2012, ông Surin Pitsuwan, Tổng thư ký ASEAN đã tuyên bố Canada phải thể hiện vai trò trong các hoạt động ở Đông Á trước khi được chấp nhận tham gia Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á.

Đóng góp của Canada đối với an ninh khu vực Đông Á nói chung hiện tại còn rất nhỏ, nhưng Ottawa có thể sử dụng điểm mạnh của mình để tối đa hóa những đóng góp và ảnh hưởng của nó tới khu vực. Chẳng hạn như kiến thức chống khủng bố, các biện pháp không phổ biến, hỗ trợ nhân đạo và thiên tai, quản lý nghề cá, và phân định tranh chấp ranh giới hàng hải.

Tuy nhiên, mong muốn tham gia vào an ninh khu vực Đông Á của Canada đã vấp phải một số hoài nghi. Trong năm 2012, ông Surin Pitsuwan, Tổng thư ký ASEAN đã tuyên bố Canada phải thể hiện một cam kết nhằm xác định vai trò trong các hoạt động ở Đông Á trước khi nước này được chấp nhận tham gia Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á. Vì vậy, cùng với tăng cường cam kết trong khuôn khổ thể chế khu vực, làm tăng khả năng biểu thị của hải quân Canada thông qua ngoại giao trên biển sẽ là tín hiệu xác định như vậy.

Xây dựng và duy trì một sự hiện diện trong khu vực này sẽ ảnh hưởng đến tính bền vững hoạt động của các khu vực khác, và phát triển mối quan hệ với quân đội Đông Á sẽ được hưởng lợi từ các nhiệm vụ viễn chinh Canada khác, chẳng hạn như chống cướp biển ở Vịnh Ả Rập.

Canada đã có những bước thăm dò để tham gia vào an ninh khu vực Đông Á. Nhưng chính sách quốc phòng và sự thuyết phục phải phản ánh được sự tái định hướng này sẽ hỗ trợ cho quân đội và cộng đồng an ninh trong khu vực, và các đồng minh Canada – những quốc gia kỳ vọng về tính hợp lý của sự tham gia.

Canada sẽ phải dành ra không gian chính sách riêng của mình để tránh nguy cơ trở thành một quốc gia đơn độc trong cuộc chơi, hay chỉ đơn giản là theo ý tưởng bất chợt của các sáng kiến ​​đến từ Mỹ. Tạo ra và xây dựng mối quan hệ với các cường quốc tầm trung và Trung Quốc ở Đông Á là điều cần thiết đối với chính sách đối ngoại của Canada vì một vai trò toàn cầu quan trọng và có ảnh hưởng.

Do đó, việc tập trung quân sự trong khu vực phải là một phần của cam kết quốc tế lớn, một chiến lược làm việc lâu dài với các quốc gia Đông Á để hỗ trợ cho sự ổn định trật tự tự do quốc tế trong một thời đại đang có sự thay đổi động lực và sự đa cực của các sức mạnh mới nổi, điển hình là sự mở rộng trong khu vực Đông Nam Á là rõ ràng và có ý nghĩa nhất.

Phan Sương

Khoảnh khắc lính dù Nga bắn hạ UAV 'khủng' của Ukraine

Một lính dù Nga đã tìm được cách dùng súng ngắn bắn hạ thành công một máy bay không người lái (UAV) mang chất nổ của Ukraine.

Video Nga công phá 2 hệ thống tên lửa Mỹ ở tây nam Ukraine

Bộ Quốc phòng Nga vừa công bố đoạn video quay cảnh quân đội nước này tấn công, phá hủy 2 hệ thống tên lửa đất đối không Patriot do Mỹ chế tạo ở vùng Odessa, tây nam Ukraine.

Dàn tên lửa hiện đại của Nga trở thành ‘khắc tinh’ của F-16 ở Ukraine

Dàn tiêm kích F-16 mà các nước NATO hứa chuyển cho Ukraine sẽ bị các tên lửa hiện đại của Nga săn lùng, và tiêu diệt giống như cuộc tấn công đã phá hủy 5 chiếc Su-27 gần đây.

Nga hé lộ phiên bản xuất khẩu của hệ thống phòng không tầm ngắn Komar

Hệ thống tên lửa phòng không tầm ngắn Komar của Nga cung cấp khả năng phòng thủ tầm ngắn cho tàu chiến nhỏ và tàu hỗ trợ có lượng giãn nước lên tới 50 tấn.

Nga lần đầu ra mắt xuồng không người lái tại triển lãm quốc phòng

Nga vừa ra mắt xuồng không người lái “Vizir”, “Orkan”, “BEK-1000” tại Triển lãm Quốc phòng Hàng hải quốc tế FLEET-2024.

Video UAV Nga phóng lưới 'tóm gọn' UAV của Ukraine

Quân đội Nga đã triển khai loại máy bay không người lái (UAV) mang tên Setkomet có khả năng phóng lưới để "bắt" các UAV của Ukraine.

FPV Nga truy đuổi, hạ gục xe tăng Mỹ viện trợ cho Ukraine trong đêm

Một binh sĩ điều khiển máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV) của Nga kể lại vụ truy đuổi, tấn công phá hủy xe tăng Abrams do Mỹ viện trợ cho Ukraine vào ban đêm.

Nữ hành khách người Việt khỏa thân ở sân bay Philippines vì bị phạt quá hạn visa

Một nữ hành khách người Việt đã bất ngờ khỏa thân tại sân bay Ninoy Aquino (Philippines) sau khi được yêu cầu trả thêm phí quá hạn visa.

Video lữ đoàn biệt kích Ukraine vô hiệu hóa xe tăng ‘mai rùa’ Nga bằng UAV

Chỉ với những chiếc UAV cảm tử, Lữ đoàn biệt kích biệt lập số 71 Ukraine đã khiến xe tăng ‘mai rùa’ của Nga hư hại nặng.

Video Ukraine phóng tên lửa nước ngoài, phá hủy S-400 của Nga ở Donetsk

Quân đội Ukraine đã phóng tên lửa đạn đạo ATACMS, phá hủy hệ thống phòng không S-400 Triumf của Nga ở khu vực Donetsk.

Đang cập nhật dữ liệu !