An toàn thông tin mạng là lĩnh vực Việt Nam có thể có bước tiến mạnh mẽ

Quan điểm trên được Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng chia sẻ trong phiên khai mạc Hội thảo – Triển lãm quốc tế Ngày ATTT Việt Nam 2018 với chủ đề “ATTT trên nền tảng trí tuệ nhân tạo và thiết bị thông minh” diễn ra sáng nay, ngày 30/11/2018.

Nhiều thách thức về ATTT trên nền tảng trí tuệ nhân tạo, thiết bị thông minh

Trong năm thứ 11 được tổ chức, Ngày ATTT Việt Nam 2018 thu hút sự tham dự của hơn 500 đại biểu là đại diện lãnh đạo các Bộ, ban, ngành Trung ương và địa phương; các tổ chức, doanh nghiệp, chuyên gia CNTT, ATTT của Việt Nam cùng nhiều tập đoàn lớn về CNTT hàng đầu trên thế giới.

Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng cho biết, Bộ TT&TT cho rằng lĩnh vực an toàn thông tin mạng là lĩnh vực Việt Nam hoàn toàn có thể có những bước tiến mạnh mẽ hơn nữa, nếu như so sánh với các lĩnh vực khoa học công nghệ khác.

Trong phát biểu tại sự kiện, Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng cũng nhấn mạnh, thế giới đang bước vào nền kinh tế số và để tăng sức cạnh tranh, các doanh nghiệp buộc phải tiến hành chuyển đổi số để thích ứng và tồn tại bằng việc đưa hầu hết các hoạt động của mình lên không gian mạng. Giới tội phạm mạng cũng ngay lập tức nhận thấy các thành phần của hệ sinh thái số hiện nay như hạ tầng Cloud computing, Software as service, mạng lưới thiết bị IoT là một mảnh đất màu mỡ để hoạt động. Các phương án tiếp cận truyền thống trong việc đảm bảo an toàn, an ninh mạng đã dần trở nên không con hiệu quả.

Thời gian qua, phát triển vượt bậc của Trí tuệ nhân tạo (AI) đang thực sự trở thành xu thế nóng và đã được áp dụng trong hầu hết các ngành nghề. Lĩnh vực an toàn, an ninh mạng cũng không ngoại lệ, các doanh nghiệp an toàn, an ninh mạng ngày nay đều đang dựa vào AI để tăng cường sức mạnh cho sản phẩm của mình và giảm thiểu sai sót của con người. Một cuộc tấn công mạng quy mô lớn đôi khi chỉ bắt đầu bằng những hành vi hoàn toàn bình thường, qua mắt được các hệ thống tường lửa thông dụng. Tuy nhiên, nếu áp dụng AI, những tập hợp hành vi đó lại là bất thường và có thể dự đoán được dựa trên dữ liệu lớn mà hệ thống AI đã được học. Xét ở khía cạnh ngược lại, AI cũng là công nghệ đang được giới hacker mũ đên hay giới tội phạm mạng rất quan tâm.

“Tại Ngày ATTT các tỉnh phía Nam, tôi đã đưa ra 2 ví dụ có liên quan đến việc ứng dụng AI trong lĩnh vực ATTT. Đó là việc tại diễn đàn BlackHat 2018, một số nhà nghiên cứu đã trình bày cách thức bẻ gẫy hệ thống nhận dạng giọng nói bằng việc tái tạo lại giọng nói dựa trên chỉ khoảng 10 phút giọng nói mẫu thu được. Và vào đầu năm 2018 đã xuất hiện mạng botnet có tên Hide and Seek tự tìm cách tấn công vào các thiết bị IoT và tự trao đổi với nhau qua giao thức riêng. Một số chuyên gia dự đán năm 2019 có thể kỹ thuật này sẽ phổ biến để tấn công vào các thiết bị IoT”, Thứ trưởng chia sẻ.

Hội thảo – Triển lãm quốc tế Ngày ATTT Việt Nam 2018 với chủ đề “ATTT trên nền tảng trí tuệ nhân tạo và thiết bị thông minh” vừa khai mạc sáng nay, ngày 30/11/2018.

Nhận định tới đây IoT sẽ phát triển rất nhanh, số lượng thiết bị IoT sẽ rất lớn và cùng với đó là nguy cơ mất ATTT từ các thiết bị IoT cũng sẽ rất cao, Thứ trưởng cho hay, theo thống kê hiện nay trên thế giới có khoảng 7 tỷ thiết bị IoT, đến năm 2025 ước tính sẽ có khoảng 21 tỷ thiết bị IoT, chiếm khoảng 65% tổng số lượng thiết bị kết nối mạng trên toàn cầu. Chuyên gia ước tính hiện nay có tới khoảng 70% các thiết bị có nguy cơ bị tấn công mạng. Đây là một nguy cơ rất lớn đối với toàn thế giới. Việt Nam hiện nay có khoảng 350.000 thiết bị IoT công khai trên mạng Internet, hầu hết là các thiết bị camera giám sát, router; trong đó có khoảng hơn 40% thiết bị có khả năng bị ảnh hưởng bởi các lỗ hổng ATTT đã biết.

Đề cập đến một nguy cơ hiện hữu khác, Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng cho rằng, thời gian tới mã độc sẽ ngày càng trở nên thông minh và môi trường hoàn hảo để mã độc phát triển chính là mạng lưới các thiết bị IoT. Đây cũng là thách thức lớn mà các cơ quan nhà nước, các tổ chức, doanh nghiệp và toàn thể cộng đồng tại Việt Nam phải lưu ý, quan tâm xử lý để tránh gây ra những hậu quả đáng tiếc có thể xảy đến. Thứ trưởng nhận định: “An toàn, an ninh mạng là cuộc đua lâu dài, cuộc chiến không có hồi kết, bất cứ công nghệ tiến tiến nào đều có thể sử dụng theo hướng tích cực hay tiêu cực. Trong lĩnh vực an toàn, an ninh mạng, sự phát triển của AI và IoT sẽ khiến chúng ta nhìn nhận lại nhiều vấn đề, có thể sẽ phải thay đổi một số quan niệm, thói quen hiện nay”.

Có cùng quan điểm với Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng, Thiếu tướng Lê Minh Mạnh, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm ứng dụng Công nghệ cao (A05) - Bộ Công an nhận định, trong dòng chảy của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, song hành với những lợi ích, các nước trên thế giới đã và đang phải đối phó ngày càng quyết liệt hơn với các thách thức về ATTT trên nền tảng trí tuệ nhân tạo và thiết bị thông minh. “Đặc biệt, tội phạm lợi dụng vào mục đích phạm tội gây ảnh hưởng đến an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội…”, ông Mạnh cho biết thêm.

Niềm tin là chìa khóa dẫn đến thành công trong lĩnh vực ATTT

Để thúc đẩy công tác đảm bảo ATTT, cũng trong phát biểu tại hội thảo Ngày ATTT Việt Nam 2018, Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng đề nghị các cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội cần quan tâm nhiều hơn công tác đảm bảo an toàn thông tin. Quan tâm cập nhật kiến thức, công nghệ mới cho cán bộ và hệ thống kỹ thuật đảm bảo ATTT, đáp ứng điều kiện phòng, chống các cuộc tấn công mạng luôn được áp dụng các công nghệ mới tinh vi, phức tạp.

Đại diện Cục CNTT -  Bộ GD&ĐT trao Bằng khen của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT cho 3 đội thi dẫn đầu cuộc thi "Sinh viên với ATTT Việt Nam" 2018 đến từ Đại học FPT, Học viện Kỹ thuật Mật mã và Đại học CNTT - Đại học Quốc gia TP HCM.

Cộng đồng doanh nghiệp ATTT cần đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng các nền tảng, công nghệ hiện đại để tạo ra các sản phẩm, dịch vụ ATTT mới đáp ứng yêu cầu thực tiễn, phòng chống hiệu quả hơn các nguy cơ tấn công mạng liên tục thay đổi; tăng cường trao đổi, hợp tác, chia sẽ để gắn kết thành một cộng đồng mạnh, thể hiện sức mạnh của thương hiệu Việt, chiếm lĩnh thị trường trong nước và vươn ra thế giới.

Thứ trưởng cũng đề nghị VNISA tiếp tục thể hiện vai trò của mình trong lĩnh vực an toàn, an ninh mạng; thực hiện tốt hơn vai trò hạt nhân trong phát triển cộng đồng doanh  nghiệp ATTT Việt Nam; đẩy mạnh hoạt động gắn kết cộng đồng doanh nghiệp ATTT để trao đổi, hợp tác nhằm tạo ra các sản phẩm, dịch vụ ATTT mới đáp ứng nhu cầu của thực tế.

Thứ trưởng nhấn mạnh: “Bộ TT&TT cho rằng lĩnh vực ATTT là lĩnh vực Việt Nam hoàn toàn có thể có những bước tiến mạnh mẽ hơn nữa, nếu như so sánh với các lĩnh vực khoa học công nghệ khác. Bởi lẽ, lĩnh vực ATTT về cơ bản dựa vào nguồn nhân lực, không phụ thuộc quá nhiều vào vấn đề hạ tầng. Một trong những rào cản để Việt Nam có thể vươn tầm ra thế giới mà chúng ta cần quan tâm đó là cần làm thế nào để tạo nên một niềm tin mạnh mẽ hơn nữa giữa các lực lượng trong xã hội. Niềm tin giữa là chìa khóa dẫn đến thành công trong lĩnh vực an toàn, an ninh mạng.

Bộ TT&TT kêu gọi các cơ quan nhà nước, các tổ chức, doanh nghiệp làm thể nào để gắn kết hơn nữa, thể hiện hơn nữa niềm tin của nhà nước với doanh nghiệp, của doanh nghiệp với nhà nước, của VNISA với nhà nước, cộng đồng. Nếu làm được điều này, tôi tin chắc một ngày không xa lĩnh vực ATTT của Việt Nam sẽ có bước tiến mạnh mẽ, có vị trí xứng đáng trong lĩnh vực ATTT thế giới”.