Báo Mỹ khuyên NATO đuổi Thổ Nhĩ Kỳ

Động thái này của Ankara không những khinh suất mà còn vô lý. Bởi máy bay Thổ Nhĩ Kỳ từng xâm phạm không phận của Hy Lạp, một nước thuộc NATO khác, hơn 2.000 lần chỉ tính riêng trong năm 2014. Các quan chức Hy Lạp từ lâu đã phàn nàn rằng quốc gia này cần phải đầu tư một khoản ngân sách quốc phòng lớn cho các hệ thống phòng không nhằm ngăn chặn tình trạng trên xảy ra. May thay, Athens chưa bao giờ bắn rơi máy bay ngoại quốc tiến vào không phận của mình như Thổ Nhĩ Kỳ đã làm.

Hành động của Thổ Nhĩ Kỳ khiến cả Nga lẫn phương Tây không hài lòng.

Vụ bắn rơi máy bay Nga rất đáng lo ngại, tuy vây, đến nay chính phủ của Tổng thống Nga Vladimir Putin cho đến giờ mới chỉ áp đặt cấm vận kinh tế. Tuy nhiên ông Putin tuyên bố rằng nếu một vụ tấn công máy bay Nga tương tự xảy ra, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ phải đối mặt với hậu quả nghiêm trọng hơn thế nhiều. Với NATO, mặc dù theo điều 5 của Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương quy định rằng một vụ tấn công lên một thành viên là tấn công lên toàn khối, nếu vụ tấn công tương tự xảy ra, rất khó để xác định đó là do Nga gây hấn hay do Thổ Nhĩ Kỳ khiêu khích.

Trong khi NATO vốn được cho là một liên minh của những nước dân chủ yêu chuộng hòa bình, nhưng sau nhiều vụ việc đã từng xảy ra, Thổ Nhĩ Kỳ không hề thỏa mãn những tiêu chuẩn này. Theo nhà phân tích Fareed Zakaria, Thổ Nhĩ Kỳ được gọi là “nền dân chủ phi tự do”, một quốc gia tổ chức bầu cử định kỳ nhưng phe đối lập không được bảo vệ đầy đủ quyền lợi, còn kết quả thì được thay đổi để phe cầm quyền được lợi.

Đó chính xác là tình hình Thổ Nhĩ Kỳ hiện tại. Chính quyền Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan nhiều lần bắt giam các nhà báo và nhà phê bình chính trị. Trong những tuần trước khi cuộc bầu cử toàn quốc diễn ra, chính quyền đã thâu tóm ba đài truyền hình thuộc sự quản lý của phe đối lập. Quyền sở hữu được trao cho đồng minh của ông Erdogan và các đài này sau đó tràn ngập những “tin tức” ca ngợi chiến thắng của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ và đảng của ông.

Thổ Nhĩ Kỳ từ lâu đã có hành động gây hấn đối với các nước nhỏ lân cận. Năm 1974, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ không những đã xâm lược Cyprus, họ còn chiếm 37% lãnh thổ đảo quốc này và trục xuất những người Hy Lạp sống ở đây sang phía Tây. Ankara sau đó thành lập một chính phủ bù nhìn tại khu vực họ đã chiếm đóng, và trong nhiều năm qua đã cho người dân Thổ Nhĩ Kỳ đến đây định cư. Các nước phương Tây cũng cảm thấy khó chịu bởi họ đã từng lên án Nga trong các vấn đề ở Georgia và Ukraine, trong khi một thành viên NATO cũng bị cáo buộc điều tương tự.

Nhưng chính chính sách hai mặt của Ankara về vấn đề IS có thể sẽ là giọt nước làm tràn ly đối với NATO. Thổ Nhĩ Kỳ, cùng với Ả Rập Xê út và Qatar, là những nước ủng hộ những nhóm Hồi giáo dòng Sunni sau này đã hợp lại để lập thành IS. Phần lớn các loại khí tài quân sự mà IS đang có là nhờ sự ủng hộ này. Ngay cả khi IS trở thành một tổ chức khủng bố bị cộng đồng quốc tế lên án, Ankara vẫn tỏ ra thờ ơ trong cuộc chiến này. Thực tế, các hoạt động quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ hầu hết nhằm suy yếu lực lượng người Kurd ở Syria và Iraq hơn là tiêu diệt IS.

Việc Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi máy bay Nga là một trong những động thái thiếu trách nhiệm từ phía Ankara từ trước tới nay.

Tệ hơn nữa, Thổ Nhĩ Kỳ đã cho phép IS vận chuyện dầu mỏ từ phía Bắc Syria vào lãnh thổ nước này để bán trên thị trường, nhờ đó tổ chức này có nguồn thu nhập đáng kể. Moscow nói rằng, lý do Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi máy bay Nga là bởi hoạt động quân sự của nước này tại Syria khiến tuyến đường cung cấp dầu mỏ của IS bị chặn đứng, và lời buộc tội này không phải là không có lý. Nhiều bằng chứng cho thấy, con trai của Tổng thống Erdogan có liên quan đến các hoạt động buôn bán dầu bất chính với tổ chức khủng bố.

Theo tạp chí National Interest, việc NATO ủng hộ Thổ Nhĩ Kỳ cũng đồng nghĩa với việc hỗ trợ cho một đồng minh thiếu trách nhiệm và nhiều lần gây hấn, khiến các nước thành viên khác có thể bị vướng vào một cuộc xung đột phức tạp. Không những vậy, nhiều bằng chứng cho thấy Thổ Nhĩ Kỳ còn tiếp tay cho một tổ chức khủng bố mà NATO đã thề sẽ tiêu diệt. Đã đến lúc Mỹ và các thành viên NATO phải đánh giá Thổ Nhĩ Kỳ một cách chính xác, khi nguy cơ bị loại khỏi khối quân sự của nước này đang trở nên rõ ràng.

Nội dung được thực hiện qua tham khảo Tạp chí National Interest. National Interest được thành lập vào năm 1985. Tạp chí thường tập trung vào vấn đề chính sách đối ngoại và những lợi ích quốc gia của Mỹ.