Brexit: Vì sao nước Anh muốn rời EU?

Theo tờ Vox của Mỹ, 6 lý do sau đã đẩy nước Anh rời xa EU:

EU đe dọa chủ quyền của Anh

Đây là lập luận phổ biến nhất trong những người có trí thức ở Anh, nổi bật nhất là hai chính trị gia đảng Bảo thủ Thị trưởng London Boris Johnson và Bộ trưởng Tư pháp Michael Gove.

Trong vài thập kỷ qua, một loạt hiệp ước EU bị xem là đã chuyển lượng lớn quyền lực từ các nước thành viên sang cơ quan trung ương của EU ở Brussels. Nhiều quy định của EU như về cạnh tranh, nông nghiệp, bản quyền và luật sáng chế đã lấn át cả luật của các quốc gia thành viên.

Người dân Anh đã quyết định rời EU.

Những người phản đối EU nhấn mạnh rằng, cơ quan hành pháp của EU, được gọi là Ủy ban châu Âu (EC), không đại diện trực tiếp cho các cử tri ở Anh hay ở các nước thành viên khác. Các nhà lãnh đạo Anh có một số ảnh hưởng trong việc lựa chọn các thành viên của Ủy ban châu Âu 5 năm một lần. Tuy nhiên, không ai trong số các thành viên của EC có trách nhiệm với chính phủ Anh hoặc đại diện cho người Anh tại Nghị viện châu Âu.

Anh bị nhiều quy định của EU "bóp nghẹt"

Những người phản đối EU như ông Johnson cho rằng, các quy định của EU ngày càng nặng nề.

Ông nói: “Đôi khi, những quy định của EU nghe rất lố bịch. Ví dụ như bạn không được tái chế túi trà, trẻ em dưới 8 tuổi không được thổi bóng bay hay những hạn chế về công suất của máy hút bụi”.

Ông cho biết, nhiều quy định khác thậm chí còn khiến cho nhiều người cảm thấy phẫn nộ.

Trong khi đó, ông Gove lập luận, các quy định của EU khiến nền kinh tế Anh bị mất đi tới 600 triệu bảng Anh (880 triệu USD) mỗi tuần.

Đồng euro là một thảm họa

Kể từ khi Anh gia nhập EU vào năm 1973, đã có một nhóm người có tư tưởng chống EU. Tuy nhiên, con số đó rất nhỏ.

Cho đến gần đây, con số đó đã tăng mạnh. Hồi đầu tháng Sáu, nhà kinh tế Andrew Lilicon cho hay: “Hiện có gần 130 nghị sĩ đảng Bảo thủ tuyên bố muốn rời khỏi EU. Cách đây 10 năm, sẽ khó tìm thấy hơn 20 người ủng hộ rời EU".

Tại sao lại có sự thay đổi như vậy? Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu bắt đầu từ năm 2008 đã làm suy yếu nền kinh tế của cả thế giới. Tuy nhiên, các nước áp dụng đồng tiền chung châu Âu (đồng euro) bị ảnh hưởng nhiều hơn cả. Tỷ lệ thất nghiệp tăng vọt lên trên 20% ở nhiều nước như Hy Lạp và Tây Ban Nha đã gây ra một cuộc khủng hoảng nợ khổng lồ. Hơn 7 năm sau khi cuộc khủng hoảng bắt đầu, Tây Ban Nha và Hy Lạp vẫn đang có tỷ lệ thất nghiệp trên 20 %. Nhiều nhà kinh tế cho rằng, đồng euro là thủ phạm chính gây ra tình trạng trên.

Anh không sử dụng đồng tiền chung euro, vì vậy có rất ít nguy cơ đồng euro ảnh hưởng được trực tiếp nền kinh tế Anh.

Tuy nhiên, việc đó sẽ khiến cho nước Anh không thể hội nhập sâu hơn về tài chính với EU, cũng không thể tham gia vào một số tổ chức đặc biệt liên quan đến euro.

Người nhập cư EU gây tác động tiêu cực đối với nước Anh

EU có quy định cho phép di chuyển tự do giữa các nước EU. Công dân của một nước thành viên EU có quyền sinh sống và làm việc ở bất cứ nơi nào trong EU. Cả người Anh và người thuộc các quốc gia EU đã tận dụng cơ hội này.

Anh cảm thấy "sức nặng" của dòng người nhập cư EU.

Tuy nhiên, nhiều người Anh lại thấy rằng, nước Anh đã bị ảnh hưởng xấu bởi quy định trên kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.

Khi khu vực đồng tiền chung eurozone gặp khó khăn về kinh tế, công nhân từ các nước EU khác như Ireland, Ý, và Lithuania đã đổ xô đến Anh tìm việc làm. Những người ủng hộ Anh rời EU khẳng định, nguồn nhập cư này làm giảm việc làm, tiền lương của người dân địa phương cũng như đặt gánh nặng lên các dịch vụ công.

Nhà báo Anh Douglas Murray nói: "Trong những năm gần đây, hàng trăm ngàn người Đông Âu đã đến Anh để tìm việc, làm giảm việc làm của người dân Anh”.

Năm 2015, có tới 333.000 người mới tới Anh. Đây là một số lượng không hề nhỏ đối với nước Anh.

Trong khi nhiều người chỉ đơn giản muốn giảm bớt số lượng người nhập cư, thì một số cho rằng, khi rời EU, Anh có thể tạo ra một hệ thống nhập cư hợp lý hơn nếu không có sự bó buộc của EU. Quy định của EU yêu cầu Anh phải chấp nhận tất cả các công dân EU.

EU yêu cầu đóng góp mỗi năm

EU không được thu thuế trực tiếp, nhưng liên minh này yêu cầu các nước thành viên đóng góp một khoản tiền cho ngân sách trung ương của EU hàng năm. Hiện tại, Anh đóng khoảng 13 tỷ bảng Anh (19 tỷ USD) mỗi năm, tương đương khoảng 300 USD/người/năm.

Mặc dù phần lớn số tiền này sẽ được chi tiêu cho các dịch vụ ở Anh, nhưng những người ủng hộ Brexit vẫn muốn nước Anh giữ lại tiền ở đất nước mình và quốc hội Anh là bên quyết định cách thức chi tiêu số tiền đó, thay vì EU.

Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin từ Vox, một trang tin của tập đoàn Vox Media, Mỹ được thành lập năm 2014.