Thủ tướng: TP.HCM muốn chống ngập phải không để "nước chảy ngược"

Như tin đã đưa, sáng 26/6, UBND TP.HCM và Trungnam Group đã khởi công dự án “Giải quyết ngập do triều khu vực TPHCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu (giai đoạn 1)” có tổng vốn đầu tư gần 10.000 tỉ đồng theo hình thức BT, tiến độ thực hiện dự kiến 36 tháng (2016 – 2018) nhằm kiểm soát ngập do triều cường và chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu cho 570 km² với khoảng 6,5 triệu dân khu vực bờ hữu sông Sài Gòn và trung tâm TP.HCM.”

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo tại lễ khởi công dự án“Giải quyết ngập do triều khu vực TPHCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu (giai đoạn 1)”... (Ảnh: HC)

Không để xảy ra “nước chảy ngược”

Phát biểu chỉ đạo tại buổi lễ, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, đây là dự án lớn, có ý nghĩa tác động đến đời sống người dân và sự phát triển của TP.HCM, nhất là ở 19/24 quận, huyện hưởng lợi từ dự án. Trong lúc còn gặp nhiều khó khăn, dự án đã hợp vốn dưới các hình thức đầu tư khác nhau để có một lượng vốn cần thiết hơn nửa tỉ USD để đầu tư giai đoạn 1 quan trọng nhất của dự án.

“Chính phủ qua nhiều thời kỳ rất quan tâm đến dự án này, đã tạo cơ chế chính sách cần thiết để đến nay dự án chính thức khởi công, phục vụ cho sự phát triển của TP.HCM. Trong một tương lai gần, yêu cầu đặt ra đối với TP.HCM là phải trở thành TP thông minh, TP tỏa sáng của “hòn ngọc Viễn Đông, TP cạnh tranh với các TP khác ở châu Á. Chính vì vậy, việc chống ngập để giải quyết một số vấn đề đặt ra đối với sự phát triển của TP là rất quan trọng và cấp thiết!” – Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh.

Ông nêu rõ, mặc dù dự án đã thu thập hồ sơ, số liệu để có cơ sở pháp lý xây dựng dự án khả thi cũng như thiết kế, thi công nhưng đây là dự án có liên quan đến biến đổi khí hậu, nước biển dâng ở nước ta nên vấn đề khoa học, công nghệ trong việc khảo sát, thiết kế dự án rất quan trọng. Vì vậy, chủ đầu tư là UBND TP.HCM cùng các đơn vị tư vấn, thiết kế, giám sát phải tiếp tục làm rõ quy hoạch, cập nhật những thông tin cần thiết; phải tiếp tục mời các chuyên gia, các nhà khoa học góp ý trước khi tiến hành các bước cần thiết.

“Qua đó để không xảy ra tình trạng như người ta hay nói là nhiều công trình thủy lợi “nước chảy ngược”. Lúc triều lên, nước lại xuống; lúc triều xuống, nước lại lên. Việc đóng cống trong một thời điểm cần thiết rất quan trọng đối với dự án này. Đặc biệt, trong vấn dề quy hoạch, xây dựng, chúng ta không thể tính toán một tần suất quá an toàn bởi vì liên quan đến tốn kém đối với dự án, nhưng quản lý tốt các hồ điều hòa sau quy hoạch và đặc biệt tránh nguy cơ sụt lún khu vực đất ở đây là rất quan trọng. Do đó, yếu tố khoa học công nghệ, khảo sát, thiết kế dự án phải tiếp tục được đặt ra trong suốt quá trình thi công để đảm bảo an toàn và hiệu quả!” – Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu.

và cùng các vị lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh dạo TP.HCM bấm nút khởi công dự án (Ảnh: HC)

Đảm bảo sinh kế cho người dân, chống ùn tắc giao thông

Liên quan đến vấn đề giải tỏa đền bù và bố trí lại dân cư, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu phải tạo điều kiện cho người dân an cư lập nghiệp lâu dài. Ông mong muốn cấp ủy, chính quyền các quận, huyện có liên quan vận động nhân dân đồng tình ủng hộ trong quá trình triển khai dự án vì sự nghiệp phát triển của TP.HCM.

Bên cạnh đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu TP.HCM phải có các khu tái định cư và tạo điều kiện sinh kế cho người dân phải giải tỏa di dời. Ông nhấn mạnh: “Mình nói tất cả là vì dân mà để dân vào đường cùng thế bức là không tốt. Phải giải quyết thỏa đáng vấn đề này trên cơ sở hợp lý, phải có sinh kế cần thiết đối với người dân khi giải phóng mặt bằng cho dự án!”.

Về tiến độ và chất lượng của dự án, cùng với việc nhà đầu tư cam kết thực hiện trong vòng 24 tháng so với thời gian dự kiến là 36 tháng, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng yêu cầu nhà đầu tư phải chịu trách nhiệm cao nhất về chất lượng công trình. Các đơn vị tư vấn, giám sát, chủ đầu tư là UBND TP.HCM và nhân dân TP.HCM cần tăng cường giám sát để đảm bảo chất lượng của dự án. “Làm đâu chắc đó, đừng làm trước hỏng sau đối với một dự án có quy mô lớn như dự án này mà nhân dân lên án!” – Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh.

Cùng với yêu cầu đảm bảo an toàn cho hàng ngàn lao động tham gia trên các công trình có điều kiện sông nước rất khó khăn, độ cao khác nhau, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng yêu cầu đảm bảo an toàn và chống ùn tắc giao thông trong suốt thời kỳ triển khai dự án. Ông nêu rõ: “TP.HCM hiện đã ùn tắc rồi, nay triển khai dự án này sẽ càng bị ùn tắc. Do vậy, TP.HCM phải có phương án chống ùn tắc và tai nạn giao thông trong khu vực dự án!”.

Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong cam kết tạo điều kiện tốt nhất để dự án triển khai thuận lợi (Ảnh: HC)

Chống tham nhũng, tiêu cực, thất thoát

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng đặt vấn đề rõ hơn về vai trò của UBND TP.HCM là chủ đầu tư dự án theo quy định pháp luật, đặc biệt là trách nhiệm của các Bộ GTVT, TN-MT, Xây dựng, Ngân hàng Nhà nước trong việc góp ý kiến, tạo điều kiện để dự án triển khai thành công. Ông nói rõ: “Không phải chúng ta đến dự lễ khởi công xong là về luôn đâu. Các đồng chí phải giao ban, kiểm tra, làm việc với TP để xử lý các vấn đề đặt ra đối với TP, những vấn đề đặt ra thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của các Bộ!”.

Đặc biệt, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu chống tham nhũng, tiêu cực đối với dự án này, cần làm đúng quy định pháp luật. Ông nhấn mạnh: “Đây là dự án tái cấp vốn từ ngân sách nhà nước, tín dụng cũng là tiền của nhân dân. Vì vậy, chống tham nhũng tiêu cực phải đặt ra đối với dự án cỡ lớn, trên nửa tỉ USD này. Thay mặt Chính phủ, tôi hoan nghênh nhà đầu tư Trung Nam, BIDV đã mạnh dạn xem xét, hỗ trợ và quyết tâm thực hiện dự án. Tôi đánh giá cao vai trò của các đồng chí nhưng yêu cầu phải đặt ra vấn đề chống tham nhũng, tiêu cực, thất thoát!”.

Thay mặt lãnh đạo TP.HCM, ông Nguyễn Thành Phong, Chủ tịch UBND TP nêu rõ, đây là dự án giảm ngập có quy mô lớn nhất, công nghệ hiện đại nhất được triển khai trên địa bàn TP.HCM tới thời điểm hiện nay. Đồng thời đây là dự án có ý nghĩa rất quan trọng cho sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của TP.HCM và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam trong bối cảnh nước ta ngày càng hội nhập sâu rộng và toàn diện vào nền kinh tế thế giới.

“TP.HCM cam kết đồng hành, hỗ trợ, tạo điều kiện tốt nhất để dự án triển khai thuận lợi, như: thành lập tổ công tác liên ngành hỗ trợ đẩy nhanh các thủ tục trong quá trình triển khai; đảm bảo tiến độ bồi thường giải phóng mặt bằng để bàn giao cho nhà đầu tư; cử cơ quan đại diện giám sát việc thực hiện của nhà đầu tư và các đơn vị liên quan để đảm bảo tiến độ, chất lượng công trình; chỉ đạo các quận, huyện thường xuyên cung cấp thông tin về dự án để người dân khu vực dự án nắm rõ tình hình, cùng phối hợp thực hiện!” – ông Nguyễn Thanh Phong nói.

Sau khi hoàn thành dự án, TP.HCM còn xảy ra ngập lụt hay không?

Ngập lụt đô thị là đề tài chưa bao giờ nguội, nhất là khi TP.HCM đang bước vào mùa mưa. Hôm nay dự án mang ý nghĩa giải quyết ngập chính thức khởi công sẽ có hàng triệu, triệu câu hỏi được đặt ra từ những người dân, đặc biệt là từ những gia đình với nhiều thế hệ mỗi khi triều lên, mưa xuống là cả gia đình phải ngao ngán nhìn cảnh “bơi lội” ngay trong nhà: Sau khi hoàn thành dự án thì còn xảy ra ngập lụt hay không? Và hiệu quả của dự án như thế nào?

Ông Nguyễn Tâm Thịnh, Chủ tịch HĐQT Trungnam Group trả lời câu hỏi: Sau khi dự án hoàn thành, TP.HCM có còn xảy ra ngập lụt hay không? (Ảnh: HC)

Đây là câu hỏi cũng đã có rất nhiều cơ quan báo, đài đặt ra cho chúng tôi. Với tư cách là nhà đầu tư dự án, Trungnam Group xin khẳng định khi dự án hoàn thành sẽ phát huy hiệu quả chống ngập do triều cho vùng lõi trung tâm TP.HCM (gồm các quận 1, 4, 7, 8, các huyện Nhà Bè, Bình Chánh với diện tích 570km2). 

Ngoài ra, dự án còn góp phần tăng cường năng lực thoát nước cho các hệ thống cống đô thị, kênh mương bằng cách hạ mực nước trong kênh mương, chủ động tăng cường thoát nước đô thị ra kênh rạch. Chủ động lượng nước trong kênh mương khi mực nước ngoài sông xuống thấp để tạo cảnh quan môi trường và tăng cường khả năng điều tiết cho các kênh rạch. Chống xâm nhập mặn vào sông nội đồng để hỗ trợ nước ngọt tưới tiêu cho các vùng lân cận.

Tuy nhiên để giải quyết tổng thể bài toán ngập lụt đô thị thì TP.HCM cần tiếp tục triển khai một cách đồng bộ các dự án theo quy hoạch 752. Hệ thống thoát nước đô thị phải truyền tải nước thoát đến các kênh rạch để các hệ thống bơm chuyển nước từ các kênh rạch ra ngoài sông lớn. 

Trường hợp hệ thống bơm và các cống ngăn triều hoạt động ngăn được triều hiệu quả nhưng khi gặp mưa lớn, nước có thể chảy về các kênh mương hay không để hệ thống bơm hoạt động lại là câu chuyện khác và trách nhiệm về mặt năng lực vận hành không thuộc dự án này.

Tuy nhiên chúng tôi được biết chính quyền TP.HCM cũng đã và đang quyết liệt để đẩy nhanh hơn nữa hệ thống hạ tầng thoát nước đô thị, để phát huy năng lực vận hành dự án chống ngập do triều giai đoạn 1 và mức tương hỗ liên quan giữa dự án này và thoát nước đô thị luôn hỗ trợ phát huy cho nhau.