Thứ trưởng Phạm Quang Vinh nói về mối quan hệ ASEAN-Trung Quốc

- Kết quả nổi bật là hai bên nhất trí cao về tầm quan trọng và việc tăng cường hơn nữa quan hệ ASEAN-Trung Quốc, không chỉ vì lợi ích hai bên mà còn đối với hòa bình, ổn định và thịnh vượng chung của khu vực. Do đó, các bộ trưởng nhất trí sẽ xây dựng tầm nhìn dài hạn nhằm làm sâu sắc và đưa quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc lên tầm cao mới. Dự kiến tại Hội nghị Cấp cao ASEAN-Trung Quốc lần thứ 16 vào tháng 10 tới, các lãnh đạo hai bên sẽ thông qua một Tuyên bố với mục tiêu này.

Thứ hai, hai bên cho rằng, để thúc đẩy quan hệ ASEAN-Trung Quốc, điều quan trọng là cần tiếp tục xây dựng và tăng cường lòng tin chiến lược và sự tin cậy lẫn nhau để làm cơ sở cho mở rộng và tăng cường quan hệ hợp tác trên tất cả các lĩnh vực.

Thứ ba, hai bên nhấn mạnh ưu tiên đẩy mạnh hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư, và đã đề xuất nhiều sáng kiến, trong đó có việc xem xét nâng cấp Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN-Trung Quốc; phấn đấu đạt mục tiêu kim ngạch thương mại hai chiều 500 tỷ USD vào 2015; đẩy mạnh hợp tác kết nối về hạ tầng cơ sở và giao thông, cũng như tăng cường hợp tác biển; thúc đẩy hiểu biết lẫn nhau thông qua giao lưu văn hóa, giáo dục, giao lưu nhân dân.

Cuối cùng, hai bên đã nhất trí về tầm quan trọng của xây dựng lòng tin và bảo đảm hòa bình, an ninh ở khu vực, trong đó bao gồm xử lý vấn đề Biển Đông một cách thỏa đáng, với mục tiêu chung là bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông, giải quyết hòa bình tranh chấp, trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước Luật Biển LHQ 1982.

- Đoàn Việt Nam do Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh dẫn đầu, đã đưa ra nhiều đề xuất thực chất, đóng góp tích cực vào thành công và kết quả hội nghị lần này. Đáng chú ý, Việt Nam khẳng định cần tăng cường hợp tác bảo đảm hòa bình, ổn định và an ninh ở khu vực, trong đó có hòa bình, an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông. Theo đó, điều quan trọng nhất là các bên phải thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc và cam kết đã thỏa thuận, trong đó có Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và Tuyên bố Cấp cao kỷ niệm 10 năm ký Tuyên bố DOC, giải quyết hòa bình các tranh chấp, tuân thủ luật pháp quốc tế và Công ước Luật Biển LHQ 1982.

Các nước đều đồng tình với nội dung do Việt Nam thay mặt ASEAN phát biểu về Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC), trong đó nhấn mạnh, cùng với việc thực hiện nghiêm túc DOC, thì cần thiết phải có COC càng sớm càng tốt để bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông, ngăn ngừa xung đột, bảo đảm ứng xử các bên phù hợp với luật pháp quốc tế và Công ước Luật Biển LHQ 1982.

- Tại hội nghị, khi trao đổi về đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc, hai bên cũng đã trao đổi về vấn đề Biển Đông. Hai bên đã nhất trí sẽ tiến hành tham vấn chính thức ở cấp SOM ASEAN-Trung Quốc về COC lần đầu tiên tại Tô Châu vào ngày 14 và 15-9 tới. Dự kiến tại cuộc họp này, hai bên sẽ chia sẻ quan điểm về COC. Đây là một quyết định quan trọng và tích cực, khởi động cho tiến trình đàm phán và xây dựng COC giữa ASEAN và Trung Quốc.

Về phía ASEAN, ASEAN đã nhất trí các thành tố cần thiết của COC trong tương lai, theo đó COC cần là Bộ quy tắc tổng thể và mang tính ràng buộc, kế thừa các quy định quan trọng của DOC, nhưng cần phải nâng cao hơn DOC, trong đó cần phải bổ sung thêm những quy định, cơ chế nhằm ngăn ngừa xung đột, cũng như các cơ chế về bảo đảm thực hiện những cam kết trong COC, tuân thủ nguyên tắc giải quyết hòa bình các tranh chấp, hay về xử lý các tranh chấp áp dụng và giải thích COC. ASEAN sẽ chia sẻ những nội dung này với Trung Quốc trong cuộc họp SOM sắp tới. Quan điểm của ASEAN là cần phải có COC càng sớm càng tốt, trong bối cảnh tình hình Biển Đông tiếp tục diễn biến phức tạp.

Nguồn: QĐND.VN