Tiết kiệm gần trăm tỷ đồng mỗi năm sao vẫn chê đèn LED?
Tiết kiệm 88 tỷ đồng mỗi năm nếu sử dụng đèn LED
Ngày 11/8 tại TP.HCM đã diễn ra buổi hội thảo “Nghiên cứu, lựa chọn công nghệ LED trong chiếu sáng đô thị” với sự tham gia của Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM cùng các đơn vị liên quan như Sở Giao thông Vận tải, Sở Xây dựng, công ty Chiếu sáng đô thị Thành phố…
![]() |
Các công nhân đang bảo dưỡng đèn đường tại xa lộ Hà Nội, TP.HCM. |
Theo thống kê, hiện nay điện năng dùng cho chiếu sáng chiếm khoảng 35% tổng điện năng tiêu thụ của cả nước, trong đó hệ thống chiếu sáng công cộng là lĩnh vực tiêu tốn nhiều nhất. Tuy nhiên do thiết kế, lắp đặt và sử dụng các thiết bị chiếu sáng chưa hiệu quả nên điện năng còn bị lãng phí lớn.
Số liệu cho thấy, tại các thành phố lớn của Việt Nam đến nay đa số vẫn sử dụng đèn thủy ngân cao áp hoặc sodium cao áp cho hệ thống chiếu sáng công cộng. Điều này dẫn đến những hạn chế như tiêu thụ nhiều điện năng, hiệu suất chiếu sáng và tuổi thọ thấp, hệ thống điều khiển lạc hậu…
Tính riêng tại TP.HCM, hệ thống chiếu sáng tiêu thụ hơn 162 triệu kWh điện/ năm, trong đó chiếu sáng công cộng chiếm khoảng 90 triệu kWh/ năm với số tiền ngân sách chi trả ước tính khoảng 130 tỷ đồng.
Cũng tại đây hiện đang sử dụng 102.500 bóng đèn cho chiếu sáng công cộng, trong đó đèn cao áp HPS (đèn tiết kiệm điện) 400W chiếm 2,4%, đèn HPS 250W chiếm 39% và đèn HPS từ 100 đến 150W chiếm 58,5%.
Hướng đến những giải pháp năng lượng bền vững, hiện nay một số công trình, đoạn đường đã được lắp đặt đèn LED, tuy nhiên còn rất hạn chế. Theo tính toán, nếu thay thế toàn bộ hệ thống đèn hiện nay bằng đèn LED công suất từ 65W đến 200W thì Thành phố sẽ tiết kiệm được hơn 55 triệu kWh điện/ năm (tương đương với 88 tỷ đồng) và giảm 31 tấn phát thải CO2 vào môi trường mỗi năm.
![]() |
Khung cảnh buổi Hội thảo. |
Nguyên nhân khiến đèn LED chưa được sử dụng nhiều
Hiệu quả của đèn LED đã được khẳng định, thậm chí nó được ví von là công nghệ “chiếu sáng thế kỷ 21”. Vậy lý do gì khiến đến nay nó vẫn chỉ được lắp đặt rất hạn chế trong chiếu sáng công cộng tại TP.HCM? (số liệu cho thấy hiện nay TP.HCM có hơn 100 ngàn bộ đèn chiếu sáng công cộng, tuy nhiên đèn LED chỉ chiếm khoảng 1.200 bộ).
Lý giải điều này, ông Ông Huỳnh Trí Dũng – Phó chủ tịch Hiệp hội chiếu sáng Việt Nam, Giám đốc Công ty TNHH MTV Chiếu sáng công cộng TP đã “hé lộ” những nguyên nhân. Theo đó ông cho rằng lý do đầu tiên là loại đèn này đến nay vẫn chưa phát triển tới mức hoàn thiện, do đó nó được cải tiến liên tục dẫn đến những khó khăn khi lựa chọn để đảm bảo sự đồng bộ.
Bên cạnh đó dù trong “quảng cáo” các công ty luôn đưa ra thông điệp bóng đèn LED có độ bền lớn, tuy nhiên trên thực tế điều này khác hẳn.
Theo ông Dũng thì thống kê việc sử dụng tại cầu Thủ Thiêm cho thấy tỷ lệ đèn LED hư hỏng là tương đối lớn. Tuy nhiên khi hư hỏng thì một số linh kiện không có để thay thế vì công nghệ này thay đổi rất nhanh. Không chỉ vậy, những mẫu cũ đang sử dụng hiện nay cũng không có linh kiện để thay vì đã ngừng sản xuất.
![]() |
Đến nay TP. HCM vẫn sử dụng phần lớn đèn sodium để chiếu sáng công cộng. |
Thêm nguyên nhân nữa là sự không phù hợp với hệ thống cột hiện hữu, bởi đa số hệ thống cột hiện nay được lắp đặt theo khoảng cách và độ cao phù hợp với các loại bóng thủy ngân cao áp hoặc sodium. Tuy nhiên khi dùng đèn LED (có độ phủ sáng rộng hơn) thì những thông số này không còn phù hợp nữa, nếu lắp đặt sẽ không phát huy hết tác dụng của đèn LED.
Ngoài ra ông Dũng cũng đề cập đến vấn đề tài chính, bởi chiếu sáng thuộc lĩnh vực công cộng nên phần lớn tiền đầu tư là từ ngân sách, do vậy rất khó thực hiện xã hội hóa như những dự án khác.
Trong khi đó một đại diện của Sở Giao thông vận tải cho biết những hạn chế của đèn LED không quá lo ngại nếu được Thành phố cho một “cơ chế” thoáng hơn để kêu gọi doanh nghiệp đầu tư, phát triển hệ thống chiếu sáng này.