TP.HCM: “Robot triệu đô” đào hầm metro không sử dụng được cho tuyến khác?

Máy TBM đang làm việc tại dự án metro Bến Thành - Suối Tiên.

Thông tin này được công bố trong buổi họp báo gần đây về tiến độ các tuyến đường sắt đô thị (metro) tại TP.HCM. Dưới đây là trả lời của các lãnh đạo Ban quản lý đường sắt đô thị TP.HCM.

Ông Lê Văn Khoa – Giám đốc Ban quản lý dự án đường sắt đô thị số 2 (Bến Thành – Tham Lương): “Phần lớn máy TBM (Tunnel Boring Machine) không sử dụng lại được vì có nhiều yếu tố. Thứ nhất là mũi khoan sau thời gian sử dụng cho tuyến số 1 sẽ không tái sử dụng được. Thứ hai là thiết kế tuyến số 1 và 2 khác nhau, đoạn đào ngầm của tuyến 2 rất dài, tới 9km. Các gói thầu của chúng ta cũng theo hình thức “đấu thầu – thiết kế – thi công”, tức là phương án thiết kế chi tiết sẽ do nhà thầu đảm nhận và sẽ dựa trên điều kiện địa chất dọc tuyến số 2 để đề xuất biện pháp khoan ngang”.

Ông Hoàng Như Cương – Phó ban quản lý đường sắt đô thị TP: “TBM là công cụ của nhà thầu chứ không phải do chủ đầu tư đứng ra mua, do đó không phải mình lấy cái đó xài lại được. Đấy là thiết bị của nhà thầu, họ xài rồi họ khấu hao, họ mua hay thuê là tùy theo khối lượng công việc. Sau này nếu có thể đưa vào các tuyến khác thì đó là lợi thế của nhà thầu”.

Ông Lê Nguyễn Minh Quang – Trưởng ban quản lý đường sắt đô thị TP: “Chúng tôi đã nghĩ đến việc sử dụng công cụ của nhà thầu, nếu như nhà thầu có thể sử dụng lại thì chi phí sẽ rẻ. Chúng tôi khuyến khích nhà thầu đang có máy TBM ở đây tham gia những gói khác để tận dụng lợi thế về thiết bị có sẵn, họ có thể thiết kế các phương án về hầm cho phù hợp”.

Mô hình chiếc máy TBM tại dự án metro Bến Thành - Suối Tiên.

Vào sáng ngày 26/5 một máy TBM đã chính thức hoạt động ở độ sâu 17m, để khoan đoạn đường ngầm dài 781m của tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) từ ga Ba Son đến ga Nhà hát Thành phố.

Ông Lê Nguyễn Minh Quang cho biết, chiếc máy được sản xuất tại Nhật Bản và chuyển về Việt Nam hồi đầu năm. Máy có chiều dài 70m, nặng 300 tấn với giá trị khoảng 4 triệu USD.

“TBM thực chất là máy khoan ngang, có cấu trúc là một ống thép dài với đường kính bằng đường kính hầm. Đầu chiếc máy có gắn các mũi cắt, những mũi này sẽ quay tròn để cắt đất. Máy khoan đi đến đâu vỏ hầm được lắp ngay đến đó để tránh sạt lở đất” – ông Quang nói.

Trả lời về mức độ ảnh hưởng của máy TBM tại dự án trên, ông Dương Hữu Hòa – Giám đốc Ban Quản lý dự án đường sắt đô thị số 1 cho biết. Về thiết kế, tại đầu phía Ba Son hai ống đi và về sẽ nằm song song nhau, nhưng càng về phía Nhà hát TP hai ống sẽ chuyển sang vị trí trên và dưới.

Cũng theo ông Hòa, hai đường hầm này đa số đi dưới lòng đường nên sẽ giảm thiểu những tác động đến các công trình xung quanh. Ngoài ra dọc theo tuyến, cơ quan chức năng đã cho lắp đặt các máy quan trắc để kịp thời phát hiện sụt, lún hay những dấu hiệu bất thường nếu có.

“Trước khi thi công chúng tôi đã chụp hình hiện trạng các công trình, nhà ở. Nếu trong thi công gây ra sụt lún thì đơn vị bảo hiểm của nhà thầu sẽ bồi thường cho các hộ dân bị ảnh hưởng” – ông Hòa cho hay.

Theo quy hoạch, hệ thống đường sắt đô thị TP.HCM sẽ có 8 tuyến metro với tổng chiều dài 172km để tỏa đi nhiều vị trí quanh TP. Đầu mối của những tuyến metro đều là những nơi có mật độ giao thông cao, nhu cầu đi lại lớn.

Tuy nhiên đến nay TP mới chỉ đang thực hiện được tuyến metro số 1. Do cần lượng vốn rất lớn nên các tuyến dự kiến sẽ có những nhà tài trợ khác nhau như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức, Tây Ban Nha, Ngân hàng Phát triển Châu Á… Theo thường lệ mỗi nước sẽ sử dụng công nghệ riêng của mình khi thi công.