Báo Mỹ: Cách duy nhất bảo vệ phương Tây là bà Merkel “ra đi”

Bình luận trên tờ Chính sách đối ngoại (Foreign Policy) của Mỹ, Phó giáo sư tại Trường Nghiên cứu Quốc tế cao cấp thuộc Đại học Johns Hopkins ông Matthias Matthus cho biết, bà Thủ tướng Đức Angela Merkel nhất định phải ra đi và đây là cách duy nhất để bảo vệ "trật tự tự do - dân chủ của phương Tây".

Thủ tướng Đức Angela Merkel.

Ông nhận định rằng, hiện có nhiều người tin rằng Thủ tướng Merkel là "hy vọng cuối cùng của thế giới tự do" và do đó họ đặt nhiều hy vọng vào việc tái tranh cử chức vụ Thủ tướng Đức của bà vào năm tới.

Ông nói: "Những hy vọng này là sai lầm nghiêm trọng! Hiệu quả lãnh đạo của bà Merkel đã được giải thích bằng chính những sai lầm trong 11 năm giữ chức Thủ tướng của mình".

Giáo sư Mỹ đưa ra dẫn chứng là vào năm 2008 khi mới bắt đầu khủng hoảng toàn cầu, bà Merkel đã thất bại trên bốn "mặt trận".

Thứ nhất là vấn đề tín dụng của khu vực đồng tiền Euro. Trong nỗ lực giải quyết vấn đề này, chính phủ Đức đã áp đặt các biện pháp tiết kiệm nghiêm ngặt cũng như cải cách cơ cấu tín dụng, dẫn đến những hậu quả xấu cho liên minh tiền tệ, mà trong tương lai thì liên minh này vẫn còn đang "run rẩy".

Thứ hai là những thất bại trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị tại Ukraine và trong việc xây dựng mối quan hệ với Nga dựa trên nền tảng này. Ông Matthus nhận định, Đức hoàn toàn tin tưởng ở NATO và hiệu quả của các biện pháp trừng phạt chống Nga, nhưng mặt khác chính điều đó lại giúp chính quyền của Tổng thống Putin được củng cố hơn ở Nga.

Ngoài ra bà Merkel sẽ phải đối đầu với Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump - một người "ít quan tâm" đến việc ủng hộ các biện pháp trừng phạt chống Nga và đang chứng tỏ mong muốn cải thiện quan hệ với Moscow.

Ông Matthus cũng nhấn mạnh rằng sự thù địch của Thủ tướng Đức với Nga chỉ làm trầm trọng thêm tình hình. Ông nói: "Mỹ và EU có thể đưa ra cho ông Putin lý do hợp tác với phương Tây bằng cách cải thiện mối quan hệ".

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump

Thứ ba là cuộc khủng hoảng liên quan đến vấn đề tị nạn, nhập cư. Khi bà Merkel tuyên bố rằng "chúng tôi có thể xử lý được" vấn đề này, và kêu gọi các quốc gia chấp nhận người di cư, đã có nhiều người hoan nghênh Thủ tướng Đức. Nhưng cuối cùng tất cả chỉ phản tác dụng, và EU đã phải đi đến "một thỏa thuận thua thiệt" với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan để ngăn chặn dòng người tị nạn. Đó là chưa kể đến thỏa thuận này cũng không có nghĩa là đã giải quyết được vấn đề.

Cuối cùng, cả bà Merkel và Liên minh châu Âu EU đều thất bại trong vấn đề ngăn chặn Hungary và Ba Lan "từng bước trượt dần vào chủ nghĩa độc đoán".

Như vậy, giáo sư Matthus cho rằng, bà Merkel không thể hiện được việc giải quyết bất kỳ vấn đề nào trong số bốn cuộc khủng hoảng đã “nhấn chìm” châu Âu, vì vậy, một lãnh đạo mới lý tưởng phải là người không có liên quan đến Thủ tướng Đức hay đảng "Liên minh Dân chủ - Cơ đốc giáo" (CDU) của bà.

Nhà phân tích kết luận: "Một điều rõ ràng là nếu bà Merkel tiếp tục nắm giữ chức vụ Thủ tướng Đức và kiểm soát châu Âu, thì khu vực này sẽ tiếp tục mờ nhạt, và Tổng thống Donald Trump của Mỹ cũng như Tổng thống Putin của Nga có thể dễ dàng vượt xa bà".