Trẻ ngủ ngáy: Cảnh báo bệnh rối loạn thở trong khi ngủ
Ảnh minh họa |
BS. Đặng Ngọc Trân (Bệnh viện Quận 1, TP.HCM) cho biết, các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng, nếu trẻ ngủ ngáy thường xuyên có thể trẻ đang mắc chứng rối loạn thở trong khi ngủ.
Rối loạn thở khi ngủ là một thuật ngữ chung chỉ tình trạng thở khó trong suốt thời gian ngủ. Rối loạn thở khi ngủ có thể biểu hiện tình trạng ngủ ngáy hoặc ngưng thở khi ngủ (OSA-là tình trạng lặp đi lặp lại sự tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn đường thở trong khi ngủ).
Khi hơi thở của trẻ bị gián đoạn trong lúc ngủ, cơ thể của trẻ sẽ cảm nhận điều này như một hiện tượng nghẹt thở với nhịp tim chậm, huyết áp tăng, não bị kích thích và giấc ngủ bị gián đoạn; nồng độ oxy trong máu cũng có thể giảm nhiều.
Biểu hiện rõ ràng nhất của rối loạn thở trong khi ngủ là ngáy. Trẻ ngáy tăng dần, âm thanh lớn dần và bị ngắt quãng khi đường thở bị tắc hoàn toàn. Lúc đó trẻ sẽ thở hổn hển và âm thở nghẹt mũi to, sau đó trẻ sẽ thức giấc.
Do đó, trẻ ngủ không đủ giấc, buồn ngủ vào ban ngày, giảm tập trung, rất dễ bị kích động, trẻ bị tăng động hoặc hiếu động quá mức, một vài trẻ bị đái dầm.
Nguyên nhân thực thể gây hẹp đường thở dẫn đến rối loạn thở khi ngủ là khi amidan to hay phì đại amydan và viêm V.A. Thừa cân, béo phì làm gia tăng nguy cơ dẫn đến rối loạn thở khi ngủ, vì những trẻ này có lớp mỡ vùng cổ, họng làm hẹp đường thở của trẻ ở tư thế nằm.
Bất thường về hàm dưới hoặc lưỡi do suy yếu thần kinh cơ hay gặp ở trẻ bại não cũng là yếu tố dẫn đến rối loạn thở khi ngủ.
Rối loạn thở trong khi ngủ khiến trẻ ngủ không đủ giấc nên trẻ hay buồn ngủ ban ngày, ủ rũ dẫn đến giảm tập trung khi học hoặc làm việc.
Ngoài ra, trẻ còn có thể bị các ảnh hưởng khác như đái dầm, chậm tăng trưởng và phát triển do rối loạn thở khi ngủ có thể làm cho việc sản xuất hormone tăng trưởng giảm, tăng sức đề kháng với insulin, yếu tố nguy cơ dẫn đến béo phì.
Tình trạng ngưng thở khi ngủ có thể liên quan tới việc tăng nguy cơ cao huyết áp, những bệnh tim mạch khác và bệnh ở phổi.
Nếu thấy trẻ ngáy to thường xuyên, thở hổn hển, khụt khịt hít mạnh, đái dầm mà không giải thích được nguyên nhân, nên nghĩ đến trẻ có vấn đề về rối loạn thở trong khi ngủ, đồng thời trẻ có những thay đổi về hành vi và tâm lý như: tâm trạng trẻ bất ổn, dễ bị kích động, cáu gắt, có những hành vi không tốt, hay buồn ngủ ban ngày, kết quả học tập kém hơn. Cha mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ tai mũi họng để được thăm khám toàn diện.
Một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng rối loạn thở khi ngủ ở trẻ em là do amidan phì đại hoặc viêm V.A làm hẹp đường thở.
Những trường hợp, nếu triệu chứng rối loạn thở khi ngủ quá nặng thì trẻ được điều trị bằng phẫu thuât cắt bỏ amidan, nạo V.A.