Xây sân bay Long Thành: Dân không thể chờ thêm nữa

Đó là khẳng định của đại diện tỉnh Đồng Nai liên quan đến việc thu hồi, giải phóng mặt bằng hàng ngàn ha đất phục vụ dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Theo ông Đinh Quốc Thái, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, năm 2006, sau khi dự án quy hoạch tổng thể Cảng hàng không quốc tế Long Thành được phê duyệt, UBND tỉnh Đồng Nai đã phê duyệt quy hoạch 2 khu tái định cư gồm khu Lộc An - Bình Sơn diện tích 282,35 ha và Bình Sơn diện tích 282,3 ha để bố trí, ổn định cuộc sống của các hộ dân thuộc diện giải tỏa khi thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án.

Sau đó, khi Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành, tỉnh đã khẩn trương xây dựng "Đề án về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư người dân vùng dự án và "Khung chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư" trình Chính phủ phê duyệt làm cơ sở cho việc triển khai thực hiện.

Thậm chí, tỉnh cũng đã tham vấn ý kiến đại diện của 4.730 hộ dân với gần 15.000 nhân khẩu và 26 tổ chức bị ảnh hưởng bởi dự án bằng phiếu khảo sát. Kết quả 100% hộ dân và tổ chức đồng ý với chủ trương thực hiện dự án. Tuy nhiên, người dân mong muốn khi thực hiện bồi thường phải thỏa đáng, đẩy nhanh tiến độ triển khai bởi trên thực tế người dân đã chờ đợi hàng chục năm qua.

“Việc giải phóng mặt bằng, tái định cư là công việc vô cùng quan trọng, liên quan trực tiếp đến đời sống của hàng ngàn hộ dân trong vùng dự án cho nên cần phải có cơ chế, chính sách đặc thù, phù hợp để bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và chính sách giải quyết việc làm, tổ chức lại cuộc sống cho người dân phải di dời khi thực hiện dự án”, ông Thái nhấn mạnh.

Phối cảnh Cảng hàng không quốc tế Long Thành. (Ảnh: ACV)

Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai cũng đánh giá, việc triển khai dự án là hết sức khó khăn và phức tạp vì vậy phải có sự lãnh đạo của Chính phủ, các bộ ngành Trung ương… trong công tác chuẩn bị thì dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành mới đủ điều kiện khởi công vào cuối năm 2018, đầu năm 2019 như kế hoạch đã đề ra, đáp ứng nguyện vọng của người dân vùng dự án.

Tham luận tại hội thảo, ông Đặng Minh Đức, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai cho rằng, một dự án lớn như Cảng hàng không quốc tế Long Thành cần phải có 1 cơ chế đặc thù về chính sách bồi thường, tái định cư, ổn định cuộc sống người dân.

Ông Đức cho rằng, để dự án triển khai đúng tiến độ, công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng phải thực hiện ngay từ bây giờ. Vì theo tính toán của UBND tỉnh Đồng Nai, công tác bồi thường, hỗ tợ tái định cư bước 1 đối với 2.750ha đất dự án và khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn để giao cho chủ đầu tư triển khai dự án cũng cần ít nhất 3 năm.

“Nếu chậm triển khai dự án bồi thường, chắc chắn rằng bức xúc người dân trong vùng dự án sẽ tăng lên và phát sinh những vấn đề mới mà chúng ta chưa lường tới. Thực tế người dân không thể chờ đợi lâu thêm nữa”, ông Đức nói.

Dự hội thảo, TS Trần Du Lịch, Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM đánh giá, về cơ bản, việc chuẩn bị cho công tác đền bù GPMB cho dự án đến thời điểm này hết sức công phu và có trách nhiệm, tuy nhiên cần khẩn trương hơn nữa. Vì với tình hình Tân Sơn Nhất hiện nay, dự án cảng hàng không Long Thành tiến hành được sớm được ngày nào, dân được nhờ sớm ngày đó.

TS Trần Du Lịch cũng lưu ý cần tách dự án này ra để làm dự án riêng chuẩn bị cho vấn đề xây dựng. “Long Thành là đất nông nghiệp của dân, đất lâm trường của nhà nước, các loại đất ở. Nhưng 1 đặc điểm không thể quên, ngoài đất của dân, đất đầu cơ của các nhà đầu cơ rất lớn, do đó chính sách đền bù phải khác nhau”, ông Lịch lưu ý.

Theo chủ trương đầu tư xây dựng sân bay Long Thành được Quốc hội phê duyệt, Cảng hàng không quốc tế Long Thành đạt cấp 4F theo phân cấp của Tổ chức hàng không dân dụng quốc tế (ICAO), được đánh giá là cảng hàng không quốc tế quan trọng của quốc gia, hướng tới trở thành một trong những trung tâm trung chuyển hàng không quốc tế của khu vực.

Cảng hàng không này có công suất thiết kế 100 triệu hành khách và 5 triệu tấn hàng hóa mỗi năm sau khi hoàn tất ba giai đoạn vào năm 2050. Khái toán cho toàn bộ dự án là 336.630 tỷ đồng (tương đương 16,03 tỷ USD, áp dụng đơn giá của năm 2014), trong đó giai đoạn I là 114.450 tỷ đồng (tương đương 5,45 tỷ USD). 

Dự án được sử dụng một phần vốn ngân sách nhà nước, vốn cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước của ngành hàng không, vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA), vốn doanh nghiệp, vốn đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) và các loại vốn khác.

Theo quy hoạch tổng thể Cảng hàng không Quốc tế Long Thành, tỉnh Đồng Nai đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại quyết định số 703/QĐ-TTg ngày 20/7/2005, tổng diện tích quy hoạch dự án khoảng 5.000ha, nằm trên địa phận 6 xã của huyện Long Thành bao gồm: Bình Sơn, Suối Trầu, Cẩm Đường, Bàu Cạn, Long An, Long Phước.