Al Qaeda trỗi dậy, nước Mỹ “mỏng manh” hơn bao giờ hết

Nước Mỹ lại đối mặt với nỗi ám ảnh đáng sợ về tổ chức khủng bố khét tiếng thế giới Al-Qaeda.

Một nước Mỹ hoang mang

Ngày 4/8, Mỹ thông báo đóng cửa 22 đại sứ quán, lãnh sự quán tại các quốc gia Hồi giáo trên thế giới, tập trung ở khu vực Trung Đông và Bắc Phi. Theo một lý giải được chính quyền Tổng thống Barack Obama đưa ra thì động thái bất thường này đến từ lý do “cẩn trọng”. Không chỉ dừng lại đó, nước Mỹ cũng đã cảnh báo người dân của mình tránh đi du lịch vào ngày này tới các khu vực đông người Hồi giáo hoặc tại các quốc gia Trung Đông.

Báo giới Mỹ hôm 5/8 đưa tin, việc đóng cửa các sứ quán là kết quả của việc theo dõi thông tin liên lạc điện tử giữa Ayman al-Zawahri, người thay thế trùm khủng bố Osama bin Laden, và Nasser al-Wuhayshi, thủ lĩnh chi nhánh Al Qaeda ở bán đảo Ả Rập.

Hai nhà lãnh đạo của tổ chức khủng bố này đã bàn thảo về một kế hoạch sẽ tấn công vào các cơ quan ngoại giao của Mỹ vào ngày 4/8 - ngày thứ 27 của tháng lễ Ramadan và là ngày đặc biệt trong thế giới Hồi giáo, được gọi là "Đêm quyền lực", khi câu đầu tiên của kinh Koran được tiết lộ cho nhà tiên tri Mohammed. Đây cũng được xem là ngày "đặc biệt tốt lành" để những phần tử al-Qaeda sẵn sàng tử vì đạo. Al Qaeda muốn sớm có một cuộc tấn công phải có sức khủng khiếp tương đương với sự kiện ngày 11/9 của 12 năm về trước.

Một sai lầm nghiêm trọng

Mỹ tưởng mình đã thành công trong việc đập tan tổ chức khủng bố Al Qaeda trong cuộc chiến do Tổng thống George W. Bush phát động vào tháng 10/2001. Trong mọi quả quyết của các đời chính quyền, Tổng thống Bush và Tổng thống Obama, đều cho rằng họ đã cắt được “cái đầu” của Al Qaeda.

Thời điểm đó, người ta tin chắc rằng, mục đích của ông Bush không chỉ là Al Qaeda và Bin Laden. Bởi ngay sau khi ném bom và phát động chiến tranh ở Afghanistan, vào năm 2003, ông Bush đã cho tấn công Iraq. Chính quyền của ông Bush khi đó luôn khẳng định Iraq có vũ khí hóa học, vũ khí hủy diệt hàng loạt và có “mối liên hệ” với trùm khủng bố Bin Laden.

Khi Tổng thống Bush về hưu, ông Obama có vẻ nhận ra được sai lầm của người tiền nhiệm, nhanh chóng rút quân đội của mình trở về nước, tập trung vào mục tiêu “chống khủng bố”. Chính quyền của Obama vẫn tỏ ra tự hào về một cuộc chiến vinh quang sau khi đã giết chết ông trùm Bin Laden. Đến tận hôm thứ Hai (5/8), Phát ngôn viên Nhà Trắng Jay Carney vẫn chắc lại sự thành công của nước Mỹ vì đã phá hủy được “trụ cột” của Al Qaeda.

Nước Mỹ đã sai lầm khi nghĩ rằng tiêu diệt được Osama bin-Laden đã có thể tiêu diệt được Al-Qaeda.

Tuy nhiên, sau sự kiện rung chuông cảnh báo và đóng cửa sứ quán vào ngày 4/8 vừa qua đã cho thấy: Al Qaeda chưa bao giờ bị tiêu diệt. Nước Mỹ đã sai trong việc đánh giá sức mạnh của chính mình. Biểu hiện của sai sót đó chính là suy nghĩ có thể tiêu diệt Al Qaeda chỉ bằng cách nhắm vào các nhà lãnh đạo hàng đầu của tổ chức.

Một Al Qaeda sống lại và đã rất khác xưa

Phần lớn các mối đe dọa liên quan đến Al Qaeda đã cho thấy, trên thực tế, nó không phải là một tổ chức có thứ bậc truyền thống như các tổ chức khác. Nó đã hoạt động với một bộ máy cho phép nhanh chóng phục hồi, thậm chí có thể tạo ra những ảnh hưởng rất lớn, di chuyển đến những địa điểm mới, cũng như cải cách và tiếp tục hoạt động.

Hơn nữa, những biến động trên khắp thế giới Ả Rập (đặc biệt là ở những nơi như Syria), các phần tử cực đoan cùng với lòng trung thành tuyệt đối của họ đã truyền sức sống cho những tổ chức khủng bố kiểu Al Qaeda và có liên hệ với Al Qaeda. Vì vậy, tấn công vào một tổ chức khủng bố nhất định nào đó không đồng nghĩa với việc làm giảm sự nguy hiểm của nó.

Trên hết, sự lây lan của tổ chức Al Qaeda và sự hỗn loạn trong khu vực đã làm gia tăng tốc độ chiêu mộ thành viên mới, phát triển các tổ chức mới (chẳng hạn như al-Nusra ở Syria). Kiểu tổ chức này giống như hình thành một mô hình quản lý kiểu mạng lưới ngang hàng, chặt đi một mắt xích không thể làm mạng lưới bị phá vỡ bởi nó đã được phân tán những rủi ro về mặt nhân sự, cho dù sẽ khó quản lý hơn.

Biểu hiện cụ thể sự hồi sinh của tổ chức khủng bố lớn nhất thế giới, chính là việc nó đang tìm cách xây dựng lại lực lượng. Trong tháng Bảy, một làn sóng phá tù và vượt ngục diễn ra ở nhiều nước Hồi giáo. Cụ thể, hàng nghìn tù nhân đã phá nhà tù al-Kweifiya ở ngoại ô Benghazi, Lybia và vượt ra ngoài trong ngày 27/7. Dù chưa có thông tin vụ việc này có liên quan đến Al Qaeda hay không, thì Lybia vẫn là một điểm đáng lo ngại đối với an ninh Mỹ kể từ sau vụ 4 người Mỹ, trong đó có 2 đại sứ, đã bị giết chết vào ngày 11/9/2012. Trong khi đó, tại Iraq, hàng trăm tù nhân Al Qaeda đã vượt ngục, đặc biệt trong số đó có các thành viên cấp cao của tổ chức khủng bố này.

Al Qaeda cũng đang cố gắng trang bị sức mạnh mới bằng cách tìm kiếm các phương thức sản xuất vũ khí hiện đại. Vừa qua, giới chức Mỹ đã tiết lộ về một kỹ thuật sản xuất loại bom mới của nhóm khủng bố Al Qaeda. Theo đó, Al Qaeda sẽ cho nhúng quần áo vào một loại dung dịch lỏng và khi được phơi khô, chúng sẽ tự phát nổ. Kỹ thuật sản xuất bom mới do Ibrahim al-Asiri – một chuyên gia chế tạo bom của al-Qaeda tại Yemen, đảm nhận.

Al Qaeda đã nhanh chóng cho “lây lan” một hệ tư tưởng “căm thù nước Mỹ” ra toàn thế giới.

Ngoài ra, nhờ vào công nghệ thông tin cũng như Internet, Al Qaeda đã nhanh chóng cho “lây lan” một hệ tư tưởng “căm thù nước Mỹ” ra toàn thế giới. Giờ đây, sức mạnh của tổ chức này không chỉ còn là những người trong đạo và sẵn sàng tử vì đạo nữa, mà nó đã được tiếp sức bởi những thành phần cực đoan sẵn sàng thực hiện lý tưởng của Al Qaeda chỉ đơn giản vì họ… ghét nước Mỹ. Họ thực sự đã trở thành một lực lượng không thể lường trước và nguy hiểm hơn nhiều.

Ngày 1/8, cảnh sát Mỹ đã gõ cửa nhà của người đàn ông có tên là Michele Catalano do nghi ngờ anh ta có những biểu hiện bất thường khi lịch sử tìm kiếm trên máy tính của anh ta có các từ khóa “chế bom bằng nồi áp suất” và “ba lô”. An ninh Mỹ có thể đã cảnh giác kể từ sau vụ đánh bom đường đua Marathon Boston – một hành động có liên quan đến các chương trình giáo dục tử vì đạo của Al Qaeda được phát tán trên mạng - hồi tháng Tư vừa qua.

Sự nhạy cảm quá mức cần thiết của các lực lượng an ninh Mỹ gần đây cho thấy, nước Mỹ đang lo sợ về sự trỗi dậy của Al Qaeda cũng như một sự bất lực đáng kể của Mỹ nói riêng và thế giới nói chung trong việc chống khủng bố trên toàn cầu.