Triều Tiên tỏ thành ý để chuyên gia quốc tế giám sát giải giáp hạt nhân

Theo Reuters, phát biểu trong một cuộc họp báo chung tại Bình Nhưỡng, ông Kim và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in nói rằng họ đồng ý đưa bán đảo Triều Tiên trở thành “một vùng đất hòa bình mà không có vũ khí hạt nhân hay hiểm họa hạt nhân”. Hai nhà lãnh đạo thông báo Triều Tiên sẵn sàng đóng cửa bãi thử hạt nhân chính nếu Mỹ thực hiện những “bước đi tương hỗ”.

Tổng thống Moon Jae-in và lãnh đạo Kim Jong-un cùng đưa ra tuyên bố chung sau cuộc gặp.

Tuyên bố của ông Kim và ông Moon trong cuộc gặp mặt thứ ba giữa hai người trong năm có thể sẽ tạo đà để thúc đẩy quá trình đàm phán hạt nhân giữa Mỹ và Triều Tiên và tạo nền móng để tổ chức một hội nghị thượng đỉnh nữa giữa ông Kim và Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Tổng thống Mỹ đã nhận xét về tuyên bố trên là “rất thú vị”. “Ông Kim Jong-un đã đồng ý cho phép điều tra hạt nhân và phá bỏ hoàn toàn một bãi thử nghiệm và bệ phóng tên lửa trước sự hiện diện của chuyên gia quốc tế. Trong lúc này sẽ không có bất kỳ cuộc thử nghiệm tên lửa hoặc đầu đạn hạt nhân nào”, ông Trump viết trên Twitter.

Ông Kim cũng nói rằng ông sẽ đến thăm Seoul trong tương lai. Nếu điều này trở thành hiện thực, ông sẽ là lãnh đạo Triều Tiên đầu tiên xuất hiện ở thủ đô Hàn Quốc. Ông Moon nói rằng chuyến thăm này có thể sẽ diễn ra vào khoảng cuối năm nay.

Bên cạnh vấn đề hạt nhân, lãnh đạo liên Triều cũng công bố một số bước đi mới nhằm củng cố quan hệ hợp tác về kinh tế, văn hóa và thể thao.

Lời hứa của ông Kim được đưa ra vài ngày trước khi ông Moon gặp gỡ ông Trump bên lề hội nghị Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào tuần tới. Các quan chức Hàn Quốc hi vọng ông Moon có thể thuyết phục Tổng thống Mỹ bắt đầu đàm phán hạt nhân trở lại với Bình Nhưỡng.

Mặc dù Triều Tiên đã chủ động ngừng thử nghiệm hạt nhân và tên lửa, song quốc gia này vẫn chưa cho phép chuyên gia nước ngoài đến khảo sát quá trình đập bỏ một bãi thử nghiệm hạt nhân của mình, diễn ra vào tháng 5 vừa qua, khiến nhiều người chỉ trích đây là hành vi để lấy hình thức.

Trong tuyên bố chung của ông Kim và ông Moon, Triều Tiên sẽ cho phép các chuyên gia “từ những quốc gia có quan ngại” đến theo dõi quá trình đập bỏ khu thử nghiệm động cơ tên lửa tại thị trấn Dongchang-ri ở tây bắc Triều Tiên. Đây là một địa điểm quan trọng để Triều Tiên hoàn thiện tên lửa đạn đạo xuyên lục địa được cho là có thể bắn tới Mỹ của mình.

Triều Tiên cũng “bày tỏ sự sẵn sàng” thực hiện thêm những động thái khác, trong đó bao gồm phá bỏ cơ sở hạt nhân chính của mình tại Yongbyon nếu họ nhận thấy có những bước đi tích cực từ Mỹ. Theo cố vấn an nình quốc gia Hàn Quốc Chung Eui-yong, đó có thể là tuyên bố chấm dứt chiến tranh từ Mỹ.

Trong quá khứ, Triều Tiên đã nhiều lần từ chối đơn phương từ bỏ kho vũ khí hạt nhân của mình và nhấn mạnh rằng Mỹ nên đồng ý chính thức chấm dứt chiến tranh. Một số ảnh chụp vệ tinh và nhiều dấu hiệu khác trong những tháng gần đây cho thấy Triều Tiên có thể vẫn đang tiếp tục thực hiện chương trình hạt nhân một cách bí mật.

Lãnh đạo Triều tiên và Hàn Quốc cũng đồng ý xây dựng các tuyến đường giao thông nối hai quốc gia với nhau trong năm nay. Họ cũng sẽ đàm phán để mở cửa trở lại khu công nghiệp chung Kaesong và khu du lịch đỉnh Kumgang ở Triều Tiên một khi mọi điều kiện được thỏa mãn. Họ cũng nhất trí sẽ cùng nhau vận động để đăng cai Thế vận hội Mùa hè 2032 và sẽ cùng nhau thi đấu tại các sự kiện thể thao lớn, trong đó có Thế vận hội 2020 tại Tokyo (Nhật Bản).

Vào ngày 20/9, trước khi lên đường trở về, ông Moon có dự định đến thăm đỉnh Baektu của Triều Tiên. Đây được cho là nơi ông nội và cha của ông Kim, hai nhà lãnh đạo tiền nhiệm của Triều Tiên, được sinh ra và được coi là đỉnh núi thiêng của đất nước.