Trung - Ấn – Nga sẽ liên thủ để chống lại Mỹ?
Theo The Diplomat, phải thừa nhận rằng trong vài thập niên tới, Mỹ sẽ vẫn duy trì vị thế là cường quốc số 1 trên thế giới. Tuy nhiên, Washington sẽ phải chia sẻ sức mạnh toàn cầu trong bối cảnh nhiều quốc gia mới nổi đang dần khẳng định vị thế.
Trong khi đó, một số cường quốc như Trung Quốc và Ấn Độ sẽ đóng vai trò ngày càng chủ động hơn và quan trọng hơn trong việc giải quyết các vấn đề mang tính quốc tế. Đáng nói, nhiều nhà phân tích cho rằng khả năng Trung Quốc và Mỹ sẽ còn trở thành đối thủ của nhau. Do đó, việc Trung – Ấn – Nga bắt tay nhau để tạo thành một liên minh nhằm thay đổi hiện trạng mà Mỹ đã thiết lập là điều khó tránh khỏi.
Trung – Ấn – Nga đều là thành viên của câu lạc bộ "BRICS" (nhóm các nền kinh tế mới nổi). |
Về bề ngoài, Trung – Ấn – Nga hiện không phải là những đối tác tốt của nhau. Ngay cả khi tham gia vào câu lạc bộ "BRICS" (nhóm các nền kinh tế mới nổi) với tư cách thành viên, 3 nước này vẫn tồn tại những điểm bất đồng ý kiến mà đặc biệt là giữa Trung Quốc và Ấn Độ. Đây cũng chính là trở ngại không nhỏ tới khả năng gắn kết 3 quốc gia này trong tương lai.
Theo đó, việc Trung Quốc và Ấn Độ tồn tại những bất đồng được xem là điều hiển nhiên bởi ngay trong cơ chế lãnh đạo đã có sự đối lập. Khi mà Ấn Độ đi theo chủ nghĩa dân chủ còn Trung Quốc duy trì chính quyền độc tài. Song, bất đồng lớn nhất trong mối quan hệ Trung - Ấn chính là vấn đề tranh chấp chủ quyền lãnh thổ.
Tuy nhiên, trong tháng Năm tới, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi sẽ thực hiện chuyến thăm tới Trung Quốc. Theo kế hoạch, các nhà lãnh đạo hai nước sẽ tiến hành thảo luận về chủ đề tranh chấp lãnh thổ và hứa hẹn đạt được những bước tiến vượt bậc trong vấn đề này.
Ngoài ra, trong thời gian qua, Bắc Kinh còn giành sự ủng hộ mạnh mẽ cho New Delhi trong các cuộc họp của nhiều tổ chức quốc tế như Liên Hợp Quốc. Những dấu hiệu tích cực trên cho thấy khả năng trong tương lai Trung - Ấn sẽ xích lại gần nhau hơn bất chấp việc New Delhi đang nghiêng về phía Mỹ để kiềm chế Bắc Kinh.
Quan trọng hơn nữa, Trung Quốc và Ấn Độ sẽ cùng chia sẻ những lợi ích kinh tế to lớn để cùng nhau phát triển. Điển hình, Ấn Độ có thể hưởng lợi từ hoạt động xuất khẩu và nguồn vốn đầu tư từ Trung Quốc. Trong khi đó, Bắc Kinh có thể tận dụng tiềm năng từ ngành công nghệ và thị trường của New Delhi. Do đó, thật là sai lầm lớn đối với cả hai nước này nếu như bỏ qua những lợi ích lâu dài chỉ vì chủ đề tranh chấp lãnh thổ hiện thời.
Trong khi đó, gần đây, mối quan hệ giữa Trung Quốc và Nga đang ngày càng nở rộ trong bối cảnh cuộc khủng hoảng chính trị tại Ukraine làm Moscow và phương Tây ngày càng xa cách. Một số người lạc quan thì cho rằng thỏa thuận ngừng bắn Minsk 2 được thi hành tại miền đông Ukraine từ ngày 15/2 sẽ giúp chấm dứt tình trạng xung đột và cứu vãn mối quan hệ giữa phương Tây và Nga. Song, Diplomat nhận định một điều chắc chắn trong tương lai, mối quan hệ Nga – Trung sẽ ngày một gắn kết hơn. Bởi Bắc Kinh có thể hỗ trợ kinh tế và sự ổn định chiến lược cho Nga. Còn Nga có thể đứng về phía Trung Quốc trong cuộc chiến tranh chấp chủ quyền lãnh thổ với các nước châu Á.
Mối quan hệ Nga - Trung ngày càng gắn bó khi mà Moscow bất đồng sâu sắc với phương Tây về cuộc chiến tại miền đông Ukraine. |
Nói cách khác, lý do cốt lõi dẫn tới việc hình thành liên minh Trung – Ấn – Nga chính là việc 3 nước này có chung mong muốn xây dựng một hệ thống thế giới đa cực nhằm làm nổi bật vị thế ngày càng lớn của Trung Quốc và Ấn Độ.
Ngoài ra, cả 3 quốc gia này đều không muốn phải "núp bóng" Mỹ mặc dù hiện tại, họ chưa muốn đối đầu trực tiếp với Washington. Điển hình vào năm 2013, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã khẳng định cả 3 nước sẽ phối hợp với nhau để thúc đẩy dân chủ hóa các mối quan hệ quốc tế. Nếu như tuyên bố này trở thành hiện thức, khả năng hình thành liên minh Trung – Ấn – Nga sẽ chỉ còn vấn đề thời gian trong tương lai. Tuy nhiên, đây lại không phải là tin tốt lành cho Mỹ bởi quốc gia này luôn mong muốn duy trì vị thế lãnh đạo càng lâu càng tốt. Do đó, Washington sẽ buộc phải tìm cách chống lại liên minh Trung – Ấn – Nga bằng cách thắt chặt tình thân với những đồng minh lâu đời của mình như Nhật Bản và EU.
Theo Diplomat, xét về ngắn hạn, liên minh Trung – Ấn – Nga sẽ chưa thể hình thành nhưng về lâu dài, khả năng này hoàn toàn có cơ sở để xảy ra. Bởi cả 3 nước đều đang tỏ ra không hài lòng với hệ thống trật tự hiện thời do Mỹ sắp đặt. Và để tránh phải đối đầu với liên minh Trung – Ấn – Nga, Mỹ nên suy nghĩ thận trọng về cách thức khuyến kích tái phân bổ sức mạnh trên toàn cầu. Nói cách khác, bước đầu tiên là Mỹ nên chia sẻ dần quyền lực với Trung Quốc và Ấn Độ.
Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin The Diplomat, một tạp chí có trụ sở ở Tokyo, chuyên về chính trị, văn hóa và xã hội tại khu vực Châu Á-Thái Bình Dương.