Al-Qaeda đã chuyển sào huyệt khỏi Pakistan

Lãnh đạo tối cao của tổ chức khủng bố Al-Qaeda hiện nay - Ayman al-Zawahiri

Tổng thống Mỹ - Barack Obama từng cảnh báo nhiều chi nhánh của mạng lưới khủng bố Al-Qaeda như tại Bán đảo Ả Rập (AQAP) – nhóm phần tử cực đoan kiểm soát nhiều khu vực tại Yemen, vẫn đang là mối đe dọa an ninh bất chấp việc trùm khủng bố Osama bin Laden bị quân đội Mỹ tiêu diệt hồi năm 2011.

Lời cảnh báo của ông Obama được đưa ra sau khi chính phủ Mỹ cho đóng cửa tạm thời 19 đại sứ quán và lãnh sự quán tại Trung Đông và châu Phi hồi tuần trước do lo ngại lực lượng Al-Qaeda tổ chức tấn công bất cứ lúc nào. Cơ quan tình báo an ninh Mỹ đã thu thập thông tin sau khi nghe lén các cuộc trao đổi giữa lãnh tụ tối cao Al-Qaeda - Ayman al-Zawahiri và thủ lĩnh nhóm AQAP - Nasser al-Wuhayshi.

Zawahiri đã tiếp nhận vai trò nhà lãnh đạo tổ chức Al-Qaeda sau khi trùm khủng bố Osama bin Laden bị lực lượng đặc nhiệm Mỹ tiêu diệt tại Pakistan năm 2011. Hiện nay, khả năng Zawahiri đang sống ẩn dật tại vùng biên giới với Afghanistan.

Rahimullah Yusufzai – chuyên gia nghiên cứu các nhóm quân sự tại Pakistan cho biết khởi nguồn của Al-Qaeda được thành lập tại Peshawar, phía tây bắc Pakistan vào năm 1988, hiện chỉ được xem là biểu tượng của tổ chức, và trung tâm điều hành đã di dời khỏi Pakistan.

"Al-Qaeda không còn lưu trú tại Pakistan hay Afganistan. Do đó, hầu hết các chiến binh và nhiều chi nhánh cũng không còn ở Pakistan và Afganistan. Tuy nhiên, hiện nay, thủ lĩnh Zawahiri vẫn chưa tiết lộ kế hoạch hoạt động".

Chính phủ Mỹ đã treo giải thưởng trị giá 25 triệu USD cho bất cứ ai tiết lộ thông tin để bắt giữ hoặc tiêu diệt Zawahiri. Mặc dù, không gây dựng được uy tín như trùm khủng bố bin Laden, song Zawahiri vẫn được xem là trung tâm đầu não của Al-Qaeda.

Việc giành quyền kiểm soát 2 thành phố và một cảng xuất khẩu dầu khí tại Yemen đã cho thấy sức mạnh của AQAP ngày càng lớn và Wuhayshi có khả năng trở thành người giữ vị trí quyền lực tối cao thứ 2 sau Zawahiri trong mạng lưới khủng bố Al-Qaeda toàn cầu.

Theo nhà nghiên cứu cấp cao Daveed Gartenstein-Ross thuộc Hội Phòng thủ vì Dân chủ tại Washington, việc thăng cấp cho Wuhayshi ám chỉ Al-Qaeda đang mở rộng giới lãnh đạo "chủ chốt" trong bối cảnh hoạt động của AQAP ngày càng chuyên nghiệp.

"Khi nhắc tới giới lãnh đạo chủ chốt của Al-Qaeda không có nghĩa là chỉ còn giới hạn tại Afghanistan hay Pakistan. Wuhayshi hiện là tổng chỉ huy chi nhánh Al-Qaeda tại Yemen và trở thành một những yếu nhân của Al-Qaeda", ông Gartenstein-Ross trả lời hãng tin AFP.

Lực lượng khủng bố Al-Qaeda được thành lập khi Liên Xô cũ rút quân khỏi Afghanistan. Trong những năm gần đây, hoạt động của các chi nhánh Al-Qaeda tại Trung Đông và Bắc Phi đang ngày càng mạnh mẽ. Theo ông Gartenstein-Ross, Yemen thậm chí còn đắc địa hơn cả Pakistan hay Afghanistan để trở thành căn cứ liên lạc của tổ chức Al-Qaeda.

Mặc dù lâu nay, Washington luôn tự hào với chiến thắng tiêu diệt trùm khủng bố bin Laden và hàng loạt thủ lĩnh Al-Qaeda trong chiến dịch dài hơi tấn công bằng máy bay không người lái tại khu vực phía đông bắc Pakistan và mới đây tại Yemen.

Song bản báo cáo gần đây của cơ quan tình báo Canada cảnh báo việc quân đội Mỹ rút binh lính khỏi Afghanistan trong năm tới và chính quyền Pakistan không đủ năng lực cũng như chưa sẵn sàng đáp trả sự trỗi dậy của Al-Qaeda, thì khu vực biên giới giữa Pakistan – Afghanistan vẫn là nơi lý tưởng để Al-Qaeda trú ẩn.