Thu chi ngân sách: Đã đến lúc phải "thắt lưng buộc bụng"

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (Ảnh: Xuân Hải)

Tôi cho rằng, tình hình kinh tế trong năm 2013 có ba điểm sáng, ba điểm hạn chế và ba giải pháp cần quan tâm.

Ba điểm sáng đó là: Vấn đề lạm phát đã được kiềm chế. Điểm sáng thứ hai là tỷ giá đã được ổn định và chống được tình trạng đô la hóa, vàng hóa. Điểm sáng thứ ba, chúng ta đã cải thiện được cán cân thương mại, góp phần thặng dư cán cân vãng lai và làm tăng dự trữ ngoại hối.

Tuy nhiên, bên cạnh ba điểm sáng này, chúng ta có ba điểm hạn chế: Thứ nhất, ngân sách chúng ta đã bội chi ở mức cao và liên tục tăng trong 3 năm gần đây, từ 4,4% GDP lên 4,8% GDP, bây giờ lên 5,3% GDP. Thứ hai, tổng vốn đầu tư xã hội liên tục trong 3 năm không đạt kế hoạch ở mức thấp làm cho tổng sản phẩm quốc nội không đạt kế hoạch. Thứ ba, số lượng doanh nghiệp ngưng hoạt động ngày càng tăng và kinh doanh hiệu quả thấp.

Vì thế, tôi cho rằng, trong thời gian tới chúng ta phải đặc biệt quan tâm đến ba kiến nghị sau đây:

Thứ nhất, chúng ta phải kiên định mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô vì niềm tin không chỉ đến 1 hay 2 năm mà nó phải là dài hạn.

Thứ hai, chính sách tài khóa phải hết sức chặt chẽ và đã đến lúc chúng ta phải "thắt lưng buộc bụng", bởi vì vấn đề khủng hoảng nợ công của châu Âu đã tác động rất nặng nề chứ không phải chỉ có khủng hoảng tài chính mới tác động đến nền kinh tế.

Thứ ba, đối với khu vực dân doanh, làm sao tăng được tổng vốn đầu tư xã hội. Khu vực dân doanh đóng góp vào đó 520 ngàn tỷ đồng, mà trong 2 năm vừa qua chúng ta chỉ có thể huy động được khoảng 400 ngàn tỷ đồng. Đây là cái nút thắt, cho nên Chính phủ cần phải có một nghị quyết để làm sao huy động được nguồn vốn của khu vực dân doanh nhằm góp phần làm tăng tổng vốn đầu tư xã hội.

Bài toán tăng đầu tư công là đúng rồi nhưng đầu tư công chỉ chiếm 37% trong tổng vốn đầu tư xã hội thôi, còn nguồn vốn từ khu vực dân doanh chiếm tới 42% tổng vốn đầu tư xã hội. Nếu nguồn vốn khu vực dân doanh mà không huy động được thì kế hoạch tăng trưởng kinh tế 5,8% của năm 2014 sẽ không thành công.

TP.HCM đóng góp 1/3 tổng thu ngân sách của nhà nước, tuy nhiên theo báo cáo của UBND TP trong 10 tháng qua TP chỉ thu được 78,8% và dự báo trong 2 tháng cuối năm tình hình thu ngân sách gặp rất nhiều khó khăn. Điều này ảnh hưởng như thế nào đến tổng thu ngân sách của cả nước trong năm 2013?

Như chúng ta thấy, TP.HCM đóng góp trên 20% vào tốc độ tăng trưởng kinh tế và đóng góp khoảng 30% vào tổng thu ngân sách của cả nước. Tuy nhiên, đặc điểm của TP.HCM là thường thu rất nhanh ở thời điểm quý 4 cho nên vào những tháng cận tết, nguồn thu này sẽ tăng lên.

Tôi vẫn tin tưởng rằng nguồn thu ngân sách năm nay của TP.HCM sẽ đạt yêu cầu. Bởi vì lãnh đạo TP đang dồn hết sức mình hỗ trợ cho các doanh nghiệp và thực hiện nhiều chuyên đề, nghị quyết và nhiều tổ công tác trực tiếp đi tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp để họ sản xuất kinh doanh.

Để đạt được số tổng thu theo dự kiến của Chính phủ, chúng ta phải thực hiện quyết liệt điều gì trong 2 tháng cuối năm, thưa ông?

Tôi nghĩ rằng, phải làm sao tiết kiệm được các khoản chi. Bởi vì để giảm được bội chi ngân sách, ngoài việc tăng thu còn phải tiết kiệm chi. Nếu chúng ta chỉ hướng vào tăng thu thôi thì có thể gây ra kiệt quệ sản xuất kinh doanh. Cho nên bằng khả năng của mình phải tiết kiệm tối đa các khoản chi, nhất là các khoản chi tiêu dùng.

Nhiều Đại biểu cho rằng, nguồn chi có nhiều điểm không hợp lý, vậy cần phải khắc phục như thế nào thưa ông?

Trước hết, chúng ta phải đảm bảo kỹ luật ngân sách và các mức đã dự toán thì phải được kiểm tra một cách chặt chẽ. Trong khi nguồn thu không đạt kế hoạch thì không thể chấp nhận nguồn chi vượt kế hoạch đề ra, bởi vì mình chi phải trên cơ sở nguồn thu.

Trên tinh thần đó, Chính phủ phải mạnh mẽ hơn trong việc kêu gọi tất cả các địa phương, các hệ thống chính trị cùng nhau tiết kiệm vì chúng ta đã từng thành công ở Nghị quyết 11 trong việc tiết kiệm chi thường xuyên tới 10%. Tôi nghĩ, nếu chúng ta kêu gọi được khoản tiết kiệm này thì chúng ta có thể hạn chế được bội chi ngân sách ở mức tối đa.