Trường dạy lái xe duy nhất cho phụ nữ Afghanistan nguy cơ đóng cửa dưới thời Taliban

Trường đào tạo lái xe đầu tiên và duy nhất cho phụ nữ Afghanistan mới đi vào hoạt động khoảng 1 năm nay ở thủ đô Kabul, nhưng lại đang đứng trước nguy cơ bị đóng cửa sau khi Taliban chiếm quyền kiểm soát quốc gia Nam Á.

Trường dạy lái xe này là nơi duy nhất người học lái xe và giáo viên dạy đều là nữ giới. Trước đây, nhiều phụ nữ Afghanistan bị gia đình ngăn cấm đi học lái xe vì người dạy thường là nam giới. Sự ra đời của ngôi trường đặc biệt đã giúp nhiều phụ nữ Afghanistan thỏa mong ước và có cơ hội được làm chủ chiếc vô lăng. Những nữ giáo viên dạy tại trường còn dùng chính kỹ năng lái xe để kiếm tiền nuôi sống bản thân và gia đình.

Tuy nhiên, sau khi Taliban giành được thủ đô Kabul vào ngày 15/8 cùng hàng loạt quy định liên quan tới nữ giới được ban hành, ngôi trường đào tạo lái xe duy nhất cho nữ giới Afghanistan đã phải đóng cửa tạm thời và đang đối mặt với nguy cơ dừng hoạt động vĩnh viễn.

“Kể từ khi chính phủ cũ sụp đổ, chúng tôi không có thêm bất cứ học viên mới nào và cũng không ai liên lạc với chúng tôi để hỏi về thủ tục đăng ký học lái xe. Các học viên cũ đã gọi điện và muốn quay lại trường học, nhưng vấn đề duy nhất là họ lo ngại về an ninh. Họ cho biết nếu họ tới trường đào tạo lái xe, sẽ có người chặn lại để hỏi han”, cô Nilab Durrani (23 tuổi), giáo viên và là chủ của trường đào tạo lái xe cho phụ nữ Afghanistan nhấn mạnh.

Dưới sự hỗ trợ của Tổ chức Phụ nữ Liên Hợp Quốc, cô Durrani đã cho mở cửa trường đào tạo lái xe cho phụ nữ Afghanistan được khoảng 1 năm nay. Đây là lần đầu tiên Afghanistan có một nơi đào tạo lái xe riêng cho phụ nữ.

Những năm đầu thập niên 90, phụ nữ Afghanistan thường được nhìn thấy lái xe ở các thành phố lớn. Nhưng khi nội chiến bùng phát vào năm 1992, mọi thứ bắt đầu thay đổi. Vào thời điểm Taliban lần đầu tiên nắm quyền kiểm soát Afghanistan vào năm 1996, phụ nữ nước này bị cấm lái xe.

Ngay cả khi chính quyền phiến quân Taliban bị lật đổ vào năm 2001, phụ nữ Afghanistan vẫn gặp vô vàn khó khăn nếu muốn học lái xe. Một trong những nguyên nhân chính là người dạy lái xe là nam giới nên nữ học viên bị gia đình cấm cản.

Sự xuất hiện của ngôi trường do cô Durrani thành lập đã giúp nhiều phụ nữ Afghanistan được cầm vô lăng. Cô Durrani còn từng có kế hoạch mở rộng thêm nhiều chi nhánh sang các thành phố khác. Nhưng tương lai giờ lại trở nên bấp bênh, sau khi Taliban một lần nữa nắm quyền điều hành Afghanistan.

“Đôi khi có một vài người mặc quân phục và mang theo súng hỏi chúng tôi, ‘Sao cô lại đi một mình? Cô định đi đâu? Sao không có thành viên nam nào trong gia đình đi cùng cô? Chúng tôi đang cố làm quen với chuyện này, bởi những nhà lãnh đạo Taliban cho hay họ vẫn chưa kiện toàn được tổ chức và một số binh sĩ vẫn chưa làm theo đúng quy định. Do đó, chúng tôi còn lạc quan về một tương lai tươi sáng hơn”, cô Durrani nói.

Cô Durrani cho hay, cô hy vọng chính quyền mới của Taliban sẽ cho phép phụ nữ Afghanistan được phép đi học lái xe và trường dạy lái xe tiếp tục được hoạt động kinh doanh thay vì phải đóng cửa.

Cô Mughda, người mới hoàn thành khóa đào tạo học lái xe cách đây vài tháng, chia sẻ phụ nữ Afghanistan cần tiếp tục được đi học và phát triển các kỹ năng. Bởi mục đích học lái xe của cô Mughda là để tự lập và không phải phụ thuộc vào bất cứ ai.

Tuy nhiên, dù chính quyền lâm thời Taliban tuyên bố sẽ đảm bảo quyền lợi cho bé gái và phụ nữ Afghanistan, nhưng trên thực tế, hành động lại không đi đôi với việc làm.

Điển hình, Taliban chưa cho phép nữ sinh cấp 2 quay trở lại trường học. Hoạt động kinh doanh trang phục hijab (khăn trùm đầu và ngực) và burqa (áo dài trùm kín từ đầu tới chân với phần lưới ở khoảng 2 con mắt để nhìn) cũng tăng chóng mặt. Nguyên nhân là do Taliban đặt ra yêu cầu những phụ nữ đội hijab mới được phép đi học và tới nơi làm việc. Ngoài ra, phụ nữ Afghanistan sẽ phải học tập và làm việc theo luật Hồi giáo. Các trường học cũng phải phân chia rõ dạy riêng cho nam và nữ học viên. 

Hàng trăm nữ thẩm phán Afghanistan lo sợ bị Taliban và tội phạm trả thù

Hàng trăm nữ thẩm phán Afghanistan đang đối mặt với nỗi sợ hãi bị Taliban cùng những tên tội phạm tìm thấy và sát hại. 

Minh Thu (lược dịch)