Trực tiếp “Họp báo quốc tế về tình hình Biển Đông” chiều 5/6

Độc giả nhấn phím F5 để tiếp tục cập nhật tin mới nhất...

Ông Lê Hải Bình - Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam trong buổi Họp báo quốc tế về tình hình Biển Đông tổ chức ngày 7/5/2014. (Ảnh: Lương Minh)

Infonet tường thuật toàn bộ các diễn biến chính của buổi họp báo này. 

Tham gia buổi họp báo có: 

- Ông Lê Hải Bình - Quyền Vụ trưởng Vụ Thông tin báo chí, Bộ Ngoại giao.

- Ông Ngô Ngọc Thu - Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Cảnh sát biển Việt Nam.

- Ông Trần Duy Hải - Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Biên giới quốc gia

- Ông Hà Lê - Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư Việt Nam

16h45: Phần hỏi đáp của phóng viên báo chí trong nước và quốc tế:

PV VNN: Có 1 số ý kiến cho rằng tàu TQ tấn công truy đuổi tàu CSB VN, cho rằng CSB VN yếu thế, ông nghĩ gì về việc này?

Ông Ngô Ngọc Thu: Trước hết, về sự so sánh, ngay từ sau khi giàn khoan xâm phạm vùng biển vùng đặc quyền kinh tế VN, các lực lượng chấp pháp CSB, kiểm ngư kịp thời có mặt ngăn chặn sự xâm phạm trái phép của giàn khoan.

Mặc dù phía TQ sử dụng các phương tiện tàu bè tấn công tàu VN, nhưng VN vẫn kiên trì sử dụng các biện pháp hoà bình theo đúng chủ trương. Vì thế, lực lượng KN, CSB phải kiềm chế hành động để theo đúng chủ trương của VN.

PV VOV: Kể từ khi xảy ra khủng hoảng quan hệ VN TQ, đường dây nóng đã được sử dụng nhiều lần, nhiều cấp độ nhưng chưa hiệu quả. Dù đã điện đàm hơn 30 lần nhưng phía TQ không hề trả lời. Ông Lê Hải Bình có ý kiến gì về việc này?

Đường dây nóng chỉ có thể hoạt động hiệu quả nếu 2 bên đều có thiện chí giải quyết vấn đề bằng hoà bình.

Nếu thiện chí chỉ đến từ 1 phía thì mọi nỗ lực sẽ không hiệu quả.

PV Vnexpress: Trước việc TQ đưa giàn khoan đến Biển Đông, dư luận lo ngại về "sự trỗi dậy hoà bình" mà TQ đã tuyên bố. ông Hải có ý kiến gì về việc này?

Ông Trần Duy Hải: Những việc làm của TQ ở Biển Đông thời gian qua làm xấu đi hình ảnh của TQ trong mắt cộng đồng quốc tế. Phản ứng của quốc tế đã chỉ rõ sự bất bình của quốc tế đối với hành động của TQ. Tuyên bố của TQ chỉ là lời nói, không giống với hành động của họ. Hành động của họ đe doạ an nình, hoà bình và ổn định trong khu vực.

Hành động của TQ không phải hoà bình, mà là hành động bạo lực. Không thể tin được lời nói của TQ.

PV Kyodo News: Thông cáo sau Hội nghị G7, các nhà lãnh đạo G7 lo ngại sâu sắc tình hình gần đây ở Biển Đông, biển Hoa Đông, lên án các hành động khiêu khích, yêu cầu các bên giải quyết bằng biện pháp hoà bình. VN có phản ứng như thế nào trước tuyên bố này?

Trả lời: Chúng tôi hoan nghênh G7 tuyên bố quan ngại sâu sắc về tình hình căng thẳng ở Biển Đông, lên án quốc gia đơn phương tuyên bố chủ quyền. Chúng tôi mong muốn các quốc gia, các tổ chức quốc tế lên tiêngs mạnh mẽ để bảo đảm an ninh, hoà bình trong khu vực.

PV ĐSPL: TQ đang đóng giàn khoan thứ 2. VN có thông tin gì chưa? Nếu TQ rút giàn khoan thì VN có kiện nữa không?

Ông Trần Duy Hải: Xin khẳng định VN đang kiên trì yêu cầu TQ rút giàn khoan khỏi cùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của VN, đề nghị TQ ngồi vào đàm phán. Nếu TQ rút giàn khoan thì chúng ta sẽ rất hoan nghênh.

PV: Từ ngày 6-9/6, sẽ tổ chức hội nghị sau ASEAN +3, Hội nghị này sẽ bàn về cái gì, liệu có bàn về tình hình hiện nay ở Biển Đông hay không?

Ông Lê Hải Bình: Tại Myanmar, sẽ diễn ra hội nghị ASEAN +3 gồm ASEAN Trung QUốc, Hàn Quốc, Nhật Bản.

Tại các cuộc họp này, quan chức các nước kiểm điểm tiến trình thực hiện Cộng đồng ASEAN. Đoàn VN sẽ do thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Quang Vinh tham dự. Hoà bình, ổn định và an toàn hàng hải của khu vực sẽ được bàn thảo tại mọi cuộc họp ở lần này ở mức độ phù hợp. 

PV Tuổi trẻ: Một tháng qua, VN kiên trì theo đuổi các biện pháp hoà bình đối với hành động TQ. TQ ko có ý định giảm căng thẳng. Biện pháp VN  làm tiếp theo là gì để yêu cầu TQ tuân thủ luật pháp quốc tế?

Các phát biểu của quan chức Mỹ và các nước khiến TQ tức giận, phát ngôn thiếu tôn trọng luật pháp quốc tế. VN đánh giá như thế nào về vai trò của quốc tế trong tình hình biển đông.

VN có ủng hộ ngư dân Đà Nẵng kiện tàu TQ ra toà quốc tế hay không?

Ông Trần Duy Hải trả lời: Trước những sự việc như vậy, VN sẽ tiếp tục kiên trì các biện pháp hoà bình, tiếp tục các nỗ lực ngoại giao hơn nữa với TQ để cố gắng giải quyết vấn đề. Đồng thời, VN sẽ cân nhắc các biện pháp tiếp theo để bảo vệ lợi ích của VN.

Vừa qua, cộng đồng quốc tế phản ứng mạnh mẽ với tình hình xảy ra ở Biển Đông. Lần đầu tiên quốc tế phản ứng mạnh như vậy.

Chúng tôi mong muốn quốc tế tiếp tục có tiếng nói mạnh mẽ hơn nữa để ngăn chặn các hành động từ phía TQ.

Các vụ kiện quốc tế rất phức tạp. Tàu VN kiện thì chỉ kiện mặt dân sự, tuy nhiên TQ xâm phạm chủ quyền, nên kiện dân sự không giải quyết được việc gì.

Chúng ta phải sử dụng các hành động.

PV: TQ cũng đã gửi công hàm cho Liên Hợp Quốc. Vậy VN sẽ phản ứng như thế nào với hành động này của TQ?

Ông Trần Duy Hải trả lời: Nội dung phát biểu của Hoa Xuân Oánh với công hàm TQ lưu hành ở LHQ đều có điểm chung: Xuyên tạc sự thật, bóp méo tình hình thực tế. Tàu TQ đã ngang nhiên đâm, tấn công tàu VN.

Chúng tôi hoàn toàn bác bỏ những luận điệu trong phát biểu của bà Hoa Xuân Oánh và Công hàm TQ gửi LHQ.

TQ không đưa ra được bằng chứng nào chứng minh tuyên bố tàu VN tấn công tàu TQ. VN chỉ có tàu dân sự hoạt động trong khu vực.

PV: TQ nhiều lần di chuyển giàn khoan. Xác định lại vị trí và giải thích tại sao nhiều lần di chuyển như vậy?

Ông Ngô Ngọc Thu trả lời: TQ sau đi hạ đặt cách Tri Tôn 17 hải lý, đã di chuyển sang vị trí mới. Đây là giàn khoan nước sâu, chủ yếu đặt ở các vị trí trên 1000m.

Vị trí di chuyển mới đã ổn định (trên bản đồ chỉ rõ). Giàn khoan vẫn nằm sâu trong vùng đặc quyền.

PV: Liên tiếp xảy ra các vụ gây thương tích cho tàu VN, cách xử lý của Việt Nam như thế nào?

Ông Hà Lê, Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư Việt Nam: Các tàu cá VN đang tiến hành khai thác hải sản bình thường trên vùng biển đặc quyền kinh tế của VN. TQ vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, vi phạm luật pháp quốc tế, vi phạm DOC.

PV nước ngoài hỏi: Việt Nam có kỳ vọng vai trò của Mỹ trong việc bảo vệ chủ quyền hay không?

Trả lời: Việc duy trì an ninh, an toàn hàng hải là lợi ích của tất cả các bên liên quan. Thời gian qua, Hoa Kỳ cũng đã có tiếng nói đóng góp duy trì an ninh, hoà bình, ổn định trong khu vực. VN luôn mong muốn Mỹ duy trì điều đó.

PV hãng thông tấn AP hỏi: Nhiều người VN cảm thấy tức giận với hành động của TQ ở Biển Đông. Tại sao chính phủ VN ko cho phép dân biểu tình hoà bình trước đại sứ quán TQ ở Hà Nội?

Ông Lê Hải Bình: Không chỉ VN, những người ủng hộ hoà bình khu vực đều phẫn nỗ. Chúng tôi, chính phủ và người dân, đang sử dung các phương pháp hoà bình để giải quyết sự việc.

Chúng tôi khẳng định thông tin đó hoàn toàn không có cơ sở. VN tôn trọng quyền của người dân trong các hành động biểu thị lòng yêu nước. Thời gian qua ở nước ngoài mọi người đều thấy rõ.

16h30: Ông Hà Lê - Phó cục trưởng Cục Kiểm ngư– Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn:

Các tàu TQ đã chủ động tấn công uy hiếp các tàu kiểm ngư của VN, như đâm, va, húc, phun vòi rồng…. làm 12 kiểm ngư viên bị thương.

TQ đã có hành độnh uy hiếp, đâm chìm tàu cá VN. Đây là hành động cực kỳ nghiêm trọng.
Hiện là thời kỳ cao điểm đánh bắt thủy hải sản trên vùng biển Hoàng Sa, bà con đang tập trung đánh bắt trên ngư trường truyền thống. Tuy nhiên, đến thời điểm này đã có 12 tàu cá VN bị tàu TQ uy hiếp, đâm va.

Đơn cử, ngày 7/5: tàu cá Quảng Ngãi 96416 bị tàu chiến TQ số hiệu 1241 truy đuổi, bắn đạn pháo sáng cảnh báo, ném ốc vít… sang tàu và thậm chí cướp toàn bộ số lượng hải sản mà ngư dân đánh bắt được

Hay tàu cá Quảng Ngãi 96011 đang khai thác hải sản tại vùng biển trên thì bị tàu TQ 21102 tấn công, đập phá cửa kính, chọc dây hơi lấy đi các trang thiết bị thông tin liên lạc.

Nghiêm trọng hơn, ngày 26/5 khi tàu cá ĐN 90152 trên tàu có 10 ngư dân đang khai thác cách giàn khoan Hải Dương 981 khoảng 17 hải lý thì bị tàu cá TQ bám đuổi và đâm chìm. Tuy nhiên 10 ngư dân trên tàu đã kịp thời được cứu sống, đưa vào bờ.

Ông Hà Lê khẳng định, các tàu kiểm ngư luôn kiềm chế chủ động tránh va chạm, kiên quyết kiên trì, tuyên truyên tàu TQ ra khỏi vùng biển trái phép.

Lực lượng kiểm ngư đã đang và sẽ tiếp tục thực thi pháp luật trên biển, kiển quyết bảo vệ chủ quyền, bảo vệ ngư trường trên biển.

16h15: 

Ông Ngô Ngọc Thu – Phó tư lệnh, Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh cảnh sát biển Việt Nam:

Ngày 27/5 TQ tiến hành di chuyển giàn khoan vào vị trí mới nằm ở Đông Nam Đảo Tri tôn khoảng 25 hải lý. 

Ông Ngô Ngọc Thu – Phó tư lệnh, Tham mưu Bộ Tư lệnh cảnh sát biển Việt Nam

TQ đã sử dụng tàu bảo vệ đông đảo thường xuyên có 40 tàu và cao điểm lên tới 140 chiếc. Lực lượng tham gia bảo vệ giàn khoan trái phép của TQ gồm tàu hải giám, hải cảnh…  TQ sử dụng cả lực lượng tàu cá vỏ sắt có lượng gia nước 200-400 tấn, số tàu cá này có ngày cao điểm lên tới 60 chiếc.

Nghiêm trọng, TQ đưa tàu chiến đến khu vực giàn khoan 981, gồm 6 loại tàu chiến hiện đại: tàu tuần tiễu tấn công nhanh, tàu đổ bộ, tàu tên lửa. Ngoài ra còn có các loại máy báy chiến đấu.

Ngày cao điểm 27/5 TQ sử dụng 9 chiếc tàu để di chuyển giàn khoan sang vị trí mới. TQ tổ chức thành các vòng bảo vệ cho giàn khoan. Vòng 1 theo khoảng cách từ 1-3 hải lý: tàu vận tải, tàu dịch vụ. Vòng 2 là 5-7 hải lý gồm tàu chấp pháp, hải cảnh, hải giám. Vòng 3 gồm tàu chiến, tàu cá công suất lớn.

TQ chia tàu bảo vệ thành các nhóm thường xuyên bám sát tàu của lực lượng cảnh sát biển (CSB) và kiểm ngư VN. Khi tàu CSB và kiểm ngư tiếp cận giàn khoan 981 thì tàu TQ tiến hành bao vây 2 bên mạn, sử dụng tàu có khả năng cơ động cao đâm thẳng vào tàu VN.

TQ còn sử dụng vòi rồng (sung bắn nước) công suất lớn phun trực tiếp nước áp suất cao vào tàu VN, làm vỡ cửa kính, đài chỉ huy trên khoang, mặt boong tàu. 

TQ còn sử dụng máy phát âm tần đèn pha công suất lớn chĩa về phía tàu VN, gây ảnh hưởng sức khỏe, tâm lý chiến sĩ cảnh sát biển và kiểm ngư VN.

Ngày 26/5 tàu cá TQ tiến hành đâm chìm tàu cá của Đà Nẵng tại vùng biển cách khu vực tây nam giàn khoan 17 hải lý.

Trong quá trình tàu cá VN cứu vớt ngư dân tàu cá bị đâm chìm thì các tàu TQ ngăn cản không cho cứu vớt.

Khi TQ hạ đặt giàn khoan tới nay, tàu TQ đã làm hư hỏng, đâm va tổng số 24 thực thi pháp luật của VN, trong đó 19 tàu kiểm ngư và 5 tàu CSB.

Ngày 1/6 lúc 16h30 tàu TQ tiến hành đâm thẳng vào tàu 2016 của lực lượng CSB VN làm tàu thủng 4 lỗ trên mạn phải, cực kỳ nguy hiểm. Nếu sâu xuống chút nữa nước sẽ tràn vào gây chìm tàu.

Từ hôm qua tới nay TQ vẫn tiếp tục đâm va và phun nước vào các tàu kiểm ngư của VN.

Ông Ngô Ngọc Thu thông tin: Về phía VN: ngay sau khi TQ đưa giàn khoan Hải Dương 981 xâm phạm trái phép vùng biển VN, lực lượng chấp pháp VN đã kịp thời có mặt. VN đưa ra hiện trường 1 số lượng hạn chế tàu để xua đuổi. Lực lượng tàu VN thực hiện tuyên truyền, yêu cầu TQ rút giàn khoan 981 bằng hệ thống phóng thanh phát bằng 3 thứ tiếng Việt – Trung – Anh và bằng băng rôn biểu ngữ. VN không sử dụng hình thức khác trên hiện trường.

Dù bị tàu TQ đâm va, phun nước gây tác động ảnh hưởng nhưng lực lượng thực thi pháp luật VN kiên trì, kiềm chế bảo vệ quyền chủ quyền, quyefn tài phán của VN trên biển. Chúng tôi sẽ tiếp tục có mặt trên biển để thực thi pháp luật, bảo vệ chủ quyền VN.

16h: Mở đầu buổi họp báo, ông Trần Duy Hải - Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Biên giới quốc gia thông tin:

TQ ngang nhiên đưa giàn khoan Hải Dương 981 vào vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của VN và có hành vi hung hăng ngang ngược. Hành vi này của TQ đã đe dọa hòa bình, an ninh và an toàn hàng hải của khu vực… bất chấp các quy định trong luật Biển.

Hành vi này của TQ đã ảnh hưởng để 2 bên. 2 bên đã tiến hành trao đổi ở nhiều bước khác nhau. 

Tuy nhiên bất chấp những nỗ lực của VN, phía TQ có những lời lẽ vu cáo. Trên thực địa TQ đã có hành động leo thang mới, di chuyển giàn khoan sang vị trí mới nằm sâu 60 hải lý trong vùng đặc quyền kinh tế của VN. Đồng thời, TQ hoạt động tàu hoạt động trong thềm lục địa của VN, có thời điểm lên tới 140 tàu, cản trở hoạt động chấp pháp của các lực lượng VN.

Ông Trần Duy Hải - Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Biên giới quốc gia.

Tấn công, phun vòi rồng vào các tàu chấp pháp của VN, làm cho nhiều cán bộ kiểm ngư của VN bị thương, gây hư hỏng nhiều tàu. Đặc biệt ngày 26/5 tàu TQ đã nhấn chìm tàu cá ĐN 9012 của VN đang đánh bắt bình thường trên vùng biển VN, cách giàn khoan 17 hải lý. Tàu TQ tìm cách ngăn chặn tàu chấp pháp của VN cứu tàu cá ĐN, tàu 2016 của lực lượng cảnh sát biển đang làm nhiệm vụ. 

"Hành động đó làm trầm trọng thêm tình hình, gây quan ngại và VN kiên quyết phản đối hành động này", ông Trần Duy Hải - Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Biên giới quốc gia khẳng định.

Bộ Ngoại giao đã có công hàm, yêu cầu TQ rút giàn khoan. Nhưng cho đến nay TQ né tránh và không trả lời.

Ngày 1/6 Bộ Ngoại giao lần thứ 2 trao công hàm và yêu cầu TQ… rút giàn khoan các tàu ra khỏi vùng biển VN, giải quyết tranh chấp trên biển thông qua đàm phán hòa bình phù hợp luật pháp quốc tế. VN mong muốn cơ quan truyền thông trong nước và quốc tế phản đối việc làm sai trái của TQ, bảo vệ lợi ích chính đáng của VN.